Adile Ayda'nın Hayat hikayesi
Adile Ayda Kazan Türklerindendir. 1913 de Kazan'da doğmuştur. Hayatı üç ayrı ülkede geçen babası, Rusya' da 1917 ihtilalinden sonra kurulmuş Muhtar İdil-Ural (İç Rusya ve Sibirya) Türk Devletinin Başkanı, Fransa'da Sorbon Üniversitesi Profesörü, Türkiye'de ise, Ankara Hukuk Fakültesinde ve İstanbul Üniversitesinde Profesör ve 12 yıl Milletvekili olmuş olan Hukuk ve Tarih Bilgini 83.c.ri Maksudi Arsal'clır. Adile Ayda'nın annesi, Ural dağlarında altın madenleri sahibi olup, servetini millet işlerine harcayan, "Vakit" gazetesinin ve "Şura" dergisinin kurucusu milyarder Şakir Rami'nin kızı Kamile Hanımdır. Adile Ayda ilk öğrenimini Berlin ve Paris'te, lise öğrenimini İstanbul'daki "Notre Dame de Sion" Fransız lisesinde yapmıştır. Ankara Hukuk Fakültesinden, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinden ve Sorbon Üniversitesi Fransız Medeniyeti Bölümünden mezundur. 1932 de, Fatin Rüştü Zorlu ile birlikte Dışişleri Giriş imtihanını kazanarak, sadece Türkiye'de değil, bütün Dünyada meslekten ilk kadın diplomat olmuştur(! ) . İsmet Paşa tarafından, kadın diplomatların dış ülkelere tayin edilemeyecekleri hakkında çıkarılan yönetmelik üzerine, Adile Ayda, 1934 de Dışişlerinden istifa ederek, sırası ile Ankara Konservatuarında, Maarif Cemiyeti Kolejinde ve Ankara Kız Lisesinde Fransızca öğretmenliği yapmıştır. 1941 de, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümün_ den mezun olduktan sonra, aynı yıl, Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümünde asistan ve 1943 de Doçent olmuştur. Evlenmesi sebebiyle İstanbul Edebiyat Fakültesine naklini istemeğe mecbur olan Adile Ayda, 1943 ile 1957 arasında, hakkı verilmeyerek, doçentlikte bırakılmıştır. · 194 7 den sonra, on yıl boyunca, Cumhuriyet gazetesinde yayınladığı Edebiyat eleştirileri ile memleket içinde tanınan Adile Ayda'nın 1955 de, Fransızca olarak yayınladığı "Mallarme'nin iç dramı" adlı eseri Fransa, İsviçre, Belçika basınlarında büyük yankıl2. r uyandırmış ve "Bu eser Türkiye için şereftir" gibi övgülere sebep olmuştur. Buna rağmen, 14 yıldan beri doçentlikte beklediği halde, 1937 yılında, 5 yıllık bir doçentin kendisine tercih edilerek, Profesör ve Bölüm Başkanı seçilmesi üzerine, Adile Ayda Üniversiteden istifa etmesi ve kadın diplomatlar için "Dış ülkelere tayin edilemezler" kaydını kaldırmış olan Dışişlerine dönmüştür_ ı,;.:;3 de Birleşmiş Milletler Genel Kuruluna delege, 1959 da Lahey ve 1961 de Belgrad Büyükelçilikleri Müsteşarı, 1963 de, Merkezde Kültür İşçi Genel Müdür Yardımcısı görevlerinde bulunan Adile Ayda Genel Müdür Vekilliği yaptığı 1966 yılında, İtalyan Devletinden Liyakat Nişanı almış ve 1967 de, Elçi payesi ile Roma'ya tayin edilmiştir. 1971 de, müddetini doldurup, Ankara'ya, Bakanlık Müşaviri olarak dönünce, Adile Ayda, on dört yıllık bir aradan sonra, yeniden yazı hayatına başlamış, "Tercüman" gazetesinde ve "Hisar" dergisinde çeşitli konularda ve özellikle sanat ve edebiyat üzerine yazılar yayınlamıştır. 1976 da, Adile Ayda, Büyükelçiliğe terfiini beklediği bir sırada, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından Kontenjan Senatörü seçilmiştir. Adile Ayda Dünya Kadınlar Konseyinin Türkiye Şubesinin kurucusudur ( 1959 ) . On yıl boyunca Cumhuriyet gazetesinde ve çeşitli dergilerde yayınladığı 200 e yakın yazıyı toplamağa ve kitap halinde yayımlamağa imkan ve fırsat bulamayan Adile Ayda, 1974 de "Etrüskler Türk mü idi ? " , 1979 da "Yahya Kemal'in fikir ve şiir dünyası", 1984 de "Böyle idiler yaşarken", 1985 de (Fransızca olarak) "Etrüskler Türk idiler", 1987 de "Türklerin ilk ataları" adlı eserlerini yayınlamıştır.
·
48 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.