Her çöküş, entelektüel ve ahlâki bozukluğu da beraberinde getirir. Dehşetin karşısında umutsuzluğa düşmeyecek, ama en ufak şeyden de heyecana kapılmayacak sabırlı ve temkinli insanlar yaratmamız gerek. Aklın karamsarlığı, iradenin iyimserliği.
Antonio Gramsci, Hapishane Defterleri