Naci Görür: Depremler çeşitli nedenlerden ötürü olur. Faylanma, volkanik faaliyet ve büyük boyutlu çökmeler deprem yaratabilir. Dünyada en yaygın doğal deprem kaynağı faylardır. Dolayısıyla biz bu kitapta fay hareketleri sonucu olan depremleri inceleyeceğiz.
Fay denilince akla yeryüzünde oluşmuş bir nevi çatlak/kırık gelmelidir. Ancak bu kırığın her iki yanındaki bloklar birbirlerine göre izafi olarak hareket ederler. Bu
hareketlerin yön ve özelliklerine göre de faylar çeşitlere ayrılır
(Şekil 1 ).
Yeraltındaki kayaların herhangi bir fay hareketi sonucu aniden kırılmasıyla deprem oluşur. Kayalar kırılınca açığa belirli bir miktarda enerji çıkar. Bu enerji de yeraltında sismik dalgalar meydana getirir. Farklı çeşitlerde sismik dalga mevcuttur. En
önemlileri primer (P dalgaları), sekonder ( S) ve yüzey dalgalarıdır ( Love ve Rayleigh). Bunlar değişik luz, yayılma stili ve tahrip
gücüne sahiptir.
Sismik dalgalar yerkabuğu içerisinde ilerlerken sarsıntıya neden olur. Biz sarsıntıyı duyunca deprem olduğunun farkına varırız. Esasen depremler yeraltında çok daha önceden
başlar. Fayın derinliklerinde, kayaların içerisinde birtakım fizikokimyasal olaylar meydana gelir. Bu olaylar arasında, stres değişimi, kayma, sürtünme, kınlma, çatlama, breşleşme, erime, yeniden kristallenrne, rnineralizasyon, gözenek suyu basıncında artış,
piezo-elektrik etkiler ve elektromanyetik alan değişimlerini saymak mümkündür. Ne zamanki bu olaylar yeryüzünde kınlma ve
sarsıntıya dönüşür işte o zaman biz deprem oluyor deriz.
