İlk lisans döneminde okudum. Ama bazı kitaplar var ki birden fazla okumak gerekiyor. Bu kitap da o gruba giriyor. Bu yüzden yıllar sonra tekrar okudum.
Kitabın baş kahramanı bir taraftan purosunu
içerken , bir taraftan da nasıl anarşist bir banker olduğunu anlatır. Anarşizm, mutlak özgürlüğü ve her türden tiranlığın yok edilmesini amaçlar. Böylesi bir devrim için de buna engel olabilecek hiç bir direniş kalmamalıdır. Ancak o zaman anarşizm hayata geçirilebilir. İnsan neyi savunur, neyi yapar? İdeolojiler teoride ne söyler, pratikte ne yapar? İnsan savunduğu değerlerde ve inançlarda pekâlâ tutarlı olmayabilir. Peki kahramanımız hem
anarşist hem de banker olmanın zıtlığını nasıl içinde barındırmaktadır .
“Bağımsız bir toplum amaçlıyorduk” diyen banker eskiden tam bir eylem adamı olduğunu söyler. Ona göre aşılması gereken tek engel toplumsal
kurgulardır. Toplumsal adaletsizliklerin karşısında her yolun mübah olduğu bir sistemde en uygun eylem yöntemi nasıl olacaktır? Burada aklıma
Söylevler Kitaplarında en çok üzerinde durduğu ; “hedefe giden yolda her aracın mübah “ olduğu ve bu yolda karşımıza çıkabilecek “Fortuna” ları da iyi değerlendirmek, bunlardan en iyi şekilde faydalanmak gerektiği düşüncesi geldi. Asırlardır modası geçmemiş ve günümüzde de geçerliliğini koruyan bir teori.
Toplumsal kurguları yıkmak gerektiğini savunan banker, bunu tek başına yapamayacağını düşünür. İlk önce yoldaşlarıyla birlikte hareket eder. Özgürlük için bir araya gelmiş, samimi insanlardan oluşan küçük bir grupta bile tiranlık olduğunu görür ve bu duruma bir anlam veremez. Asıl tuhafı bu insanlar tiranlığı yıkmak için bir araya gelen insanlardır. İnsan nasıl olur da tahakküm kurmayı sever? Küçük bir grup içerisinde bile nasıl tiranlık olur? Bunun iki sebebi vardır: Ya insan doğası gereği kötüdür. Ya da toplumsal kurgularla dolu bir ortamda uzun süre vakit geçirmiştir. Grup içerisinde ego çatışmaları ve hainlik kaçınılmazdır. Hem bunların önüne geçmek, hem de özgürlük için mücadele vermek adına herkesin birbirinden ayrı ve bağımsız hareket etmesi gerekir.
Tek tek sermayedarları öldürerek devrim yapamayacağına göre, paraya hükmetmesi gerekmektedir. Çünkü en önemli toplumsal kurgu, paradır.
“Eskiden anarşizm için sloganım özgürlüktü; şimdiyse özgürlüğe sahibim, kusursuzluktan uzak toplumumuzda sahip olmanın şimdilik mümkün olduğu özgürlüğe. Toplumsal kurgularla mücadele etmek istedim, ettim de; dahası, onları yendim."
“Bakın, dünyadaki bütün sermayedarları yok edebilirsiniz, ama·sermayeyi yok etmezseniz ertesi gün sermaye, başka insanların elinde, onların aracılığıyla tiranlığına kaldığı yerden devam edecektir. Oysa sermayedarları değil de sermayeyi yok ederseniz, kaç sermayedar kalır geriye?”
Hacmi küçük ama muhtevası geniş bu kitabı okumanızı hatta birden fazla okumanızı tavsiye ederim. Okurken
Tarihsel Kapitalizm ve Kapitalist Uygarlık kitabındaki büyük balığın bana nasıl göz kırptığını da biliyorum. Ama şunu da biliyorum ki; insan fıtratındaki tahakküm duygusunun ne kadar tehlikeli olduğunu ve insanın ruhunu nasıl zehirleyebildiğini de!
Ruhunuzu besleyen kitaplar okumanız dileğimle…
Anarşist BankerFernando Pessoa · Can Yayınları · 20201,476 okunma
Kitap sayfası çok az olmasına rağmen, hemen hemen her cümlesi , verdiği her örnek siyasalın araştırma metinleri arasına girer. Çok değerli bir kitap.
Teşekkür ederim yorumunuz için🙏
Keyifle okuyun
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.