Sert ve bencil despotlar insanlığa büyük hizmet sunabilirler: VIII. Henry'nin Papa ile olan mücadelesinde olduğu gibi;21 Cromwell'in, aklı kadar, takıntılı tutkunluğunda da olduğu gibi;22 Rus çarlarının gaddarlığında olduğu gibi; 1789 yılı Fransası'nın kral katleden fanatizminde olduğu gibi. Bir yıllık hasadı mahveden dondurucu soğuk, ekin biti ve çekirgeyi de yok ederek yüz yıllık hasadı kurtarır. Savaşlar, yangınlar ve kıtlık kaskatı rutini kırar, yozlaşmış soyların, maraz dolu batakhanelerin zeminini temizler, yeni insanlara hoş bir alan açar. Şeylerin kendilerini düzeltme eğilimi vardır; çürümüş bir sistemi yerle bir eden savaş, devrim veya çöküş her şeyin yeni ve doğal bir düzene girmesini sağlar.
21 İngiltere kralı VIII. Henry'nin (1491 - 1547) Vatikan ile olan çekişmesi sonucunda 1534 yılında İngiltere Kilisesi, Katolik Kilisesi'nden ayrılarak bağımsız olur.
22 İngiliz tarihinin önemli figürlerinden inatçı, sert ve kararlı Oliver Cromwell (1599- 1658), İngiliz İç Savaşı sırasında parlamentocu kanatta yer alarak krallığın zayıflamasına giden yolda ön plana çıkar, daha sonra dönemin İngiliz siyasetinde başlıca isim haline gelir.
·
25 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.