Can alıcı noktalar ön plana çıkarılırsa Mondros anlaşma hükümleri
1. Çanakkale ve İstanbul Boğazları açılacak ve buralardaki is-tihkamlar (siperler), Galip Devletler (İngiltere, Fransa ve İtalya) tarafından işgal edilecekti. ( Madde 1)
2. Türklerin elindeki savaş tutsakları ile özellikle tüm tutsak Ermeniler serbest bırakılacaktı.
Fakat, Galip Devletler' in elindeki Türk esirler geri verilmeyecekti. (Madde 4)
3. Suriye, Irak, Hicaz, Yemen, Trablusgarp ve Bingazi'de Osmanlı kuvvetleri teslim olacaklardı. (Madde 16-18)
4. Kafkaslardaki Osmanlı kuvvetleri savaş öncesindeki sınırın gerisine çekileceklerdi. (Madde 12)
5. Toros Tünelleri işgal edilecek, bütün demiryolları, telsiz ve Telgraf kabloları galip devletlerin görevlileri tarafından denetlenecekti. (Madde 10, 1 2, 15)
6. Doğu illerinin altısında yani Erzurum, Van, Bitlis, Harput (Elazığ), Sivas ve Diyarbakır'da (Vilayat-ı Sitte) karışıklık çıkacak olursa, galip devletler buraları işgal edebilecekti. (Madde 24)
7. Bütün bunlardan da daha önemli olarak galip devletler, kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durum karşısında herhangi bir stratejik noktayı işgal etmek hakkına sahiptiler. (Madde 7)
Aynca, Mondros Ateşkes Antlaşması'na ustalıkla yerleştirilmiş kimi maddeler de, doğal kaynaklara (kömür, petrol) ve denizciliğe ait ağır hükümlerin yanısıra, bakanlıkların galiplere her türlü bilgiyi vermesine ilişkin kurallar da vardı. Savaşı kazanan galiplerin, Anadolu 'yu bir uçtan bir uca işgal etmek niyetinde oldukları açıkca görülüyordu.
Şerafettin Turan, Türk Devrim Tarihi,!. Kitap, Ankara, Bilgi Yayınevi, 1991, s.69.
4- Yenigün Gazetesi, 2 Kasım 1918, Selahattin Tansel, Mondros'tan Mudanya'ya Ka-
dar, lstanbul, MEB Yayınlan, 1991, s.26
5- Ergün Aybars, Türkiye CumhuriyetiKitabı okudu
·
349 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.