Bu romanı okurken acaba nasıl anlatsam, üzerine ne yazsam diye kara kara düşündüm. Zira genelde okuduğum romanlara pek benzemiyordu. Pedro Paramo, Juan Rulfo’nun tek romanı. Meksikalı yazar, aynı zamanda senarist ve fotoğrafçıymış. Romanda birçok farklı anlatım tekniği bir arada kullanılmış. Geriye dönüşler, zaman atlamaları, diyaloglar, iç monologlar, bilinç akışları ne ararsanız var. Kitap özellikle bölümlere ayrılmamış olsa da okurken bölümlenmiş olduğunu hissediyorsunuz. Fakat bir karakter üzerinden ilerleyen olay örgüsü birdenbire bambaşka bir karaktere geçebiliyor. Bu kim, nereden çıktı derken okudukça yeni karakter tanıyor, ona da alışıyorsunuz. Ayrıca anlatıcı ve bakış açısı da karakterden karaktere hemen her an değişiklik gösterebiliyor. Aslında iç monolog, bilinç akışı gibi tekniklerin olduğu romanları severim. Bu romanı sevdim mi, pek emin değilim. Anlatım çok karışık, bölük pörçük. Tam bir şeyleri anlamlandırmaya çalışırken bambaşka yerlere gidiyorsunuz. Romanda özellikle sesler, fısıltılar, rüzgâr önemli bir tutuyor. Romanı okurken sanki arka planda o bahsi geçen hayalet kasabadaki fısıltılar, akış içerisinde sürekli devam ediyor, okuru tedirgin ediyor. Özellikle bu konuda yazarın üslubunu etkileyici bulduğumu söyleyebilirim. Annesinin âdeta vasiyetini yerine getirmek için babasını aramaya koyulan bir gencin hikâyesiyle başlıyoruz. Bu genç, Juan Preciado. Aradığı adam, yani babası da kitaba ismini veren Pedro Paramo. Pedro Paramo, oldukça kötü bir karakter. Kendisi bir toprak ağası. Bölgede de ciddi bir nüfuzu var. Comala adı verilen bölgede dileğini yapar, diğer çocuğunun işlediği suçları örtbas ettirir, zarara uğrayan insanları bir şekilde susturmasını bilir. Hikâye, Preciado’nun Comala’ya gitmesiyle başlar. Yalnız bir tuhaflık vardır, bu köyde kimsecikler yoktur. Onu köye götüren kişi bir isim verir ve onu bulmasını söyler. Bundan sonra da olaylar ilginç bir şekilde ilerlemeye başlar. Preciado kiminle karşılaşsa aslında ölüdür. Bu köy, koca bir mezarlıktır; kendisiyle konuşan herkes aslında bir süre sonra kaybolur gider. Preciado’ya görünen herkesin anlatacak bir şeyleri vardır. Bu anlatıcılar sayesinde babasıyla ilgili birçok şey de öğrenir. Fakat Preciado’yu bekleyen ilginç olaylar bununla sınırlı değildir, onu da okurlara bırakıyorum. Bir yandan Preciado’nun Pedro Paramo’yu arayışını okurken diğer yandan Pedro Paramo’yu tanımaya başlarız. Onun hayatı, en büyük aşkı Susanna San Juan ve diğerleri... Romanın bölük pörçük ilerleyişi de burada başlar aslında. İlk 50 sayfa özelinde konuşacak olursam, olayların somutlaştığını, okurun olay örgüsünün mantığını kavradığını söyleyebilirim. Sonrasında ise daldan dala atlayan olaylar ve karakterler silsilesi içinde yolunuzu bulmaya çalışıyorsunuz. Yazarın, bu üslubu özellikle tercih ettiğini söyleyebiliriz ancak herkese hitap ettiğini de düşünmüyorum. Bir noktadan sonra babasını arayan Preciado romanın dışında kalırken olaylar Don Pedro üzerinden ilerler. Bazen Meksika İç Savaşı’ndan esintiler, bazen ayaklanan askerler, bazen Pedro ile diğer oğlu arasında yaşananlar ele alınır. Özellikle Pedro’nun büyük aşkı Susanna, bir yerden sonra önemli rol oynar. Bence yazar çok şey anlatmak istemiş ama bunu çok yüzeysel bırakmış. Pedro Paramo ve oğlu Miguel özelinde ahlak kavramı üzerinde durulmuş. Fakat bunun haricinde özellikle iç savaş konusu varla yok arası işlenmiş. Hatta öyle ki Meksika İç Savaşı’na dair ipuçlarını dipnotlardan öğreniyoruz, yoksa onu anlamak da pek mümkün değil. Yukarıda bahsettiğim sebeplerden ötürü romana biraz mesafeliyim. Büyülü gerçekçiliğin atası olarak kabul edilmiş, Gabriel Garcia Marquez’e de ilham kaynağı olmuş. Açıkçası buna benzer bilgiler edindikten sonra bu bilgilerin ağırlığı altında olumsuz bir şeyler yazmaktan çekiniyoruz. Fakat benim nazarımda eh işte diyebileceğim, çok da abartamayacağım bir roman oldu. Belki bir kez daha okumak lazımdır, o zaman daha farklı bir tat alınabilir. Fakat genel olarak her ne kadar kısa olsa da yorucu bir roman olduğunu düşünüyorum. Merak eden okurlar buyursun okusun, kendileri değerlendirsin.

Pedro ParamoJuan Rulfo · Doğan Kitap · 20191,299 okunma

·

339 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Onur Biçer