Beyaz Zambaklar Ülkesinde - İncelemesi
> Merhaba arkadaşlar! Bugün sizler ile birlikte 
Grigory Petrov’dan son okumuş olduğum 
Beyaz Zambaklar Ülkesinde’yi incelemek, daha doğrusu ele almak istiyorum. Biliyorum, belki birçoğunuzun aklından, burada da herkes hep aynı yazarların eserlerini okuyor düşüncesi geçiyor olabilir, ama inanın ben bu kitabı okumayı belli bir sebepten ötürü daha önceden planlamış olsam da, işlerimin yoğunluğundan ve bazı isteklerden dolayı ötelemiştim diyebilirim ve kısmet bu güzel Aralık ayınaymış. Sanırım bu kitap için en uygun zaman Aralık ya da soğuk kış günleridir diyebilirim çünkü Finlandiya’yı ve bulunduğu coğrafi ortamı biraz olsun anlayabilmek de soğuk havadan geçer düşüncesindeyim. Neyse, lafı sözü çok ballandırıp, aşırı tatlandırmadan konuya geçelim o zaman! İşte size Finlandiya ve Finlandiyalı “Yaşam Mimarları”.
Beyaz Zambaklar Ülkesinde:
“Bu milletin her şeyi var. Sa’y ü ameli, akl ü ameli, akl ü nakdi, an’anat-ı muhimmesi ile Finlandiya milleti her ne türlü terakki etmek lazım ise etmiş, yalnız bir eksiği var: Milli bayrağı. Finlandiya’da yalnız fazla, lüzumsuz ve zararlı bir şey var: Rus bayrağı.“ ~ Celal Nuri (İleri) ~
> Bir ülke hayal edin; coğrafi olarak neredeyse Avrupalı, kuzey batısında Murmansk’a, güney doğusunda St. Petersburg’a, güneyinde Estonya’ya, batısında ise İsveç’e komşu. Ama aslında zamanın şartları gereği, yıllarca iki emperyal gücün sarmalında kalmış, iki milyon nüfuslu kendi halinde zavallı bir halk düşünün. Milli bir kimlikten, dilden, tarihten ve hayatın diğer ülkelere cömertçe davrandığı tüm nimetlerden yoksun insanları düşünün! Tüm bu yazdıklarım ve yazamadıklarımın içerisinde, samana düşecek bir kıvılcımı beklercesine uyanmak için o günü bekleyen bir toplum düşünün. Hepimizin unutmaması gereken şudur ki, dünya tarihi, tarih sahnesinde kimi uluslara ve ülkelere hazin bir son öngördüğü gibi, bazı devletlerin ve ulusların ise kalkınmasını ve ilerlemelerini kaydetmek için temiz, beyaz sayfalar açmaktadır.
"İnsanlar ülkelerinin istikbaline dair şahsi mesuliyetlerinin bilincine varmazlarsa o ülkenin kalkınıp müreffeh bir ülke haline gelmesi imkânsızdır. Her gerçek vatandaş ‛hayat mimarı’ olmalıdır." (S.48)
“Bütün bunları ciddiye alarak düşününüz! Tırtıllar gibi kendi önemsiz ve kişisel meselelerinizin ve dertlerinizin bataklığında kıvranmayınız.” ~ Bilge Daniyal ~
> Hep başka bir ülke krallığı ve egemenliği altında yaşamış olan Finliler, yüzyıllarca İsveç Krallığı’nın siyasi ve kültürel egemenliği altındaydılar. Fakat on dokuzuncu yüzyılın başlarında İsveç mandasından kurtulan Finliler bu kez özgürlüklerini Çarlık Rusyası’nın siyasal egemenliğine teslim etmek zorunda kalmışlardır. O dönemin yayılmacı Rus siyaseti, başkentleri olan Sankt Petersburg’un Finlandiya’ya çok yakın olması ve bu coğrafi konumun Rus karar mercilerince jeopolitik, jeostratejik bir risk olarak görülmesinden kaynaklı olarak bu güzel ülkenin işgali için yeterli nedenlerden sadece birisiydi. Bu stratejik konumun ileride bazı batılı güçler tarafından suistimal edilebileceği ve bir harekât üssü olarak kullanılabileceği düşüncesi bile Ruslar’a, başkentlerini Sankt Petersburg’dan daha iç bölgeye, Moskova’ya taşınmasına sebep olacak derecede önemliydi. İşte böylesi bir zamanda, 19. yüzyılın muhteşem imparatorluklarını bile yerle yeksan eden “nasyonalizm - ulusçuluk” ateşi, Finlandiya’da da başladı. Kuzeyin “Yalnız Kurt”ları Fin Halkının edebiyatçıları, müzisyenleri, fikir önderleri, kamu çalışanları, İsveç ve Rusların baskı ve zorbalıklarına karşı Finlandiya’nın değerlerini yeniden diriltme, geliştirme ve tüm bunları korumak adına büyük gayret sarf ettiler. Finlandiya halkının sahip olduğu büyük kültür ve medeniyet birikimi, sadece ve sadece ulusun bütün üyelerinin ortak çalışması sonucu bugünkü müreffeh düzeye ve zenginliğe kavuşmalarını mümkün kılmıştır. (Darısı bizlere!)
Bu ülkede her şey küçük: Şehirler küçük, ülkenin sahip olduğu kaynaklar sınırlı. Buna rağmen ülkenin eriştiği refah düzeyi hiç de küçümsenemeyecek kadar ileri boyuttadır. (S.26)
> Thomas Carlyle‘ye göre; Millet, cansız bir çamur tabakası gibidir. Eğer bir sanatçının eline geçmeyecek olursa sonsuza kadar şekilsiz ve hareketsiz kalır. Evet, Fin halkının kahramanı ve sanatçısı da filozof Johan Vilhelm Snellman’dır Bu kitabımızda kendisinin ve diğer dava arkadaşlarının yaz kış demeden, tüm ülkeyi en zorlu şartlar altında dolaşarak milli şuuru tekrar uyandırma ve en ileri seviyeye çekme çabalarına şahit olacaksınız. Bu “Yaşam Mimarları” olan “sanatçı”ların halkı nasıl şekillendirdiğini, nelere öncü olduğunu okudukça aklınızdan, “Neden, neden bizler de böyle bir şeye öncü olamıyoruz?!” diyeceksiniz. Snellman’ın vefaat ettiği 1881 yılında Atatürk dünyaya geldi ve ileride ülkemiz adına yaklaşık aynı yolu izledi. 1938 yılına kadar biz halkını şekillendirmek isteyen “sanatçı”mızın ömrü düşüncelerini tam olarak yoluna koymaya yetmediyse de, çok güvendiği genç nesil bugüne dek elinden geldiğince bu yolda yürüdü ve bir hayli mesafe kat etti. Biliyorum, belki bazılarınız hadi canım diyecek, ama onun düşüncelerini hala benimseyen, savunan ve ileri taşıma gayreti içerisinde olan milyonlar var. Bu bugünün şartlarında ne kadar zor da olsa, son zamanda yaşatılmak istenilen ile Atatürk’e olan ilgi de gitgide artmaktadır.
“Sizin göreviniz onları yetiştirmek, uygar ve gelişmiş halklar arasında yer almalarını sağlamaktır. Halkımızın cehaleti, kabalığı, ayyaş ve ahlaksız yaşam tarzı, hastalıkları ve fakirliği sizin utancınızdır, bu durumun suçlusu sizsiniz.”
> Yazarımız Grigoriy Spridonoviç Petrov, 1868'de Petrograd ilinin Yamburg kentinde yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Okumuş olduğum kitapta da konu edilmiş olduğu gibi, “Bir tüccar ve meyhanecinin oğlu olarak küfürden başka hiçbir şey duymadı, sarhoşlardan başka da hiçbir şey görmedi,” (S.7). Kendisi 20. yüzyıl başında Rusya'nın en tanınmış din adamlarından, makaleleri, yazıları sıklık ile okunan halk yazarlarındandı. Düşünce ve görüşünden dolayı kilisede kendisinin çalışmalarına son verildikten sonra, Petrov kendisini tamamen yazarlığa adadı. Bir gazeteci, yazar ve bağımsız din adamı olarak gittiği her yerde insanları etkilemeyi başardı. Petrov; Bilimin, dinin, felsefenin ve sanatın insanlığın mutlu olması için yarar sağlamadıkça hiçbir değer ifade etmeyeceği kanısındaydı. Tüm bunların insanlığı daha aydınlık günlere götürmesi gerektiği düşüncesindeydi ve bu düşüncelerine bağlı kaldı. Bu din adamının karanlığa ve yozlaşmış gidişata karşı yanan bir meşale olduğu kaçınılmaz bir gerçekti. Yıllarca halkı uyandırmak için çabalayan Petrov’un neredeyse tüm çalışmaları ve seminerleri Çarlık polisi tarafından yakinen takip edildi ve sonrasında yönetimi ele geçiren Bolşevikler ile de yıldızı asla barışmadı diyebilirim. Bu Bolşevik Devrimi gerçekleştikten sonra gene çok sevdiği ülkesinden kaçmak zorundaydı. Hayatına Yugoslavya Krallığı'nda devam etti ve ömrünün kalan son yıllarında birçok eseri kaleme aldı ve halkları aydınlatmak adına konferanslar düzenledi. Eski Sovyet Rusya'da, kendi anavatanın da yasaklanan birçok eseri Bulgaristan’da ve Atatürk’ün silah arkadaşları ve Yüce Türk Milleti ile kurmuş olduğu yeni Türkiye Cumhuriyeti'nde baya etkili oldu. “Beyaz Zambaklar Ülkesinde”, Türkiye’de en çok okunan ve rağbet gören yabancı kitaplar arasına girmeyi başarmıştır.
“Zinulya, 1 Ocak 1921 günü beş parasız, iç çamaşırsız ve ayağımda yırtık pırtık eski çizmelerimle bir berduş gibi Belgrat’a vasıl oldum. 26 Ocak 1921 tarihinde 2 numaralı lisede Rusça bir konferans verdim. Karşılığında 300 dinar aldım ve böylece sefaletten kurtulmak için ilk adımı atmış oldum. 2 numaralı lisenin müdürü çok iyi bir insan ve mükemmel bir öğretmen.” (S.18)
> Bulgaristan’da yaşayan arkadaşı Bojkov'un bu ülkede kurduğu 'Petɾov Kültür ve Eğitim Cemiyeti' sayesinde kitapları Bulgarcaya çevrilip yayımlanan yazar, bu ülkede büyük ilgi gördü. Özellikle 1925'te Beyaz Zambaklar Ülkesinde (Finlandiya) adlı eseri Bulgaristan’da yayımlandığında Bulgar Eğitim Bakanlığı tarafından kitlelere önerildi ve Bulgaristan’da tüm eserlerine karşı büyük ilgi doğdu.
Petɾov'un kitaplarının başarısı Türkiye’ye göç eden Bulgaristan Türkleri yoluyla Türkiye’ye ulaştı. 1928'de 3 ayrı kitabı Bulgarcadan Türkçeye çevrilip basıldı. Özellikle Ali Haydaɾ Taneɾ'in çevirisi ile yayımlanan Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı yapıt, Türkiye’deki aydınların dikkatini çekti. Kitabın içindeki fikirler ülkede uygulanması gereken bir eğitim ve kalkınma modeli olarak görüldü. Eser, 2008'e kadar dört defa Türkçeye çevrildi ve en az 41 kez baskı yaptı. (Wikipedia)
> İlk defa Gazi Mustafa Kemal Atatürk zamanında Türkçe çevirisi yapılıp neşredilen bu güzide eserin, Atatürk tarafından Türkiye’de bulunan tüm okulların dersliklerinde okutulması adına müfredata eklenmesi istenmiştir. Türkiye’de çok popüler olan ve geniş bir kitle tarafından okunan bu kitap, daha sonra inceleme kapsamında genç cumhuriyetin aydınlarınca da bir hayli ilgi görmüştür. Burada kitaptan bazı ufak tefek alıntılar vermiş olsam da, fazla ileri gitmemek ve okumamış olanlara da saygısızlık etmemek adına incelemeyi yavaş yavaş sonlandıracağım. Fakat okuyacak olanlara kesin tavsiyem, kitabı Fark Yayınlarından tercih etmeleri olacaktır. 235 Sayfa tam olmak kaydıyla benim gördüklerim arasında belki de en geniş kapsamlı olanıydı diyebilirim. Kitap beni gerçekten çok etkiledi ve siz okuyacak olanları da etkileyeceğinden eminim. Bu kitabı uzun aradan sonra, Ankara’da Metro ile oradan oraya git gel yaparken okudum ve inanın çok beğendim.
Şimdiden keyifli okumalar dilerim arkadaşlar.
Bir sonraki kitap yorumu ve değerlendirmesin de görüşmek dileğiyle. Esen kalınız!
~ A.Y. ~
··
1.863 görüntüleme
Ne de güzel olmuş dolu dolu, elinize emeğinize sağlık.
İncelemenizde de değindiğiniz gibi Mustafa Kemal Atatürk'ün de okunmasını istediği kitaplardan biri bu. Ama gelin görün ki genele oranla çok çok az bir kesim okuyor bu kitabı. Okuyanların da çok az bir kısmı anlayarak okuyor..
Bundan sonrası için iyi dileklerimizi sunalım ve umarım herkes okur ve de anlamaya çalışır bu kitabı.
Tekrardan emeğinize sağlık.. :))
Güzel yorumunuz ve düşüncelerinizin paylaşımı için teşekkür ederim Hatice Hanım. Evet, bunu okuyan ve okurken gerçekten kitap ile bütünleşen belli bir kesim var. Umarım günün birinde herkesin bu değerli eseri okuması ve anlaması dileğiyle. Ben okurken sanki bu kitabın bizim için yazılmış olduğu hissine de kapılmadım değil. Tabii sadece bir his işte! Neden olmasın ki?!
Güzel yorumunuz için tekrar teşekkür ederim efenim. Saygı ve sevgiler.
Keşke her Türk vatandaşı bu kitabı okusa
İşte her sayfasında, bunu kaç kere iç çekerek geçirdiğimi inanın ben de bilmiyorum Nihal Hanım. Abartmamak adına, incelememe bunu yazmadım, ama bu bir gerçek. Ah keşke!
Genelde çok uzun incelemeleri okumam, bunun bir kısmını okudum. Ki bu da kitabın benim için önemli olmasından dolayı, tabi ortada emeğiniz de var, Tebrikler efenim :) Nice kitaplaraa
Teşekkür ederim Kepilleus. Evet, uzun incelemeler bazı okurlar için yorucu olabiliyor, ama ben de bir başladım mı bazen baya bir gidiyorum. Okuma zahmetin ve yorumun için teşekkür ederim. Saygılar.
Aslında medya dijital cağ artık insanların bir şeyleri okuma sabrını bile ortadan kaldırdı
En fazla 40 kelimeyi tam anlamıyla anlayıp okuma yetisi veriyor bizlere
Bu tabi kötü bir şey
Algılarımızi onlar yönetiyor
Bir kişyi sadece 1 dk dinleme sabrı veriyor bunu nasıl mi yapıyor
Evet mesela instegram izlediğin bütün videoler en fazla 1 dk ve sadece 1 dk içinde ne öğrenirsen öğren yada ne anlatmak istersen anlat demek istiyor
Vaktin en fazla 1 dk ne kadar şey sığdırabilirsen
Ve anlamayana düşük zekâ yaftası kolayca yapıştırılıyor. Çok yazık! Oysa sözde anlayan da anlamıyor, ama anlamış gibi davranmayı tercih ediyor.
Emeğine sağlık, dolu dolu bir inceleme yazmışsın🌿
Kitabın üstüne iyi gitti😸 Bu kadar güzeli varken yenisini yazmaya gerek yok bence 😸
Benim sayfamda da dursun🧚♀️
Diana, güzel yorumun ve konuya olan ilgin için teşekkür ederim. Ama ben de senin elinden çıkacak bir incelemeyi, özellikle de bu esere çıkacak olanı okumak isterdim.
Her şeyin iyi olması ve güzel haberlerin gelmesi dileğiyle. 🌿🌿🌿
2 sonraki yanıtı göster
Okurken bana Finlandiya halkının başardığını neden biz de başaramıyoruz dedirtmişti. Milli ruh, birlik ve beraberlikle bir zamanlar bataklık olan bir ülkenin nasıl yüksek medeniyetler seviyesine ulaşabileceğinin bir örneğidir Finlandiya. Bu kitabın okunmasını Atatürk boşuna tavsiye etmemiştir.
Emeğinize sağlık Adem Bey. Yine çok değerli bir inceleme olmuş. :)
Uzun Metro yolculukları sonrasında kitap dün gece bitti ve ben de bugün iş durgunluğunda hızlıca bir şeyler karalayım dedim. Ötelersem bir şeylerin araya gireceği düşüncesiyle alel acele bir inceleme oldu. Gene de okuduğunuz ve yorumda bulunduğunuz için teşekkür ederim Sezen Hanım. :))
2 sonraki yanıtı göster
Bu incelemeni ilgiyle okumuştum da beğenmeyi unutmuşum üstad. Eline yüreğine sağlık☺️
Konuya tekrar yorum ve beğeni için ben teşekkür ederim. :))
2 sonraki yanıtı göster
Metro yolculuğu notları böylesine bilgilendirme içeriyor ya sustum kaldım. Emeğine sağlık Adem.
İnan olsun artık araç ile Ankara'da trafiğe çıkmak, hele ki dur kalklar artık beni öldürüyor ve özellikle otomatik araç almama rağmen beni bezdirdi. Son günlerde olan çevirmeler ve uygulamalar da buna sebep. Ben de artık Metro kullanıcısı oldum ve aracım iş yeri önünde bana sitem edercesine duruyor. :)) Notlarımı tabii ki de aldım ve kendi bilgi birikimin ve biraz da netten bugün yapmış olduğum ufak tefek destekler ile güçlendirdim diyebilirim. Aman, okuyun okuyun. Benim incelemem kitabı gölgelemesin. Zaten gölgelemesi de ne mümkün efenim. Kitap bir efsane ve şahane! :))
Yaptığınız incelemelerde olayı ve kitabı daha iyi anlamak için yazarın hayatı yada o dönemin şartlarını yada piskososyal durumundan ele alıp kitabı daha iyi anlaşılır kılmak için güzel bir analiz yöntemi takip ettiğinizi fark ettim
Bu gerçekten güzel bir şey
Benim o kadar sabrim yok
Yada hani kitabın iki kapağı dışına çıkmamak ne gördüysem onu anlatmak
Belkide uşengec olmam oda olabilir😊
Gayet güzel inceleme
Düşünce ve konuya olan yaklaşımın için çok teşekkür ederim İsmail. Evet, benim bu tarz gerçekler ile örtüşen edebiyat kitaplarına olan incelemelerime denk geldiysen, genelde kronolojik ya da tarihte bir birine yakın etken konular ile kitabı ve konuyu ele aldığımı fark edeceksin ki, sen etmişsin bile. :))
Bilemiyorum, böylesi bir gidişat ile kitaba, konuya farklı bir inceleme çıkartmak benim gerçekten hoşuma gidiyor. Evet, çok uzun olsa da, aslında okumak isteyenler incelemeye kendilerini verdiklerinde, önlerine hiç beklemedikleri türde bir yazı çıkıyor. Sana da sabrın için teşekkür ederim.
Senin de başarılarının daim olması dileğiyle. Sağlıcakla kalasın.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.