SEVGİLİ,CANIM FAKİR BAYKURT
Fakir Baykurt'u okumak benim için vefalı bir dostu anmak gibi bir şey.Üniversitede onunla ilgili bir ödev hazırlamıştım. Kızılay'da gezerken yerde yatan ikinci el kitaplar arasından 
Tırpan 'ı alınca tanışıklıgımız başlamıştı.
Aylarca kendisi ile haşır neşir oldukça kişiliğine, duruşuna, eserlerine hayran olmuştum.
O, hayatını memleketinin kalkındırılmasına, ışıklandırılmasına adamış müstesna bir adam ve kaliteli bir ögretmendir.Onun yazarlığını okuyanlar zaten takdir edecektir.Ben burada biraz kişisel yaşamından bahsetmek isterim.
Kendisini anlatırken doğum yılını bile eğitim üzerinden verir: "Abc"nin kabulünden bir yıl sonra. Yoksul bir köy çocuğudur.Babasının hayatı mahkemelerde geçer. Belki de bu olaylarla Baykurt'un bürokrasi takıntıları da başlar:) Anasi Elifçe yazar 9 yaşındayken dul kalır.
Kurnaz dayısı! o zamanki adıyla Tahir'i okutma vaadiyle yanina alir ve tarlalarda çalıştırır. Milyonlarca insanin kabusu olan İkinci Dünya Savaşı Tahir için bir şans ve dönüm noktasıdır. Fırsatçı dayı askere alınır ve Tahir köye dönüp üç yıl sonra okuluna devam eder.Her şartta okumaya razıdır.Dayısı ona kanal insaatlarında su taşıttırırken mühendislere imrenip mühendis olmayı düşler.
O sıralar köyün üçyüz sığırına tek başına çobanlık eder bir yandan da halka hikayeler anlatır. Sanırım eserlerinde göze çarpan güçlü anlatıcılık bu yıllarda filizlenir. Bana göre Baykurt, bir kurgucudan çok anlatıcıdır çünkü.Eserlerinde de görüleceği üzere kendisinin eğlenceli ve nüktedan bir yapısı vardır.13 yaşında ilk şiirini ölen öküzün yerine aldıkları Tosun için yazar:
Yüz kırk liradır değerin
Seni her yerde överim:))
14 yaşında amacı köy cocuklarını ışıklandırmak ve köylüye rehber olmak olan Gönen Köy Enstitüsü'ne başlar. Kendisi orayı şöyle anlatır:
"Al atlı Hızır ve orada akıl fikir bağli oldum"
Muhalif kişiliği daha enstitü yıllarında başlar. O yıllarda enstitülerin can damarı olan H.Ali Yücel ve İ.Hakki Tonguç görevden alınır ve zihniyet değişmektedir.
Yazarın hayali aslında resim bölümüdür iki kere sınava girer ve kazanamaz.Daha sonra edebiyat bölümüne girer: İYİ Kİ bu bölüme girip böyle güzel eserler kazandırmıştır edebiyatımıza. İYİ Kİ halkının sorunlarına kalem olmuştur.
Edebiyat bölümünde kendisinin kişiliğinin gelişmesinde etkili olan yakın arkadaşı Mahmut Makal ( 
Bizim Köy okunmalı)ile birliktedir.
Ilk ögretmenlik yılları Demokrat Parti yıllarıdır. Kendisi tabi ki bir AYRIK OTUDUR. Dilini tutamaz hükümeti, toplumu, haksızlığı, karanlığı eleştirir. Kovuşturmalar,sürgünler gecirir. Bir yandan da eserleri ödül alıp durmaktadır.
Yılanların Öcü'nden sonra işsizin birisi üşenmeyip "Fakir Baykurt'un İçyüzü"isimli bir broşür bastırır.(Bu broşürun Ankara Milli Kütuphanede bir nüshası var ve evlere şenlik sacmaliklarla dolu) Bu olaydan sonra Baykurt taşlanır ve linç girişimine uğrar.(Kominist diye)
60 ihtilalı onun için umut verici olsa da değişen bir şey olmaz.Bu sıralar ilkögretim müfettişliği yapmaktadır.Köy kahvelerinde kominizm propagandası! yapıyor diye bir kez daha soruşturma geçirir.
TÖS Fakir Baykurt'un başkanlığinda kurulan ilk sendikadır. Daha sonra ögretmenlere kültür hizmeti olsun diye Tiyatro-TÖS'ü kurar. Buradaki faaliyetleri göze batar ve görevinden uzaklastırılır.
Kayseri'de TÖS"ün bir kongresinden sonra Alemdar Sineması'na kapatılır ve yakılmak istenir. Bu olay onu tabi ki durdurmamistir. O gazla hemen TIRPAN'ı(iyi ki) yazmıstır:)
Taşlama olayından sonra da KAPLUMBAĞALAR' ı yazmıştır .Sanırım gerilik ve cahilliğin arttığı yerlerde yazara daha çok ilham geliyordu.
60-70 li yillarda cezaevlerinde yatar.TÖs'ten dolayı 27 yıl hapsi istenir.
78'de Ahmet Taner Kişlalı Kültür Bakanı olunca yazaŕi danısmanı yapar:)) Sürekli bir iniş-çıkış olur hayatında.
79'dan sonra Almanya'da yasar ve gurbetçi sorunlarıyla ilgilenir.
Efkar Tepesi'ne gelecek olursak:
Bu tepe yazarın ilk görev yerlerinden olan Artvin-Şavşat'ta ilçeye hakim yüksek bir tepedir.Yazar bu tepeye çıkıp sadece Şavşat'ın değil bütun Anadolu'nun cahillik ve yoksulluk panoramasinı görüp efkarlanır.
Efkar'ın sözluk anlamı fikirler demektir.İsmiyle müstesna bir yerdir bu tepe yani.Ben de geçen yıl oraya gittim. Tepeye çıktım ve Sevgili Baykurt'u yad ettim. Doğası muhtesem bir yer ama sağı solu hep kapalı, ufuk yok. İnsani daraltıyor. Genç Fakir Baykurt, merkezden bu kadar uzakta, ülkenin önemli haberlerini bile haftalar sonra aldığında neler düşünüyordu kimbilir. Neler okuyordu,neler tasarlıyordu...
Kendim de köyde büyüdügüm için bilirim köylü kafasını değiştirmek çok zordur.Baykurt bu zorluğu bilmesine rağmen üşenmeden Artvin köylüklerini gezer ve kafaları değiştirmekle uğrasır. Her yeniliğe "edet olmamıştır" diye direten zihinlere savaş açar.
İçler acısı bir karanlik vardır oralarda o dönemde yazar söyle özetler sonlarda , daha doğrusu uyarır:
MEMLEKETI BIR KÜLTÜR ÇÖLÜ OLMAKTAN KURTARALIM.
··
312 görüntüleme
Belirtmeyi unuttum eser cok akıcı herkes okusun romanların gölgesinde kalmasın:)
Ben size tesekkur ederim bu etkinlik için.İcimi döküp rahatladim sanki:)
Fırsat buldukça diğerler eserler hakkinda da bir kaç çift lafım olacak:)
Bu yorum görüntülenemiyor
Bilgiler için çok teşekkür ederiz. Hazır uzmanı bulmuşken kaçırmayayım, şu an Eşekli Kütüphaneci yi okuyorum ben. Kitabın daha yarısını bile okumadım ve Mustafa Güzelgöz e ne kadar hayran kaldığımı anlatamam. Bu karakterde biraz kendisinden esinlenme durumu var mı? Bir öğretmen olarak halkı bilinçlendirmek için canla başla uğraşmış, kitaptaki Mustafa da insanlar kitap okusun diye didinmiş baya. Ben bir benzerlik kurdum o yüzden.
Ben teşekkur ederim.Estafurullah uzmanlık değil de ilgiydi benimki de. Malesef ben Eşekli Kütüphaneciyi okumadım henüz.yorum yapamam ama illaki izler taşiyordur kendinden.Zaten çogu eserinde halkı bilinclendirmek icin meşale görevi gören bir ögretmem veya eğitmen bulunuyor.
2 sonraki yanıtı göster
Bak yine kalbim "kirp" etti ❤:))
Bu kitabın yeri de apayrı. İcinde kurgu yok ve karsimizda cok genç bir Baykurt var.Efkar Tepesine de çıkınca yeri cok farklı ben de💜
1 sonraki yanıtı göster
Tırpan'ı ya da Kaplumbağalar'ı anlat sen bize. :)
Cadılardan fırsat kaldikça bakacağım Dürü'nün ve Kır Abbas'ın hatrı kalmasın:))
Kusur mu :) hep böyle uzun uzun anlatın da bizlerde aydınlalım. . Musadeyle incelemeyi etkinliğe katıyorum :)) emeğine sağlık ,gönlüne bereket :))
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.