İlave Okumalar İçin Öneriler
İskandinav mitleri konusunda çalışmak, oldukça zahmetli ve karmaşık bir iştir. Elinizdeki kitap bu konuda yalnızca bir başlangıç noktası olabilir. Kitap boyunca anlatmış olduğum mitleri genellikle sadeleştirmeye çalıştım. Ancak, bu mitlerin özgün hallerinin kendi başlarına oldukça karmaşık olmaları bir yana, farklı okunma biçimleri, farklı çevirileri ve farklı yorumları da mevcuttur. Benim bu kitap boyunca yapmış olduğum şey, yalnızca genel bir tablo çizmekten ibarettir. Konu hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak isteyenler, Snorri'nin kitabının A. Faulknes tarafından yapılmış olan Snorri Sturluson: Edda (Londra, 1987) adlı tam ve yetkin çevirisine bakabilirler. Söz konusu çalışma, doğruluğu ve aslına uygunluğu bakımından neredeyse kusursuzdur. Fakat bu yüzden, akıcılıktan ve okunabilirlikten kaybetmektedir. Yine de fazlasıyla takdire değer bir çabadır. Nazım Edda'nın yetkin bir çevirisi henüz yapılamamıştır ama bu konuda birtakım girişimlerde bulunulmuştur. Bu girişimlerin en yakın tarihli olanı, W. H. Auden ile P. B. Taylor'ın Norse Poems (Londra 1981) adlı derlemeleridir.[S.151] Bu derleme, Edda şiirlerinin çoğunu içeriyorsa da, bu şiirler tıpkı Hávamál'ın yeni düzenlemesinde olduğu gibi, genellikle tamamen kendine özgü bir üslupla yorumlanmıştır. Bu çok önemli şiiri için daha Martin Clarke tarafından yapılmış olan The Havamal (Cambridge 1923) adlı daha eski tarihli bir çeviriye bakmak belki de daha iyi olacaktır. Bunların haricinde, H.A. Bellows ve L.M. Hollander tarafından yapılmış NaEdda çevirileri de vardır ama bunlar çok iyi değillerdir.
Skald şiirlerini İngilizceye çevirmek son derece güçtür, zira bu şiirlerin yapıları ve kullandıkları dil, okunaklı bir çeviri yapmaya fazla izin vermemektedir. Kitap boyunca adı geçen skald şiirlerinden bazıları, E. O. G. Turville-Petre tarafından yetkin bir giriş bölümü eklenerek derlemiş olan Skaldic poetry (Oxford 1976) kitabında bulunabilir. Ynglingasaga metni, L. M. Hollander'in Heimskringla: history of the kings of Norway (Austin, Texas, 1964) çevirisi içerisinde bulunabileceği gibi, biraz eski tarihli de olsa, geçenlerde yeniden basılmış olan oldukça nitelikli bir Everyman's Library baskısı da mevcuttur. Saxo Grammaticus'un Gesta Danorum adlı çalışmasının oldukça kullanışlı bir çevirisi de piyasadadır. Bu eserin konumuzla ilgili olan ilk cildi, Saxo Grammaticus: the history of Danes adıyla Peter Fisher tarafından çevrilmiştir (Cambridge, 1979). Volsunga saga metni, başarılı bir çeviri ve giriş yazısıyla birlikte, R. G. Finch'in The saga of Volsungs (Nelson's Icelandic Texts, Edinburgh ve Londra, 1965) adlı çalışmasında bulunabilir. Ayrıca, U. Dronke'nin The Poetic Edda adlı çalışmasının ilk cildi olan The Poetic Edda: Heroic Poems (Oxford,1969) içerisinde bu destanın sonraki bölümlerine malzeme sağlamış olan dört şiirin oldukça başarılı ve hatta kulağa özgün hallerinden bile daha şiirsel gelen çevirilerine ulaşılabilir.
İskandinav mitleri üzerine yapılmakta olan çağdaş çalışmalar hakkında, C. J. Clover ile J. Lindow'un Old Norse-Icelandic Literature: a critical guide (Cornell, Ithaca, 1985)[S.152] adlı çalışmalarının 'Mythology and mythography' başlıklı bölümü iyi bir başlangıç noktası teşkil etmektedir. Söz konusu çalışmanın diğer bölümleri de benim bu kitapta anlattığım şeylerin birçoğuna edebi bir art alan sağlama konusunda fazlasıyla yardımcı olabilecek niteliktedir. Ayrıca, J. Kristjansson'un İskandinav mitleri ve destanları hakkındaki Ortaçağ edebiyatının güncel bir özetini sunan ve P. Foote tarafından İngilizceye çevrilmiş Eddas and Sagas (Rejkavik, 1988) adlı çalışması da bu konunda yardımcı olacaktır. Almanca bilen okurlara J. de Vries'nin Altgermanische Religionsgeschichte kitabına bakmalarını öneririm. İngilizcede İskandinav mitler hakkında yazılmış, piyasadaki en iyi genel çerçeveye sahip çalışma hâlen E. O. G Turville-Petre'nin Myth and religion of the North: the religion of ancient Scandinavia (Londra, 1964) adlı kitabıdır. Bu kitap işin tadını kaçıracak kadar çok baskı hatasına ve birtakım tutarsızlıklara sahip olmasına rağmen yine de son derece faydalıdır. Fransızca kitap okuma konusunda isteksiz olanlara ise Georges Dumézil'in konu hakkındaki düşüncelerinin -bu düşünceler henüz eleştirilmemiş olsalar bile- E. Haugen tarafından yayıma hazırlanmış İngilizce çevirisi olan Gods of the ancient Northmen (Berkeley ve Los Angeles, 1973) adlı kitabını önerebilirim.[S.153]
·
35 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.