Hikayeden değil sonundan başlamak istiyorum. Sonunda keşke böyle olmasaydı denilecek bir kitap ama Aytmatov kitabın sonunda yaptığı açıklama da bu düşünceyi çürütüyor. Çünkü bazen her şey olması gerektiği gibi bitmez. Dünya gördüğümüz gibi bir yer değil. Orozkul’un kişiliğiyle “çocuk” denilen karakterin kişiliğinin tezat oluşturmasıyla başlayan bu olay aslında bize gerçekleri görmemizi sağlıyor. Bu sadece bir Maral ana hikayesi değil ve yine sadece iyi insanlar-kötü insanlar hikayesi de değil. Çocukluğun temizliğini, çocuk vicdanını en saf şekilde okudum. Aytmatov’un anlatmaya çalıştığı şey de buydu. Çünkü yine her şey hayallerimizdeki gibi tozpembe de değil. Teşekkürler Aytmatov...