Item: Anna Karenina
Rating: 9 puan verdi
Author: Resul Bulama

Resul Bulama

@TasSektirmeUstasi

03 Nisan 2020 14:34

1062 syf.

· Kitabı okudu

9/10 puan verdi

Beğendi

16 günde okudu

“İNSAN NEDİR ŞİMDİ BİLDİM”

İnsan insan dedikleri İnsan nedir şimdi bildim Can, can deyü söylerlerdi Ben can nedir şimdi bildim* Bir sanat eserini değerli kılan en önemli unsur nedir? Kitap, resim, film, tiyatro… Elbette farklı açılardan birçok kritere vurgu yapılabilir. Ama benim aradığım en önemli özelliğin insanı güzel, çirkin, iyi, kötü olmasına bakmadan doğal haliyle bize yansıtabilmesi olduğunu söyleyebilirim. Peki, bu ayırt edici özelliklerin hep durağan ve değişmez bir yapıda olduğunu söyleyebilir miyiz? Hayır! Bazen iyiye, bazen kötüye doğru sürekli bir değişim içinde karmaşık bir dünyası vardır insanın. Ve bu karmaşıklık hep bir tereddüte sürükler bizi. Kimimizde az, kimimizde çok. Sınırları çizilmiş olmanın belli faydaları da vardır diyebilirsiniz. Öncelikle yazmayı kolaylaştırır. Bir tarafı tutmanız daha keyiflidir. Hayatı anlamlandırırken kendinize uygun bir konum seçmek için tercihlerinizi rahatlıkla yapmış olursunuz. Siz ve sizin gibi düşünenlerin hepsi çok iyi insanlardır. Karşı fikirde olanların hepsi de dünyadaki kötülüklerin kaynağıdır nasılsa! Bu size kendinizi iyi hissettirebilir. Bazı Yeşilçam filmlerinde kötü adamlar çok belirgindir bu yüzden. Yönetmen istediği fikri veya kişiyi hedef tahtası haline getirebilir. Bu dönemde yapılmış bazı filmlerde görmeye alıştığımız belirgin tipler vardır; başka kimseye kalmasın diye dünyanın bütün kötülüklerini kendilerinde toplayan. Mesaj sanatın çok daha önündedir, edebiyattaki didaktik anlatımın perdeye yansımış halidir. Bu tür filmlerde karakterler başladığı konumda film bitene kadar hiç değişmezler. Bütün dünya her an, her saniye değişirken onlar geldikleri gibi iyi veya kötü olan özelliklerini korurlar. Biz daha kolay tanıyalım diye! Benzer şekilde, Felatun Bey ile Rakım Efendi ‘de herkesin yeri bellidir. Bir tarafta iyi, diğer tarafta kötü insanlar! Lütfen iyiler kötülük yapmaya kalkmasın, kötü olanlar da zinhar iyilik emaresi göstermesin, ayırması zor oluyor yoksa! Kendini ve başkalarını anlama çabası içinde olan insan, bu kadar kolay anlatılmaya kalkıldığında sanatsal değeri yüksek olabilir mi? Sınırların belirgin, insanın değişmez ve aklın hep davranışlara hükmettiği söylenebilir mi? Yoksa bir mücadele, ikircikli bir hal, bir tereddüt mü var? Kalp dediğimizde etimolojik açıdan, Arapça klb kökünden geldiğini, inkılapla yani dönüşümle aynı kaynaktan çıktığını hatırlatmak istiyoruz burada. Dua ederken kalpleri çevirmek elinde olan Allah’a yakarmak bu yüzden! Tereddüt dediğimizde Peyami Safa (Server Bedi) ‘yı anmadan geçemeyiz. Muhyiddin Abdal’ın “İnsan nedir şimdi bildim,” dediği sırra ermiş, bir kitaba adını vermiş tereddüt denen bu sihirli kelimenin. Kitaba giremedik değil mi hâlâ? Aksine tam içindeyiz Tolstoy’un dünyasının… Şimdi birlikte bakalım hangi karakterler üzerinden bu tereddütleri ustalıkla aktarır bize Tolstoy? - Anna’nın kocası ve Vronskiy arasında yaşadığı gel-gitler, - Anna’nın Vronskiy’i kıskanıp kıskanmaması, sevilip sevilmediğini sürekli sorgulaması - En istikrarlı görünen Levin’in Kiti’ye önce âşık olup kaçması, tekrar âşık olduktan sonraki evlilik, mutlu yaşam ve intihar arasındaki gel-gitleri, - Levin’in inançsızlığı, Tanrı ve din kavramıyla ilgili yaşadığı sorgulamalar, - Levin’in Anna’ya karşı duygularında yaşadığı tereddütler, Daha fazla detaya girmeden şunu söyleyebiliriz ki; roman boyunca her şey, herkes değişim içindedir. Özellikle de Anna. Bahsetmeye çalıştığımız tereddütlerin dönüşümlere açmış olduğu kapılar iki ana karakterde daha belirgin olarak gözümüze çarpar; - Aleksey’nin mutlu bir kocadan, eşine göz yumup durumuna razı olan aşağı bir konuma, daha sonra affediciliğiyle gönül yüceliğine varan dönüşümünden, - Anna’nın güler yüzlü bir azizeden yuva yıkmaya razı bir iffetsizliğe, daha sonra mutluluğun da, hayal kırıklığının da zirvesine çıkan dönüşümünden bahsedebiliriz. Bundan daha önemlisi, yazar bu dönüşümleri okuyucunun izlemesine de olanak vererek, bir sonrasında ne olacağına dair merak uyandırır ve bu merakı diri tutar. Bu yüzden Tolstoy’un bu eserine tereddütün başyapıtı diyebiliriz belki de. Dünyanın en önemli 125 yazarı tarafından “günümüze kadar yazılmış en iyi roman” seçilmiş bir kitaptan bahsediyoruz. Marquez, Yüzyıllık Yalnızlık eserinde karakterleri bilinçli olarak çoğaltır ve özellikle aynı isimleri kullanmayı tercih ederken bile, kitabın başına aile soy kütüğünü çizerek karakterleri takip etmemizi kolaylaştırmayı tercih eder. Burada ise 10 katı hacimli bir eserde bu karakterlerin yakın çevresini ve hikâyelerini unutmadan ve kitabın ana ekseninden kopmadan yapılan dönüşlerle izleme imkânı tanıyor yazar. Moskova ve Petersburg’daki herkesi tanıyacak kadar geniş bir liste bu! Karakterler arasında yapılan bu geçişler kitaba bir bütünlük ve ahenk katıyor. Birçok farklı hikâyenin anlatıldığı bir eserde bu nokta çok önemlidir çünkü. Bu kadar farklı hikâye içinde gezerken ana hikâyenin aklınızda kalması ve diğerleriyle bütünlük içinde olması lazım. O kısma ne zaman gelecek ve nereye bağlayacak diye düşündüğümüz ana eksendir burası. Tabi okuyucunun romandan kopmamasında bölüm başlarının net çizgilerle ayrılmış olması ve bu bölümlerden önce okuyucunun hazırlanmasını da buraya ilave edebiliriz. Ama nereden bakarsak bakalım, büyük bir orkestra şefi ustalığıyla karakterlerin ve hikâyenin taşındığını kabul etmemiz gerekir. Sıkılıp değerlendirme yazmaktan vazgeçtiğim, tereddüt ettiğim yerler de oldu tabi… - Yerel yönetimler, il seçimleri ve siyasetin işlendiği bölümlerde, - Tarım, tarım politikaları, toprak köleliği, işçiliğin tarımdaki konumunun tartışıldığı bölümlerde, - Polonya’nın Ruslaştırılması üzerinden bir ülkenin başka bir ülkeyi hâkimiyeti altına almasında kültürün ve nüfusun etkilerinin tartışıldığı bölümlerde, - Okul ve eğitimin toplumun üretmesi ve gelişmesi için gerekli olup olmadığı ve kadınların da bu eğitimden faydalanmasının gerekli olup olmadığının tartışıldığı bölümlerde, bunu hissettim ve kafamın karıştığı oldu. Bu kısımlarda bile farklı fikirlerin tartışılmasına olanak sağlayan bir zenginlik göze batıyordu. Sonra karakterler kendilerinin bile farkında olmadığı yönleriyle anlatılmaya başladıkça Tolstoy’un neden büyük bir yazar olduğunu, bu kitabın da bu kadar kalın olduğu halde neden yıllardır bu kadar çok okunduğunu anladım. Olay örgüsü ve romancılık dışında iki noktaya dikkat çekerek incelememe son vermek istiyorum. Birincisi, askerler ve subaylar roman boyunca hep ön planda olduğu için Türkler ve Türklerle olan savaşlara, Sırplar ve Bulgarlar aracılığıyla sürekli göndermeler yapıyor Tolstoy. Ama burada bile düşmanın da insan olduğundan bahsediyor cesaretle ve savaş kararlarını veren rahat kesimler üzerinden tereddütler çıkıyor yine karşımıza… İkinci olarak, Tolstoy’un Anna gibi evi terk ederek bir tren istasyonunda hayatının sona ermiş olması büyük bir trajedidir yazar için. Romandaki ana karakter ile benzer bir sonu paylaşırlar. Bunu da son söz olarak hatırlatma gereği duyuyorum. Belki Tolstoy ne kadar tarafsız olmaya çalışsa da Anna’ya karşı haksızlık yapmış olabilir. Büyük romanlar yazanların bile büyük konuşmaması lazım belki de! Son olarak, bu kitaba da daha önce bir kez başlayıp yarım bırakmıştım. Eğer bir kitaptan keyif almak istiyorsanız ilk okuyuşta yarım bırakın. Daha sonra keyifle okursunuz. Bu iyi bir yöntem olabilir. Bende bu yöntem işe yarıyor :)) youtube.com/watch?v=fEzpsVi... İncelemenin tam metni için, kitaphaber.com.tr/insan-nedir-sim... Keyifli okumalar…

Anna KareninaLev Tolstoy · Türkiye İş Bankası Yayınları · 201939bin okunma

··

1.438 görüntüleme

Gülcan Coşkun

@umayhan ·

03 Nisan 2020 16:16

Anna’yı içine düştüğü tereddütten Tolstoy bile kurtaramazdı:) Romanı okumuş varsayacak kadar güzel ve içeriği zengin , açıklayıcı,akıcı bir inceleme yazmışsınız:) Karakterlerin kalabalıklığını anlamamızı isterken ‘ Moskova ve Petersburg ‘daki herkes’cümlenizde gülümsedim:))))) Bu güzel inceleme için teşekkürler:)

Resul Bulama

@TasSektirmeUstasi ·

03 Nisan 2020 16:23

Anna'yı içine düştüğü tereddütten Tolstoy kurtaramadığı gibi, Tolstoy'u düştüğü tereddütten de Anna kurtaramamış ne yazık ki... Evet çok kalabalıktı gerçekten, şehirde tanımadık kimse kalmadı diye düşündüm bir an :)) Değerli katkınız ve güzel yorumunuz için teşekkür ediyorum...

Bu yorum görüntülenemiyor

Necip G.

@NeGe ·

03 Nisan 2020 23:57

Resul hocam ellerinize sağlık, incelemenizde Tolstoy ve kitap özeline kadar küçük bir edebiyat turu yaptığınız bölüm de çok keyifliydi. Ben Tolstoy’un nispeten daha ince eserlerinden başlayıp başyapıtlara doğru giden bir rota çizdim kendime. 9-10 kitabı bu şekilde tamamladım. Anna Karanina ve Savaş ve Barış’la final yapacağım inşallah. Arada böyle güzel incelemelere rastladıkça heves ve sabırsızlığı bir arada yaşıyorum... Keyifli okumalar dilerim...

Resul Bulama

@TasSektirmeUstasi ·

04 Nisan 2020 00:28

Necip Hocam, benim de 8. Tolstoy kitabım oldu. Anna'da Tolstoy'dan çok büyük keyif aldım. Savaş ve Barış'ı ben de sona sakladım. İnşallah karantinaya gerek kalmadan cesaret edip onu da okurum. Teşekkür ediyorum, keyifli okumalar :))

Zeyneb Öztürk

@SuedaReyyan ·

05 Nisan 2020 00:57

Resul Hocam.. Bir kitap incelemesi; içinde çoklu kitaplar ve yazarlar incelemesi demek artık sizde... Ben inceleme yazma tarzınızı hocanız Sevgili Ali Ural a benzettim şöyle ki: ortada merkez kelime etrafında büyük çerçeveden başlayan, çoklu bakışlardan yazarken sonuna doğru hızlanan zoom yapıyor ya... Sonra en büyük vurguyu merkez kelimede yaparken diğer önceki yazdıkları da yankılanıyor ya insanın zıhninde... Okurken benzettim😊 Kaleminize saglık... Ama kalimba sözünüzü unutturmadı bu devasa inceleme, son söz mahiyetinde ekleyiverdim şuraya:)))

Resul Bulama

@TasSektirmeUstasi ·

05 Nisan 2020 12:18

Birazcık da benzese memnun olurum Sueda Hocam, daha fazlasında gözümüz yok :)) Yalnız o son notu eklemeseydiniz iyiydi, Mecbur artık, bugün nöbetiniz var diye söz verdik, yapacak bir şey yok 😊

1 sonraki yanıtı göster

Nesrin A.

@LaLiseuse ·

03 Nisan 2020 23:17

Tiyatroda izledim, sinemada izledim, kaç eserde kaç karakteriyle ilgili yorumlara rastladım, Erhan Bey'in Tolstoy'un neden okunması gerektiğine dair incelemesiyle de kitap okuyucuya eklemiştim ama hala okumadım. Elinize sağlık çok güzel bir yazı olmuş, benim gibi tarafını seçemeyip tereddüte düşenlere de selam göndermişsiniz aldım :)

Resul Bulama

@TasSektirmeUstasi ·

03 Nisan 2020 23:25

Ben yazımı hazırladıktan sonra incelemeleri okudum. Erhan bey benim düşündüğüm her şeyi yazmıştı. Ben de yeni bir yol çizmeye çalıştım:)) Değerli katkınız için teşekkür ediyorum :))

Bu yorum görüntülenemiyor

Süha Murat Kahraman

@SuhaMurat ·

04 Nisan 2020 12:19

Ellerinize sağlık Resul Hocam. Çok dolu ve okuması keyifli bir incelemeydi. Yazarlardan ve kitaplardan nasıl istifade ediliri bize göstermişsiniz kısaca. Ben de bu kitabı yarım bırakmışlardanım. https://1000kitap.com/incierdem Hocamın düzenlediği etkinlikte başlayıp sonunu getirememiştim. İnceleme tekrar bir düşün dedirtti. Çok sağolun Resul Hocam. İncelemeden ziyade azminizle,birikiminizle,iyi niyetinizle buradaki okuyuculara çok güzel örnek oluyorsunuz. İnşallah gereği gibi istifade edenlerden oluruz...:)

Resul Bulama

@TasSektirmeUstasi ·

04 Nisan 2020 14:20

Murat hocam, hem yorumunuz hem de güzel sözleriniz için teşekkür ederim. Ben de sizden çok istifade ediyorum. Burası bu yüzden değerli zaten... Benim yarım bırakıp hesaplaşmam gereken bir kaç kitap daha var. İyi kitaplar yarım bırakıldığında, mutlaka bir zamanı var demektir. Bu yüzden tekrar geriye dönüp okumak güzel. Yarım bırakılmışda da, bitirilmişse de iyi kitaplar tekrar okunmalı... Tekrar teşekkür ediyorum, saygılar :))

2 İleri

12 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Resul Bulama