Bkz; The Armenian National Committee of America
Özellikle 19. yüzyılın sonundan itibaren ABD’li misyonerlerin de yardımıyla imparatorluğu terk ederek bu ülkeye göç eden Hıristiyan nüfus, ABD’nin Doğu Sorunu’na ilgisini artırdı ve ABD’de Osmanlı aleyhtarı olarak nitelenebilecek bir kamuoyu oluşturdu. Bu kesimler arasında ABD’ye giden Ermenilerin, Ermeni Sorunu’na dikkat çekmeye dönük gayretleri önemliydi. ABD’nin Doğu Sorunu’na dolaylı da olsa müdahil olabilmesini sağlayan bu göçmen nüfus, sonraki yıllarda da ilişkilerin sürekli bir öğesi haline gelecektir.
Neticede ABD, Osmanlı İmparatorluğu’na karşı ilkesel olarak barışçı bir tutum takınmamıştı; ancak imparatorluk 19. yüzyılda henüz ABD kapitalizminin yayılma alanının dışında, Avrupalı güçlerin çatışma alanı dahilinde bulunmaktaydı.
Bu dönemin öne çıkan öğeleri kültürel ve dinî temaslardır. 1800’lerin başından itibaren imparatorluk topraklarında izlerine rastlanan ABD’li Protestan misyonerler, Anadolu dışında özellikle Lübnan, Suriye gibi bölgelerde sabırlı bir çalışma yürütmekteydi. Bu çalışmaları yönlendiren ve yöneten ise ABCFM adlı kuruluştu. Misyonerlik faaliyetleri, Müslümanları din değiştirmeye ikna etmekten ziyade Hıristiyan Osmanlıları hedef kitle olarak belirlemişti, özellikle Ermenilerle yoğun biçimde ilgilenilmekteydi.40 Tanzimat döneminde misyonerlerin faaliyetinden rahatsız olan Osmanlı Hıristiyan kiliselerinin şikâyetleri konuyu bir soruna dönüştürdü.41 Ancak bu tür yakınmalar olmasa Osmanlı idarecilerinin, bu tür faaliyetleri büyük bir sorun olarak algıladıkları söylenemez.
1 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.