"Uzunca bir süredir sana yazamadım, çünkü bilhassa azınlıklar ve ailemiz için son derece ağır bir mesele olan varlik vergisi yüzünden aklim karmakarışıktı ve yazacak durumda değildim. (...) Bizden, yani Isaac Ergas şirketinden 450.000 lira varlık vergisi ödememizi istiyorlar. Oysa bizim sermayemiz sadece 200.000 lira. Hüsamettin Eren'e 15.000 lira vergi tahakkuk ettirildi, oysa onun 500.000'den fazla parası var. Brod'a ise 600.000 lira tahakkuk ettiri di (onun da sadece 300.000 lirası var). (...)
İstenilen meblağın en az yüzde 50'sini ödeyemeyenler, taş kırmaları veya yollarda kar küremeleri için Erzurum yakınlarındaki Aşkale'ye gönderiliyorlar. Bu talihsiz insanlar yanlarına 10 veya 15 liradan fazlasını alamıyorlar. Hükümet onlara günde 2 lira ödüyor, bunun bir lirasını vergi borçlarına mahsup ediyor. Diğer bir lirayı da onlara geçimlerini sağlayabilmeleri için veriyor. Bu muamelenin onları mutlaka öldüreceğini anlamalısın. (...)
Aşkale'ye gönderilmiş olan birkaç kişinin isimleri şöyle: Moise ve Robert Benbasat (...), 50.000 lira vergi tahakkuk ettirilen Raphael Kazse ve oğlu Sam, 400.000 lira vergi tahakkuk ettirilen avukat Gad Franco ve 300.000 lira ödemesi gereken Şekip Adut. (...)
Evvelsi gün ikinci grup da Aşkale'ye gönderildi, aralarında senin de tanıdığın birkaç kişi var: 350.000 lira ödemesi gereken yaşlı Sataras vili (72 yaşında). Her birine 35.000'er lira tahakkuk ettirilen Joshuah (74 yaşında) ve Eliah Menda (72 yaşında, her ikisi de hasta) kardeşler. Bu kardeşler iki Müslüman Türk ortakla birlikte bir tekstil atölyesi işletiyorlar. Müslümanlara pek az vergi tahakkuk ettirildi, oysa Yahudiler sürgüne gönderiliyor. (...)
Bu yukarıdakilerin hepsi yaşlı ve hasta, fakat onları yine de havanin sıfırın altında 30 derece olduğu Aşkale ve Kopdağ dağlarına gönderiyorlar. (...)
Her gün evlerimizin ve mobilyalarımızın satılmasını bekliyoruz. Her gün aleni müzayedeler yapılıyor ve alıcılar sadece Müslüman Türkler. Nasıl sona ereceği bilinmeyen bir felaket bu. (...)
Türkiye'de böyle şeylerin olabileceği kimsenin aklına gelmezdi."
Salomon Ergas'ın, ABD'de yaşayan kardeşi Jak Ergas'a yazdığı 13 Şubat 1943 tarihli mektup
Bir Türkiye Yahudisinin yurtdışındaki akrabasına Varlık Vergisiyle ilgili yazdığı mektupKitabı okudu
·
11 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.