Zen okumaktan ziyade yaşanan bir olgudur.
Dilimizde az sayıda çeviri kitapla ne olduğunu anlamaya çalıştığım bir öğreti.
Kitabın çevirisi güzel, sıkmıyor, kavramlar anlaşılıyor.
Zaten de anlatıcı da batılı olduğu için biraz daha basitleştirerek kavramları bizim anlayacağımız şekle getirmiş.
Bu esnada anlam kayması oluyor mu? Bilemiyorum.
Zen pratiği hakkında temel bilgileri veren hızlı okunabilecek bir kitap.
Sesshin, bir Zen ustası gözetiminde Zen tapınağında ya da merkezinde geçirilen yoğunlaştırılmış çalışma dönemidir.
Bir hafta sonundan üç aya kadar uzayabilir.
Süre boyunca ne yemekte, boş zamanlarda, zendo'daki oturumda, yürüyüş meditasyonunda, ne de çalışma sırasında konuşulmaz. Bir sesshin'in gündelik akışı büyük farklılıklar gösterebilir. Sabah 7'de başlayabildiği gibi kalkış saati sabahın 5'i hatta 3'ü bile olabilir. Yatma zamanı akşam 9 da olabilir 11 de. Oturumlar her okulda farklıdır. Alışılmış süre 25 dakikadır ama kinhin ile birlikte uygulanarak 40-50 dakikaya kadar uzayabilir. Öğretmen her gün görüşlerini aktardığı bir teisho, seminer sunar.
Haiku'nun yalın biçimi için gerekli olan üç dizeden fazla olmamasıdır. İlk dize beş, İkincisi yedi, üçüncüsü yine beş hecelidir. Bunun dışında bir şiir yalnızca bir doğa sahnesi ya da izlenimi içerdiğinde haiku sayılır. Kurallar şunlardır: her haiku, dört mevsimden birini temel alır. Seçilen mevsimin doğa olayları (yağmur, rüzgar, kar, güneş ışığı), gelenekler, bayramlar, bitkiler (ilkbahar çiçekleri, hazan yaprağı) ve hayvanlar (hayvanların sözkonusu mevsimdeki davranışları) gibi işaretleri anılmalıdır. Kişisel ve öznel durum ve algılardan ise söz edilmez.
Yaşamsal olan konservelenemez, zamana dayanıklı kılınamaz.
Yaşam bir andan ötekine tazeliğinde yaşanmalıdır.
Çünkü hiçbir an diğerine benzemez, tutulamaz, yinelemez.
Sutra, Sanskrit dilinde "kılavuz ip” anlamına gelir. Buda'nın konuşmalarını içerdiği için birçok budacı okulda okunur.
Zen, söylediğimiz gibi, Çin Budacılığının bütün yazı ve teorilere tepkisi olarak ortaya çıkmıştır.
Tapınaklarında sutra'lara pek rağbet edilmemiş -hatta ünlü bir Çin Zen ustası olan Huineng'in, bir seferinde onları yırttığı bile anlatılır.
Hristiyan manastırlarında da Zen çalışması sırasında sutra'lar okunduğu olmuştur.