Fakat çözümleme sanatını zirveye çıkarmak için akıl yürüten kişi, bilgi alanına giren gerçeklerin hepsinden yararlanmalıdır.
Sayfa 90 - Sir Arthur Conan DoyleKitabı yarım bıraktı
Kendisinin boş yere iç çekerek istediği meyveyi o, neden kolayca koparıveriyordu?
Sayfa 37 - W.H.CarrKitabı yarım bıraktı
'Nemo me impune lacessit."
Latince. Bana hakarette bulunan cezasız kalmaz.
Sayfa 18 - Edgar Allan PoeKitabı yarım bıraktı
Bir yanlışı düzeltene bunun bedeli ödetildiğinde o yanlış düzeltilmiş sayılmaz.
Sayfa 13 - Edgar Allan PoeKitabı yarım bıraktı
“Nemo me impune lacessit.”
(Bana hakarette bulunan cezasız kalmaz.”)
Bir yanlışı düzeltene bunun bedeli ödetildiğinde o yanlış düzeltilmiş sayılmaz. Öte yandan öç alan kişi öç almakta olduğunu yanlışı yapana duyumsatmayı başaramazsa o yanlış yine düzeltilmiş sayılmaz.
“Öcün en çok hoşgörülebilen türü, yapılan
yanlışların gereğine bakacak yasaların mevcut olmadığı durumlarda alınan öçtür, ama öç alan kişi-
nin bu işi yaptığinda kendisini cezalandıracak bir
yasa bulunmadığını iyice bilmesi gerekir, yoksa bu
kez düşman üstün olur, hem de bire karşı iki."
büyük olasilikla g
cu, insan dogasinın vahşi bir parçasi
zehirli öfkeyi değerlendirmekten yoksundur.
Francis Bacon, "Oç Ustüne" başlhklı denenesin-
de öç olgusunu "bir tür vahşi adalet" olarak tanm-
Jar. Devamla, "Insanın doğası öç almaya ne kadar
egilim gösterirse yasaların da o kadar uğraş verip
bu kişisel ve vahşi adaleti kökünden söküp atması
gerektiğini. çũnkü öç alma duygusunu yaratan ilk
kötülük eylemi nasil yasalara karşı gelme sayılıyor-
sa bunun öcũnü almaya kalkışmanın da ayn bi-
çimde yasaları hiçe saymak anlamına geldigini" be-
lirtir. Bacon'un, kişinin yasalar karşısında boynu
bükük olması gerektigi, çünkü öç almaya kalktiğn-
da herkesin kendi yasasını oluşturmuş sayilacağı
ve bunun da uygar bir düzene ters düşecegi kayg-
sInı taşıdıği anlaşilyor. Sözünü ettiğimiz deneme-
sinde Bacon, yasaların gücüne gönderme yapmakla
yetinmemiş, öç almayı aklına koyan kişiye kendisiy-
le hesaplaşına yapması çağrısnda da bulunmuştur
şu sözleriyle: "Öcünü alan kişi düşmanıyla aynı
olur: fakat öç almayı gerçekleştirmediğinde daha üstün konuma gelir. Çünkü bağışlamak yaraşır iyi insana.
Hayvanlar, diğer hayvanları kendilerí ve aileleri
icin yiyecek sağlamak, kendilerini savunmak veya
buhundukları toplulukta baskın bir konum kazan-
mak için öldürür, öç nedir bilmezler. Oysa insan,
resmi tarihin başlangicından bu yana öldürme
amaçlı öç olgusuyla içli dışlı olmuştur.
Güç ve para yeniden kazanılabilir, ama yitik bir sevilen ve ona duyulan sevgi sonsuza kadar ortadan yok olmuştur. Bu çalınmış sevginin ve sevilenin yarattiğı düşkırıklığı ile birlikte, yok olanın arkada bıraktığı boşlukla baş edilememe duygusunun kişide öç alma itkisini yaratmasına şaşmamak
gerekir.