Ancak Sancho Panza’nın deyişiyle, "Her şeyin bir ilki vardır ve o ilkin de kendinden önceki bir şey ile bağlantısı olmalıdır." Hindular dünyayı file taşıtır, ama fili de kaplumbağanın sırtına bindirirler. Şunu tevazuyla kabul etmeli ki yaratıcılık denen şey, yoktan var etmekle değil, kaostan var etmekle alakalıdır; her şeyden önce unsurların yerli yerinde olması gerekir. Yaratım karanlık, biçimsiz varlıklara şekil verse de varlığın kendisine can veremez. Mesele keşif ve icat olduğunda, hatta hayal gücüne ait keşifler ve icatlar bile olsa, insan Kolomb’un yumurtasının hikâyesini hatırlamadan edemiyor. Yaratıcılık bir konunun tüm cevherlerini kullanabilme kapasitesinde ve ortaya çıkan fikirleri evirip çevirerek şekillendirme kabiliyetinde yatıyor.
Sadece çiftçilerden oluşan bir millet, keşif ve icat yolunda çok az ilerleme kaydedebilecektir fakat boş eller, işleyen kafaları yaratır. Bilim ve sanat, bizzat lüksün çocuklarıdır ve ona olan borçlar milletçe ödenir.
Sayfa 37 - Oda Yayınları
