İmparatorluk'tan Cumhiriyet'e 2

1919 Başlangıç

Orhan Çekiç

1919 Başlangıç Gönderileri

1919 Başlangıç kitaplarını, 1919 Başlangıç sözleri ve alıntılarını, 1919 Başlangıç yazarlarını, 1919 Başlangıç yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Mitinglerin son derece etkili olması üzerine hükümet 25 Mayıs'ta Beyazıt ve Beşiktaş'ta yapılacak olan mitingleri ip­tal etti. Bu esnada Ege'de işgal sürüyordu ve Yunanlar Manisa ve Aydın'a da girmişlerdi. Bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa 28 Mayıs'ta vali ve müstakil mutasarrıflıklar ile kolordu komutanlık­larına gönderdiği bir genelgeyle, bu mitingleri ve ulusal gösteri­lerin daha canlı tutulmasını istedi. 30 Mayıs'ta Sultanahmet'te yapılan ikinci miting, bu dönern­ deki mitingleri sonuncusu oldu. Çünkü Calthorpe 3 Mayıs'ta Sadrazarndan istanbul ve çevresinde başka miting yapılmamasını istedi.
Sayfa 173 - Kaynak YayınlarıKitabı okudu
Halkın tepkisini yakından gözleyen İngiliz Yüksek Komiserliği, Ryan vasıtasıyla Sadrazama bir ihtilal çıkınazından endişe duy­duklarını bildirdiler. O yüzden miting esnasında halkın üzerinden alçak uçuş yapan uçaklarla, sindirme hareketine başvurdular. Miting sonrasında Padişaha daha bağımsız, tarafsız ve ulusçu bir kabine kurulması talebiyle Halide Edip başkanlığında iki darül­fünun öğrencisinden oluşan bir heyet gönderilmesine karar ve­rildi. Vahdettin, rahatsız olduğu bahanesiyle heyeti kabul etmedi ve heyet yeni Başınabeyinci Yaver Paşa'yla görüştü. Kadıköy ve Üsküdar'daki mitinglerden sonra 23 Mayıs'ta Sultanahmet'teki ünlü miting yapıldı.
Sayfa 172 - Kaynak YayınlarıKitabı okudu
Reklam
Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a geldiği gün İkinci Damat Ferit Kabinesi kurulmuştu (19 Mayıs 1919). Damat Ferit Paşa İzmir'in Yunanlar tarafından işgali üzerine, bu durumu protesto ederek 17 Mayıs 1919'da istifa etmişti. Vahdettin kabineyi kurma görevini tekrar Damat Ferit'e vermişti. İzmir'in işgali tüm ülkede geniş bir tepki yaratmıştı. Mustafa Kemal'in de teşvikiyle ardı ardına mitingler düzenleniyordu. Daha işgal günü Denizli, Aydın, Konya ve Burdur'da; 17 Mayıs'ta Eskişehir ve Kütahya'da; 18'inde Bursa, Tire, Havza ve Erzurum'da mitingler yapıldı. Aynı gün istanbul'da Darülfünun'da (üniversite) bir toplantı, Fatih'te de Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nın bir mitingi var­dı. 19 Mayıs günü Fatih'te halkın geniş ölçüde katıldığı bir miting daha yapıldı.
Sayfa 171 - Kaynak YayınlarıKitabı okudu
27 Mayıs'ta, Ankara'daki 20. Kolordu Komutanlığı'na ve Konya'da Yıldırım Birlikleri Müfettişliği'ne gönderdiği telgraflarda; Afyon'da bulunan 23. Tümen'in mevcudu, görevi ve Konya'da kurulduğu işitilen "Vatan Ordusu" hakkında bilgi ister. Belli ki bir hazırlık içindedir ve Anadolu'da henüz terhis edilmemiş güçlerimizin ko­numunu yakından izlemektedir. 28 Mayıs'ta gönderdiği bir genelgede ise İzmir'den sonra Manisa ve Aydın'a da Yunanların girişi üzerine gelecek tehlikenin daha açık görüldüğünü bildirir, yurt bütünlüğünün korunması için ulusal tepkilerin daha canlı olarak gösterilmesini ister. Üç gün süreyle, diğer işlerin ertelenerek büyük ve coşkun toplantıların ya­pılmasını, büyük devletlerin temsilcileriyle Hükümete etkili telg­raflar çekilmesini ister.
Sayfa 163 - Kaynak YayınlarıKitabı okudu
"Hiçbir zaman umutsuz olmayacağız, çalışacağız. Uçurumun kenarındayız. Bizi canlı mezara sokmak istiyorlar. Son bir cüret belki bizi kurtarabilir."
Sayfa 162 - Kaynak YayınlarıKitabı okudu
Mustafa Kemal Paşa Samsun'a çıkar çıkmaz yoğun bir çalışma başlatmıştır. Kaybedecek bir tek dakikası yoktur. İngilizler daha iki gün önce 17 Mayıs'ta 100 kişilik bir birliği daha Samsun'a çıkarmış­lardır. Kente anarşi ve terör hakimdir. Bir yandan gerekli düzeni ve asayişi sağlamak, diğer taraftan kafasında oluşturmaya çalıştığı Anadolu ihtilali'nin plan ve yöntemlerini saptamak üzere çalışma­lara koyulur. İşe Samsun Mutasarrıfı Ethem Bey'i değiştirmekle başlar. Aynı anda tümen komutanını da görevden alır ve her iki göreve de vekaleten 3. Kolordu Komutanı Refet Bele'yi getirir. Daha sonra istanbul, Harnit Bey'i mutasarrıf olarak Samsun'a atayacaktı.
Sayfa 160 - Kaynak YayınlarıKitabı okudu
Reklam
81 öğeden 21 ile 30 arasındakiler gösteriliyor.