Anarşi, Devlet ve Ütopya
Robert NozickAnarşi, Devlet ve Ütopya Gönderileri
Anarşi, Devlet ve Ütopya kitaplarını, Anarşi, Devlet ve Ütopya sözleri ve alıntılarını, Anarşi, Devlet ve Ütopya yazarlarını, Anarşi, Devlet ve Ütopya yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
428 syf.
10/10 puan verdi
Kitap 1974 yılında yayınlanıyor. 
John Rawls' un 
Bir Adalet Teorisi' nden 3 yıl sonra. Eser 
Ronald Dworkin ' in 
Hakları Ciddiye Almak eseri ile birlikte liberal toplum sözleşmesi geleneğinin modern yorumlarından biri(Aslında bir sözleşme olmadan da bireyin hakları saklı kalarak toplum olarak yaşanabileceğinin savunusu. Bir nevi kökten-bireycilik). Ancak Nozick' in görüşleri Rawls ve Dworkin' e göre liberalizmin diğer ucunda. Nozick, Klasik liberalizm (liberteryen yada neo-liberalizm damgası vurularak saldırılan) denilen görüşün radikal bir temsilcisi. Gerçi kitaba yazılan Girişte söylendiğine göre Nozick liberteryen görüşleri hayatının ilerleyen aşamasında terk ettiğini söylemiş.
Rawls ve Dworkin refahın yeniden dağıtımı ve eşitsizliklerin sosyal liberal bir devlet aracılığıyla çözümünü sunarlarken, Nozick aşırı bireyciliğiyle, sosyal olmaktan uzak minimal bir devlet anlayışıyla çokça tepki toplamış.
Esere gelirsek;
3 geniş kısımdan oluşuyor:
1-Doğa halindeki anarşist durumdan bireye ait hakları ihlal etmeden bir toplum/devlet nasıl oluşturulabilir sorusunun cevaplandırılması.
2-Minimal devletden daha geniş olan devlete eleştiri
3-Bir ütopya hayali denemesi
Eser biraz karmaşık ve ağır olsa da Siyaset kuramlarına ve Siyaset felsefesine ilgi duyanlara tavsiye ederim.
Neden bazıları başkalarının özgürlüğünün maliyetlerine katlanmak zorunda kalsın?
Sayfa 117
Bir insanın bu şekilde kullanılması, onun ayrı bir birey olması ve onun yaşamının kendi yaşamı olması gerçeğine yeterince saygı göstermemek ve ciddiye almamak anlamına gelir.
Sayfa 66
Kendi iyiliği için fedakarlık yapmaya hazır bir sosyal bütünden söz etmek anlamsızdır. Sadece kendi bireysel yaşamları olan bireyler, farklı bireyler bulunmaktadır. Bu insanlardan birini başka insanların menfaati için kullanmak sadece onu kullanmak ve diğerlerine menfaat sağlamak anlamına gelir. Başka bir şey değil.
Sayfa 66
Bir alışveriş aracının belirlenmesi için herhangi bir özel anlaşmaya ya da sosyal sözleşmeye gerek yoktur.
Sayfa 50
Devlet, sahip olduğu zorlama vasıtalarını bazı insanların diğerlerine yardım etmesini sağlamak ya da onların kendi iyiliği veya korunması için faaliyetlerini yasaklamak maksadıyla kullanamaz.
Sayfa 21
Devletle ilgili olarak vardığımız temel sonuçlar şu şekildedir: Güç kullanımını, hırsızlık ve sahtekarlığı önleme, sözleşmelere uyulmasını sağlama gibi dar fonksiyonlarla sınırlı olan minimal bir devlet mazur görülür; daha kapsamlı herhangi bir devlet, insanların bazı şeyleri yapmaya zorlanmama hakkını ihlal edeceği için mazur görülemez; minimal devlet gerekli olduğu kadar yararlıdır da.
Sayfa 21
Toplumu oluşturan bireylerden bazılarını diğerlerine (ekonomik olarak) yardım etmeye zorlayan refah devleti, bu tür amaçlar için vergilendirdiği kişilerin haklarını ihlal ederek adil olmayan bir uygulamada bulunmaktadır.
Sayfa 13
Diyelim ki, arzu ettiğiniz deneyimi size yaşatacak bir deneyim makinesi var. Harika nöropsikologlar, büyük bir roman yazmakta, bir arkadaş edinmekte ya da ilginç bir kitap okumakta olduğunuzu düşüneceğiniz ve hissedeceğiniz şekilde beyninizi uyarabiliyor. Beyninize takılan elektrotlarla bir tankın içinde hep yüzeceksiniz. Ömür boyu bu makineye bağlanıp yaşam deneyimlerinizi önceden programlar mısınız?
Troçki'nin, komünizm altında herkesin Aristo, Goethe veya Marx'ın seviyesine ulaşacağı ve buradan yeni zirvelerin doğacağı ile ilgili spekülasyonunu hatırlayın. Böyle bir noktadaki birey, bir dili konuşma kabiliyetine veya nesneleri kavrayabilmek
için bir ele sahip olmaktan daha yüksek bir özgüveni veya daha değerli
bir birey olma
Şurası açıkça görülebilir ki, eğer insanlar bazı boyutlarda başarısız
oldukları için aşağılık duygusuna kapılıyorlarsa ve sonra da eğer
bu boyutların önemi azaltılırsa veya bu boyutlardaki skorlar eşitlenirse,
artık aşağılık duygusuna kapılmayacaklardır. ("Elbette ki! " ) Aşağılık
duygusuna kapılmalarının temel nedeni ortadan kaldırılmış olur.
Fakat bu durumda da, elimine edilenlerin yerine ( başka kişiler üzerinde)
aynı etkilere sahip başka boyutlar devreye girebilir. Sözgelişi zenginlik
gibi bir boyutun önemi azaltılırsa veya eşitlenirse, o zaman toplum
genellikle başka bir boyutun en önemli boyut olduğuna karar verebilir,
örneğin, estetik güzellik, estetik cazibe, zeka, estetik yetenek,
insanlar arasındaki sempati düzeyi, orgazm kalitesi, vs. gibi ve böylece
yukarıda sözü edilen durum kendini yineler.*
*L.P. Hartley'in Facia/ Justice adlı romanıyla karşılaşnrın; ve Blum ve Kalven, The Uneasy Case for Progressive Taxation, s. 174: "Her tecrübe, hasedin kök salına" için başka ve belki de daha az cazip yerler bulduğuna dair karamsar hipotezi doğruluyor gibi görünmektedir. "
*...bir sürü sperm kümesinden hangisinin yumurta hücresini
döllediği (bildiğimiz kadarıyla) manevi bakımdan keyfidir. Bu da Rawls'un konumunun ruhuna yönelik başka ve daha belirsiz bir mütalaayı gündeme getirir. Yaşayan her insan, başarısız olan milyonlarca hücreden daha fazla hak etmediği halde bir sperm hücresinin başarılı olduğu bir sürecin ürünüdür. Rawls'un standartlarına göre "keşke süreç daha adil olsaydı" mı dememiz gerekiyor? Bütün eşitsizliklerin düzeltilıniş olmasını mı dilememiz gerekiyor? Bizim mevcudiyetimizi kazandığımız bir süreci manevi açıdan suçlayan bir ilkeden endişe duymamız gerekir. Öyle bir ilke ki, varlığımızın meşruiyetini altüst ediyor.
Devletle ilgili olarak vardığımız temel sonuçlar şu şekildedir:
Güç kullanımını, hırsızlık ve sahtekarlığı önleme, sözleşmelere uyulmasını
sağlama gibi dar fonksiyonlarla sınırlı olan minimal bir devlet
mazur görülür; daha kapsamlı herhangi bir devlet, insanların bazı şeyleri
yapmaya zorlanmama hakkını ihlal edeceği için mazur görülemez
Önsöz
hiç kimse böyle bir niyet taşımasa da veya böyle bir şeyin gerçekleşmesi için çaba göstermese de, anarşiden bir devletin ortaya çıkacağını ileri sürüyorum.