Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Bir Bilme Teorisi

Nebi Mehdiyev

Bir Bilme Teorisi Sözleri ve Alıntıları

Bir Bilme Teorisi sözleri ve alıntılarını, Bir Bilme Teorisi kitap alıntılarını, Bir Bilme Teorisi en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Bilgi, İnanç ve kesinlik gibi iki bileşenden müteşekkil kesin yargıdır.. Descartes
Eğer dikkatimi tam olarak anladığım şeyler üzerinde durdurur ve bu şeyleri ancak karanlık ve karışık bir tarzda anladığım öteki şeylerden ayırt edersem,şüphesiz doğrunun bilgisine ulaşacağım.. Descartes/Dördüncü Meditasyon
Reklam
Önermesel bilginin Descartes terminolojisindeki karşılığı olan yargı, bilme gücü ve seçme gücü (irade) birlikteliğinin bir sonucudur. Bilme gücü tek başına bir şeyi ne tasdik ne inkar edebilir, yani hiçbir yargıda bulunamaz. Yargıda bulunan asıl güç, tabiatı sadece bir şeyi tasdik veya inkar etmekten ibaret olan iradedir..
Bilgi, nesnenin zihindeki yansımasından başka birşey değildir.
Bilişsel işleyişimizin hammaddesi ya da girdisi konumunda olan inançlarımız,bilme süreci sonunda iki temel bilişsel ürün kategorisi şeklinde tezahür eder:bilgi ve kanı.Bilgi,kesin bir inançtır.Kanı,gerekçelendirilmiş doğru bir inançtır.Tanımı ve tabiatı gereği ne yanılabilir ne düzeltilebilir ne de değiştirilebilir olan bilgi,her türlü tarihsellik,bağlamsallık ve olumsallıktan uzaktır.Tanımı ve tabiatı gereği yanılabilir,düzeltilebilir ve değiştirilebilir olan kanı,yalnızca belirli bir tarihsellik,bağlamsallık ve olumsallık içinde var olmak durumundadır.
Bilgi, kesin bir inançtır. Kanı, gerekçelendirilmiş doğru bir inançtır..
Reklam
“Biz dil içinde varız, yahut dilin ta kendisiyiz. “ Düşünce dediğimiz şey de yalnızca bu dil alanının etkin kullanımından başka birşey değildir.. Maturana
Kanı, İçsel açıdan bir kani olma, dışsal açıdan da bir ikna olma durumunun bilişsel ürünüdür. İspat yükümlülüğü dolayısıyla inançtan, kesin olmaması hasebiyle de bilgiden farklı olan kategoridir. Daha keskin bir ifadeyle, içinde belirli bir tarihi barındıran herhangi bir önerme kanı olmak durumundadır.
Tarih ve Felsefe
İlkeler ilmi olan felsefenin ortaya koyduğu önermelerin,her türlü yanılabilirlikten uzak bir şekilde,kesinlik değeri taşıması kaçınılmazdır.Bu iddia,aynı zamanda şu epistemik iddiayı da geçerli kılmaktadır:Bilişsel sürece konu olan herhangi bir verili önerme,aksinin düşünülememesi durumunda bilgi,aksinin düşünülebilmesi durumunda ise kanıdır.Burada birincisinin alanı felsefe,ikincisinin ise tarihtir;yine burada birincisinin ölçütü yanılmazlık,ikincisinin ise yanılabilirliktir.
- " (…) Önü ve arkası (siyak ve sibakı) göz ardı edildiği müddetçe inançlarımızın çoğu gerekçelendirilemez..."
Sayfa 82 - Dergah yayınları
Reklam
Maturana’nın ifadesiyle,”zihin,beynin içerisinde bir şey değildir.” Eğer zihin sinir sisteminden oluşan beynin bir parçası olsaydı,ormanda bulunan Hintli kız çocuğuyla Robinson Crusoe arasında herhangi bir farklılık bulunmazdı;halbuki Crusoe tıpkı İngiltere’de yaşıyormuş gibi günlük tutar,İncil okur ve yemeğe çıkarken Hintli kız kendi ırkıyla sosyalleşmeyi reddetmiştir.Dolayısıyla,bilme,duyma,yürüme gibi her türlü sinirsel tepkiler,nihayetinde insanın çevreye uyum sağlama eğilimi taşıyan biyolojik yapısından kaynaklanmaktadır.Bu biyolojik imkanını dil aracıyla dış dünyanın bir temsiline dönüştüren şey ise gözlem üzerine kurulu olan kültürdür.Adem ile Havva,İncil’e göre,iyiyle kötüyü bilme ağacının meyvesini yediklerinde artık bir daha eskisi gibi olmayacaklardı.
İçselcilik ve Dışsalcılık
Çağdaş gerekçelendirme teorileri,bileni yani özneyi esas aldığımızda,genellikle iki kısımda incelenir:içselcilik ve dışsalcılık. Bir yönüyle büyük bir teoriler kümesi olan içselciliğe göre bir inancın bilgiye dönüştürülebilmesi için öznenin şimdiki (ya da o andaki) doğrudan farkındalığının etkin olması gerekir.Yine büyük bir teoriler kümesinin ortak adı olan dışsalcılığa göre,bir inancın bilgiye dönüştürülmesi sadece öznenin doğrudan farkındalığına tahkim edilemez;tam tersine,bir inancın bilgiye dönüştürülmesi,öznenin perspektifinden ziyade bilgi edinme ortamının elverişliliği ile ilgili bir meseledir.
Bilgi nedir? Peşin olarak söylemeliyim ki bilgi,en azından özelde epistemologların,genelde ise bu zümre dışındaki kimselerin bilgi olarak adlandırdığı şey değildir.Bu reddiyemi iki gerekçeye dayandırıyorum.Bilgi denilen bilişsel ürün,ne herhangi bir nitelik kabul edilebilir ne de bölünebilir.
- " (…) Bilgi, kesin bir inançtır. Kanaat, gerekçelendirilmiş doğru bir inançtır...”
Sayfa 99 - Dergah yayınları
Plantinga’ya göre,çağdaş epistemolojinin Descartes’tan tevarüs ettiği bilgi tanımı,hem yanlış hem tutarsızdır.Çünkü gerekçelendirme,bir inancın bilgiye dönüştürülmesi sürecinde ne yeterli ne gereklidir.
40 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.