Dil Felsefesine Giriş
Atakan AltınörsSayfa Sayısına Göre Dil Felsefesine Giriş Sözleri ve Alıntıları
Sayfa Sayısına Göre Dil Felsefesine Giriş sözleri ve alıntılarını, sayfa sayısına göre Dil Felsefesine Giriş kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Dünya üzerinde konuşulan dillerin sayısının beş-altı bin
civarında olduğu tahmin edilmektedir. Bu diller arasında,
örneğin milyonlarca insan tarafından konuşulan Çince gibi
dillerin yanı sıra, onu konuşanların sayısı ancak “yüzler” ile
ifade edilebilecek kimi kabile dilleri de bulunmaktadır.
Türkçe, İspanyolca, Urduca, İbranice, vb. gibi tek tek dillere
“doğal dil” adı verilmektedir. Akdeniz kıyılarında konuşulan
ve Fransızca, Arapça ile İspanyolcanın karışımı olan Sabir
dili gibi dillere ise “karma dil” denilmektedir. Eski Yunanca,
Latince, Hititçe gibi dillere, günümüzde bu dilleri iletişim
amacıyla kullanan herhangi bir topluluk var olmadığı için
“ölü dil”ler denilmektedir.
Sayfa 19Kitabı okudu
1. Dilin Kökeni Problemi
Dilin kökeni, olan-biteni açıklama denemelerinin en eski
formundan, yani mitoslardan başlayarak insanlığın üzerinde
durduğu bir konudur. Doğal dillerin çeşitliliği içinde,
“dil
yetisi” olarak adlandırılan kapasitemizin kaynağının ne
olduğu, ne tür gelişim basamaklarından geçerek günümüzdeki
durumuna eriştiği biçimindeki sorular farklı yaklaşımlarla
cevaplanmaya çalışılmıştır.
Sayfa 24Kitabı okudu
Antik çağ'da Sofistler'in geleneginin doğuşuyla ön plana çıkmış olan Retorik, etkili ve inandırıcı söylev verme sanatıdır.
Sayfa 44Kitabı okudu
Dil felsefesi bir felsefe disiplinidir ve onu analitik felsefe gibi
birtakım felsefî geleneklerden dikkatle ayırmak gerekir. İnsan
felsefesi, etik, tarih felsefesi gibi dil felsefesi de kendisine
özgü problemleri ve kavramları olan bir felsefe disiplinidir.
Anlam, gönderge, belirli betimlemeler, düşünme-dil ilişkisi,
söz edimleri, vb. sorunlar dil felsefesinin konuları arasında
yer almaktadır. Dil felsefesinin analitik felsefe gibi, felsefe
etkinliğini tümüyle dilsel çözümlemelere indirgemek gibi bir
öncülden asla hareket etmediğinin / edemeyeceğinin altını
önemle çizmek gerekir.
Sayfa 53Kitabı okudu
Dil felsefesinin bir başka problemi gönderge (reference)dir.
Bir dilsel ifadenin anlamıyla göndergesi arasındaki ayrıma
dikkat çeken ilk filozof G. Frege’dir. Frege bir cümlenin
göndergesini, o cümlenin resmettiği nesne olarak
tanımlamakta ve o cümlenin anlamından ayırmaktadır. Frege
ye göre bir cümlenin anlamı, o cümlenin göndermede
bulunduğu nesneyi sunuş kipi (mode of presentation)dir.
Sayfa 56Kitabı okudu
OKUMA PARÇASI-I
4. Düşünce anlamlı tümcedir.
4. 001. Tümcelerin toplamı dildir.
4. 002. İnsan, her anlamın dile getirilmesini sağlayan diller
kurma yeteneğine sahiptir; her sözcüğün nasıl ve neyi
imlediği konusunda hiçbir fikri olmaksızın - Nasıl ki insan,
tek tek seslerin nasıl çıkarıldığını bilmeksizin konuşur.
Gündelik dil, insan örgenliğinin bir parçasıdır ve ondan daha
az karmaşık değildir.
Ondan, dilin mantığını dolaysız olarak çıkarmak, insan için
olanaksızdır.
Dil düşünceyi örter. Öyle ki, örtünün dış biçiminden, örtülen
düşüncenin biçimi konusunda sonuç çıkarılamaz, çünkü
örtünün dış biçimi, tamamıyla başka amaçlar için
kurulmuştur; gövdenin biçimini belli etmek amacıyla değil.
Gündelik dilin anlaşılması için yapılan sessiz düzenlemeler,
korkunç derecede karmaşıktır.
4. 003. Felsefe konularında yazılmış çoğunluk tümceler ve
sorular yanlış değil, saçmadır. Bu yüzden de bu türden
soruları hiçbir şekilde cevaplayamayız, ancak saçmalıklarını
saptayabiliriz. Filozofların çoğunluk soruları ve tümceleri,
dil mantığımızı anlamamamıza dayanır. (Bunlar, İyi’nin
Güzel’den daha özdeş olup olmadığı türünden sorulardır.)
Ve şuna da şaşmamalı ki, en derin sorunlar aslında hiç sorun
değildir.
Sayfa 149Kitabı okudu
OKUMA PARÇASI-1
Gündelik dil konusundaki bir metinde Ryle, “dilin gündelik
kullanımı’’ ile “gündelik dilin kullanımı’’ arasında ayrım
yapar. Gündelik dilin kullanımından söz edildiğinde
“gündelik’’ terimi, “teknik”, “derin”, “şiirsel”, “arkaik”,
“özel” terimleriyle karşıtlık gösterir. Bu koşullarda
“gündelik “, “ortak”, “yaygın”,
Sayfa 157Kitabı okudu
Terimler Konusunda Açıklamalar
Anlam (sense): En genel tanımıyla, dilsel bir ifadenin
göndermede bulunduğu şey dışında sahip olduğu iletişimsel
içerik. Çeşitli anlam görüşleri arasında, bu içeriği nasıl
tanımladıklarına bağlı farklılıklar vardır. Örneğin: Locke un
“zihinci” görüşü, bu içeriği bir sözcüğün zihinde uyandırdığı
“ide” olarak
Sayfa 162Kitabı okudu