Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi (Cilt III) Gönderileri
Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi (Cilt III) kitaplarını, Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi (Cilt III) sözleri ve alıntılarını, Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi (Cilt III) yazarlarını, Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi (Cilt III) yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Tüm "hayatta kalmış putperest gelenek" kategorilerini saymak boşuna bir çaba
olur. Birkaç düşündürücü özel örneği hatırlatmak yeterli olacaktır; örneğin Oniki
Gün boyunca (Noel ile Epifani yortusu arasında) Yunan köylerine musallat olan ve
klasik antikçağın mitsel-ritüel Kentaur'lar senaryosunun bir uzantısını teşkil eden
canavarlar:
REFORMLARDAN ÖNCE VE SONRA
DİN, BÜYÜ VE HERMESÇl GELENEKLER
Hıristiyanlık Öncesi Dinsel Geleneklerin Varlığını Sürdürmesi- Birç�k.
kez belirttiğimiz gibi, Avrupa halklarının Hıristiyanlaştınlması farklı etnik gele-
nekleri silmeyi başaramadı. Hıristiyanlığın kabulü, "halk" kültürlerine, tanın veya
hayvancılık kültürlerine özgü yaratıcılığı parlak bir biçimde yansıtan dinsel
sembiyozlara ve bağdaştırmacılıklara yol açtı
lslamın en çok tartışılan süfilerinden lranlı Ebü Yezid (Bayezid} Bistami (ö.
260/874) kitap yazmamıştır. Ama müritleri öğretisinin özünü öyküler ve özdeyişler
biçiminde aktarmışlardır. Bistami, çok katı bir züht ve Allah'ın özüne yoğunlaşan
bir tefekkür ile, ilk kez kendisinin formüle ettiği, benliğini "yok etme" noktasına
([enci) varmıştır; mistik deneyimlerini miraca ilişkin terimlerle ilk ifade eden de o
olmuştur. "Halvete çekilmiş" ve aşığın, maşuğun ve aşkın bir olduğunu söylediği
mutlak birlik alemine en azından bir an için de olsa ulaştığına inanmıştır. Bistami
vecd hali içindeyken, sanki Allah'mış gibi konuşarak "teopatik deyişler" söylemiş-
tir. '"
Zünnün'dan Tirınizi'ye Birkaç Sufi Mürşit
Zünnün Mısri (ö. 245/859)
mistik deneyimlerini gizleme sanatını uyguluyordu. "Allah'ım! Sana herkesin içinde
'Rabbim' diyorum; ama yalnızken 'Habibimsin' sen benim!" Rivayete göre Zünnün
Allah'ı sezgiyle kavrama bilgisi ("deneyimi") olan marifet ile mantık yoluyla elde
edilen söylemsel bilginin, ilim'in karşıtlığını ilk dile getiren kişiydi. "Arif her geçen
saat daha alçakgönüllü olur, çünkü her geçen saat onu Allah'a daha da yaklaştırır .
Her ne olursa olsun, mistik deneyimler ve teozofik irfani öğretiler ehl-i sünnet
içinde kendilerine güçlükle yer bulabiliyordu. Müslümanlar Allah'la, manevi aşkın
doğurduğu yakın bir ilişkiyi düşünemiyordu. Kendini Allah'a bırakmak, şeriata uy-
mak ve Kuran'ın öğretilerini sünnetle tamamlamak ona yetiyordu. Kelam bilgilerine
ve fıkıh konusundaki ustalıklarına güvenen ulema, kendilerini cemaatin yegane din-
sel önderleri olarak kabul ediyorlardı.
Gerçekten de Şiiliğe özgü İslamın batıni boyutu sünnetle önce tasavvuf yoluyla
özdeşleştirildi. lbn Haldun'a göre, "süfiler Şiiliğin kuramlarıyla doluydu." Aynı şe-
kilde Şiiler de öğretilerini tasavvufun esin kaynağı ve çıkışı olarak kabul ediyorlar-
dı.