Ethica Gönderileri
Ethica kitaplarını, Ethica sözleri ve alıntılarını, Ethica yazarlarını, Ethica yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Tanrı secdeye varan bedenleri değil, secdeye varan yürekleri görür.
Etik açık seçik ve kutsal olmalıdır; bu kutsallık, bize vahyedildiği için değil, akıl nedeniyle de ona yaraştığı, Tanrı vahyi hakkında hüküm vermemizi sağlayan ilke olduğu için ahlak yasasına yaraşır; çünkü kutsallık en yüce, en yetkin ahlaksal iyiliktir, bunu hem kendi aklımızdan hem de kendimizden çıkararak, anlarız.
Ben yaşamımı sadece aşağılık davranışlarda bulunarak koruyabiliyorsam o zaman erdem beni, yaşamımı koruma yükümlülüğünden kurtarır.
Sayfa 195Kitabı okudu
Tanrı ahlaksal yönden iyi ve uygun olan şeyleri ister, bu nedenle iradesi en kutsal ve en yetkin iradedir. Ahlaksal yönden neyin iyi olduğunu ahlak gösterir.
Tüm ahlak yargılarının en yüce ilkesi akılda bulunur ve eylemi yerine getirten ahlaksal itici gücün en yüce ilkesi de yürekte; bu itici güç, ahlaksal duygudur. Bu itici güç ilkesini yargı ilkesiyle karıştırmamak gerekir. Yargı ilkesi normdur, teşvik ilkesi de itici güçtür. İtici güç normun yerine geçemez.
Özgürlük, ahlaklılığın derecesiyle birlikte artar.
Sayfa 49
Kutsal ideali, felsefi anlamda alınırsa, en yetkin idealdir, çünkü en saf ahlaksal yetkinlik idealdir; ancak insanlar böyle bir ideale ulaşamayacakları için bu ideal de tanrısal bir muavenete duyulan inançtan destek almaktadır.
Bu idealde azamî ahlaksal yetkinlik yalnızca mutluluğa layık oluşta değildir, üstelik bu ideal en büyük itici güce de sahiptir, bu da mutluluktur, ama bu dünyada değil. Demek ki Hristiyanlık ideali en yüce ahlaksal saflığı içerir ve en büyük itici güce sahiptir, bu da mutluluk ya da rahmet-i rahmandır.
İnsan ancak layık olduğu sürece mutlu olmayı umut edebilir, çünkü bu, akıl tarafından gösterilen mutluluğun koşuludur.
Özgür edimlerimiz ve vazgeçişlerimiz, amaç ne olursa olsun, içsel bir iyiliğe sahiptir. Ahlaksal iyilik insana araçsız, içsel, mutlak bir ahlak değeri kazandırır; örneğin sözünü tutan bir kişi, amaç ne olursa olsun, her zaman araçsız içsel bir özgür irade değerine sahiptir. Oysa pragmatik iyilik insana hiçbir içsel değer kazandırmaz.
Basiret buyrukları problematik bir koşul altında değil, herkeste bulunan assertorik, genel olarak zorunlu bir koşul altında etkindirler. "Mutlu olmak istediğin sürece şöyle şöyle yapmak zorundasın demem." tersine "Herkes mutlu olmak istediği için, herkes tarafından öngörülen şeyin gözlemlenmesi zorunludur." derim. Demek ki bu, öznel zorunlu bir koşuldur.
Bizler başkalarına karşı davranış açısından yükümlülükler taşırız,ama bu onlara karşı yükümlü olduğumuz anlamına gelmez.Biz bir eylemde öyle yükümlü kılınırız ki,yükümlülüğümüz eylemin ilgili olduğu kişiye yönelik değildir.
Bilgelerin genelde insanlığın amaçlarına katkıları inkâr edilmese de hiçbiri kendisinin özel bir konumda olduğunu iddia edemez, çünkü zanaatçılar da emekleriyle insanlığın amaçlarına bir bilge kadar katkıda bulunurlar. Demek ki insani davranışların genel kaynağından, yani öz saygıdan evrensel amaçlarda bir uyum meydana çıkmaktadır.
Öte yandan ahlaklılık bilimlerin gelişmesine de hizmet eder. Dürüstlük ve başkasının haklarına, kişiliğe saygı göstermek insanın anlayışını çok geliştirir. Yanılgıları yazıya dökmek ve zayıf yerlerini gizlememek insanı namuslu kılar. Demek ki ahlaklı bir karakterin bilimler üzerinde büyük etkisi vardır. Bundan yoksun bir kişinin aklının ürünleriyle ilişkisi, bir tüccarın mallarıyla ilişkisi gibidir, zayıf noktaları gizler, insanları aldatır.
Bunlar bilgelik bakımından gözetmemiz gereken ödevlerdir.
İnsan erdemli olduğu kadar özgürleşir.