Kırk beş yıllık ömrüne bir çok şey sığdıran Sadri Ertem, milletvekili olmasının yanında bir yazar ve öğretmendir. Toplumun içinde yer alarak gerçekçi ve toplumcu edebiyatın öncülerinden sayılan Ertem yazdığı roman ve hikayelerin yanında bir doktrinerdir. Ertem, Türk ve dünya edebiyatı hakkında birbirinden önemli portre yazılarını ve tezlerini Fikir ve Sanat adlı eserinde toplamıştır. Öyle ki bu kitabında bizde niçin bir filozof çıkmadığından, yazar ile okur ilişkisine, divan edebiyatından Rönesans eserlerine; Mehmed Akif’ten Ziya Gökalp’e, Puşkin’den Hüseyin Rahmi’ye kadar pek çok olay ve kişiye ayrıntılı ve özgün bir şekilde değiniyor.
