İlkçağ'da Doğa Felsefeleri
Arda Denkelİlkçağ'da Doğa Felsefeleri Gönderileri
İlkçağ'da Doğa Felsefeleri kitaplarını, İlkçağ'da Doğa Felsefeleri sözleri ve alıntılarını, İlkçağ'da Doğa Felsefeleri yazarlarını, İlkçağ'da Doğa Felsefeleri yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
21. Bölümdeki uslamlamanın formel yönden sınanmasına yardımcı olan Sayın Doç. Dr. Yalçın Koç'a, 22. Bölümü okuyup sağduyu ve fizik bilimi açısından değerli eleştiriler yapan Sayın Prof. Dr. Ömür Akyüz'e (...) şükranlarımı sunarım.
XXI. ÖZDEK ve NESNE
XXII. EK : ATOMCULUK ve YENi ÇAĞLAR
Günümüz doğa biliminin ulaştığı sonuçlar İlk Çağ'ınkilerle ne ölçüde benzer ya da uzak olursa olsun, gerçekliğin araştırmasının ölçeği küçülüp ayrıntıya indikçe varlığın daha soyutlaşıp belirsizleştiğinin saptanmış olduğunu ileri sürmek için yeterli bir gerekçe bulunduğu kuşkuludur. Çünkü miyop bir gözle izlenen filmin net olmamasının geçerli bir açıklaması bu gözün verileriyle sağlanamayacaktır.
Kuantum kuramını bilmeden ontoloji yapılabilir mi? Çok ilkel kalır!
Unutmamak gerekir ki, belirsizliğin olguda değil insanın deneysel ve kuramsal sınırlanmalarında olduğunu savunan gerçekçi yaklaşıma karşı, böyle bir yorumun kuram açısından çelişkilere götürdüğünü göstererek karşı çıkmak, mantıksal açıdan döngüsellik tehlikesi içindedir. Gerçekçi, insandan kaynaklanan bir belirsizliği öne sürüyorsa, kesinlik varsayımlarının, belirsizlik ilkesiyle temellenen kuramda çelişki doğuracağını buna karşı kullanmak, bir petitio principii olur. Gerçekçi yoruma karşı Kuantum Kuramı içinden yapılacak her türlü karşı çıkışın karşılaşabileceği bir tehlike, bir engeldir, bu. Öte yandan bu aşamada kuramın gerçeğe uygunluğunu kuramın dışından saptamak da söz konusu değildir. Kuantum Kuramı bu alandaki tek kavrayış aracımızdır. Bu gün için kuramın dışı, bilgi ve bilimin de dışı dır.
'Suda niye su tadı var'a kadar gider
Peki bir cisim olarak su molekülü nedir? Su molekülü su değilse tür olarak nedir?
Öz, formun, nesne aynı töz olarak kaldıkça değişmeyen yönüdür. Dolayısıyla formda özü bulmak başkalaşım ile tözsel değişimin kesin çizgilerle ayırt edilebilmesiyle olanak kazanır. Birbirlerine zincirleme olarak bağlı olan bu ayrımlar Aristoteles'in gerçekleştirmeyi başardığı büyük felsefi bireşimi temellendirir. Çünkü Aristoteles, 5. yy filozoflarının «şey»leriyle, hacası Platon'un ideacı varlıkbilimini, somutlar düzeyinde bireşime ulaştırmaktadır. Platon bir yandan Parmenides'in sorununu karşılayan idealar kuramını, bir yandan da 5. yy felsefelerini sürdüren, Timaios'taki somut doğa ontolojisini, kesin bir ikicilik ile birbirinden ayırarak geliştirmiştir. Aristoteles ise kendi ulaştığı bireşimde, karşısındaki bu ikiliği iç içe örmüş, bunu yaparken de Parmenides'in sorununu başarıyla karşılamıştır.
Bir Aristocu daha çıktı
Orta Çağ'da Duns Scotus'un yaptığı haecceitas (buluk) ve quidditas (şöylelik) ayrımı da, Aristotelesçi form kavramındaki aynı zenginliği yansıtır.
«Aristoteles'i yazarken karşılaşılan en güç sorun, açıklamanın sıralamasını kararlaştırmada doğar. Onun dizgesi ana çizgilerinde öyle iç içe örülüdür ki, bölümler karşılıklı olarak birbirlerini açıklarlar. A öğretisini anlamak için B'yi bilmek zorunludur; ama bu nedenle önce B ele alındığında, onun da A'ya değinilmeden açıklanamadığı görülür.»
- W. K. C. Guthrie, A History of Greek Philosophy, Cilt VI. Cambridge U. P., 1981 s. 100
Diallelus [petitio principii]:
Dil ve düşünceye ilişkin olarak iyi bildiğimiz bir olgu, somut dünyayı ilgilendiren bir önerme yaptığımızda, tikel nesneler ya da bunlardan oluşan çeşitli öbekler üzerine bir şeyler söylüyor olduğumuzdur. Hakkında konuşulan şey özne, onun hakkında söylenen şey de yüklemdir : «Sokrates, şöyledir» ya da «İnsan şöyledir» dendiğinde, böyle bir tikel ya da tikeller öbeği üzerine konuşuyoruz; birinin ya da öbürünün «şöyle» olduğunu (nitelik, nicelik vb. taşıdığını) söylüyoruz.
Sayfa 213Kitabı okudu
Felsefenin ve bilimin temel amacı bilmektir.
Sayfa 231Kitabı okudu
XV. NESNELER VE DOĞA
Eğer nesneyi o nesne yapan, yani onun doğası, nesnenin yapımına giden malzemeden baş- ka bir şey değilse, bu malzemenin (özdeğin) düzeni ya da formu, ancak ilinekseldir. Öz denilen şey de formun içinde yer aldığına göre, bu yaklaşım açısındadır. Öz, özsel olmayacak, yani öz diye bir şey söz konusu olmayacak. Bir başka deyişle nesnenin doğasını yalnız başına özdek ile özdeşleştirmek, özcülüğü dışlayan bir tutumdur.
Sayfa 189 - Materyalizm böylelikle kendi kendini çürütüyor diyemez, çünkü böyle düşünmezler.Kitabı okudu
Denkel'den Wittgenstein'ın safsatasını görmek üzdü :-\
Değişim konusunun tartışılabilir bir konu olması, bunun gerçek bir şeye karşılık olmasına, yani algıladığımız değişimin bir yanılgı olmamasına bağlıdır.
Metafizik Zeta'nın 8. Bölümünde, varlığa gelişinin ne türden bir şey olabileceği tartışılır. Aristoteles'in burada savunduğu, varolduğu veya varlığa geldiği söylenebilecek tek şeyin birincil tözler, yani somut tikel nesneler olduğudur. Buna bağlı olarak Aristoteles özdeğin ve formların varlığa gelmesini olanak dışı sayar : Ne özdek ne de form, meydana gelen şeyler değildir. Yalnızca bunların bileşiği, yani nesne varlığa gelir.