İnka Mitleri
Gary Urtonİnka Mitleri Gönderileri
İnka Mitleri kitaplarını, İnka Mitleri sözleri ve alıntılarını, İnka Mitleri yazarlarını, İnka Mitleri yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.İnkalar da görülen hac ziyareti.
Yaratıcı tanrı Viraeocha, hiç vakit kaybetmeden başka
bir insan ırkı yaratmaya koyuldu. Bu kez tedbirli davranıp önce
güneşi, ayı ve yıldızları, Titicaca Gölü üzerinde yer alan bir
adanın yeryüzüne çıkmaları için çağırdı. İnkalar, Güneş Adası
olarak adlandırdıkları bu adada, yıllık hac ziyaretlerinin odak
noktası haline gelecek olan önemli bir tapınak inşa ettiler.
Sayfa 55Kitabı okudu
İnka Mitlerinde Yaşanan Olayların Tarihsel Gerçekliği Nasıl Anlaşılır?
Sömürgecilik döneminin başlangıcından itibaren,İnka mitlerinde anlatılan belli başlı olayların olası tarihsel anlamlarını yorumlamaya izin verecek tarihsel bir çerçeve oluşturmaya çalışılmış ve bu amaçla,kesin tarihlerden oluşan bir çeşit şema geliştirmeye yönelik çok sayıda girişimde bulunulmuştur.Bu girişimler,İnka köken mitlerinde anlatılan olaylar ile Kitabı Mukaddes'te anlatılan 'tarih' arasında bağlar kurmaktan (büyük tufan ve İsa'nın havarilere görünmesi gibi),İspanyolların bölgeye gelişinden önce Andlar'da hüküm sürmüş olan İnka imparatorlarının tahta çıkış sıralarını ve tarihlerini saptamaya çalışmak gibi aslında Batı kaynaklı bir tür çizgisel mantığı bu mitlere uygulamaya çalışan,çağın ruhuna uygun birtakım teşebbüslere kadar uzanmaktadır.Sağlam temellere dayanmayan bu tür zaman dizinleri -en genel yönleri açısından bile- nesnel ve bilimsel arkeoloji bilimi ve onun kullandığı radyokarbon ya da bir başka tarihlendirme yöntemiyle incelenecek olursa,İspanyolların gelişinden önce bölgede yaşanmış olan olaylara güvenilir tarihler atfetmek ve İnka mitlerinde karşımıza çıkan kimi ögelerin tarihsel gerçekliği olup olmadığını değerlendirmemize izin verecek bir tarihsel çerçeve oluşturmak mümkün olabilir.
Söz gelimi bir And yerlisi,kendisini İspanyollara kabul ettirebilmek ve onlardan saygı ya da ilgi görebilmek sahte bir soyağacı ya da aile tarihi oluşturabiliyordu.
Asa Tutan Heykellere İnkalarda Rastlanmasının Sebebi
Asa tutan tanrıların Chavin halkları açısından taşıdıkları önemi ve anlamı tam olarak bilemiyoruz.Ancak,bu tasvirlerin Chavin uygarlığının geriye bıraktığı mimari eserlerde ve bugün Peru sınırları içinde kalan bölgelerde gün ışığına çıkarılmış olan taşınabilir sanat eserlerinde karşımıza sık ve yaygın şekilde çıkıyor olması,bu simanın Chavin halklarınca son derece önemli sayılan bir doğaüstü kuvveti veya bir çeşit yaratıcı tanrıyı temsil ettiği iddiasını güçlendirmektedir.Bölgeye özgü bu asa tutan tanrı imgesinin sanat eserlerinde karşımıza çıkan tasvirlerinin Chavin uygarlığı döneminden İnkalar döneminin sonuna dek neredeyse hiç değişmemiş olması da bu iddiayı doğrular niteliktedir.
İnkaların selefi olarak bilinen en eski uygarlıklardan biri Chavin uygarlığıdır.
İnka Devleti'nin Kuruluşundaki Hile / Manco Capac'ın Zekası
Manco Capac bu amaçla önce büyük bir çift altın levha imal etmiş veya ettirmiş. Sonra bunlardan birini göğsüne diğerini sırtına asıp Cuzco vadisini yukarıdan gören Huanacauri tepesine tırmanmış, şafak söktüğünde,Manco Capac'ın üzerindeki altın levhalardan vadiye yansıyan güneş ışıkları,onun göz alıcı ve heybetli bir tanrı gibi görünmesini sağlamış. Yerliler bu göz kamaştırıcı,ilahî görüntü karşısında dehşete kapılmışlar ve Huanacauri'nin zirvesinden vadiye inişini korkuyla karışık bir hayranlık içerisinde izledikleri Manco'ya Cuzco kentinin yönetimini hiçbir direniş göstermeden teslim etmişler.
Titicaca Gölü'nde yaratılmış olan atalar, yeraltı geçitlerinden geçerek gittikleri Pacaritambo'daki Tambo Toco mağarasından yeryüzüne çıkmışlardı, dolayısıyla orası İnkaların köken yeri sayılıyordu.Bu mağara,Ayar Cachi'nin diri diri gömüldüğüne inanılan yer olduğu için,İnkalar döneminde önemli bir huaca ve hac merkezi olarak da görülüyordu(bu yerleşim yerinin kalıntıları bugün Mauqallaqta,yani 'eski şehir' adıyla bilinmektedir). İnkaların ataları Tambo Toco mağarasından yeryüzüne çıkıp Cuzco vadisine gittiklerinde şehrin hakimiyetini ele geçirerek Alcaviçça'nın egemenliğine son vermişler ve böylece, başkentte yaşayan soylu İnkalar ile imparatorluk genelinde yaşayan diğer halklar,yani yabancı istilacılar ile yerliler arasında o günden sonra kurulacak olan hiyerarşik ve siyasi ilişkilerin temellerini atmışlardı.
Coniraya Viracocha (İnkaların yaratıcı bir tanrısı) genellikle eski püskü kıyafetler giyen, hırpani görünümlü yalnız bir dilenci kılığında dolaşırdı. Onu tanımayanlar, ona hakaretler ederler ve onu hor görürlerdi. Yine dilenci kılığında bölgede dolaştığı bir gün, karşısına Cavillaca adında genç ve güzeller güzeli bir huaca çıktı. Coniraya, henüz
Sayfa 105 - Phoenix
İnka İmparatorluğu'nun çatısı altındaki farklı halkların kendilerini tek bir toplumun yurttaşları olarak görebilmelerini sağlamak için, onları birbirine kenetleyecek, ortak bir geçmişi birlik ve beraberliğin sağlandığı bir geleceğe yansıtabilecek çok güçlü bir anlatının ve imgenin oluşturulması gerekiyordu. İnka devlet bürokrasisinin, siyasi amaçlarla ülke genelinde teşvik ettiği birlik ve beraberlik anlayışının sonucu olan bu ikinci eğilim, özellikle İnka İmparatorluğu'nun kökenleri ile imparatorluğun örgütsel yapısının- akraba topluluklarının toplumda hiyerarşik olarak tasnif edilmesini sağlayan katı sınıf anlayışı gibi- belli birtakım ayırt edici özellikleri arasında esaslı bir bağ olduğunu ima eden mitlerde resmedilmiştir. İnka mit ve öykü anlatıcıları, imparatorluğun örgütsel yapılarının, doğaüstü güç(ler) tarafından ezelden takdir edilmiş ve kutsanmış olduğunu iddia etmişlerdir. Bu iddialarını desteklemek içinse İnka imparatorlarının soylarını -biri yaratıcı tanrı (ki bu Viracocha ya da Pachacamac olabilir), diğeri ise Güneş Tanrısı olan- iki büyük tanrıya dayandırmışlar.
...
İnkalar da dahil olmak üzere And Dağları'nda yaşayan bütün halklar, Titicaca Gölü'nü ve Tiahuanaco arkeolojik sit alanını evrenin, güneşin, ayın, yıldızların ve insanların atalarının ilk kez yaratıldığı yer olarak görmüşlerdir.
Sayfa 53 - Phoenix
Andlar'da İnkalar hakkında bugün yaygın olarak anlatılan mitlerin birçoğu, İnkaların bir gün geri dönüp bölgeye yeniden hakim olacaklarını vaat eden binyılcı bir anlayışı yansıtmaktadır.
Sayfa 120 - Phoenix Yayınları
San Pedro de Hacas yakınlarındaki mağaralarda ve metruk köylerde bulunan ata mumyalarının sayısı şöyle listelenmiştir: Yanaqui'de 214, Quirca'da 471, Ayllu Carampa'da 738 ve Ayllu Picoca'da 402 mumya! Her köy kendi mallqui'lerine tapınmaktaydı. Bu mumyalara yılın belli zamanlarında yeni elbiseler giydiriliyor, ekim ve hasat mevsimlerinde ise yiyecek ve içecek ikram ediliyordu.
Sayfa 117 - Phoenix Yayınları
İnkalar da dahil olmak üzere And Dağları'nda yaşayan bütün halklar, Titicaca Gölü'nü ve Tiahuanaco arkeolojik sit alanını evrenin, güneşin, ayın, yıldızların ve insanların atalarının ilk kez yaratıldığı yer olarak görmüşlerdir.
Sayfa 53 - Phoenix Yayınları