İran Devrimi - Din, Anti-Emperyalizm ve Sol Gönderileri
İran Devrimi - Din, Anti-Emperyalizm ve Sol kitaplarını, İran Devrimi - Din, Anti-Emperyalizm ve Sol sözleri ve alıntılarını, İran Devrimi - Din, Anti-Emperyalizm ve Sol yazarlarını, İran Devrimi - Din, Anti-Emperyalizm ve Sol yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Bazergan'ın 1979 Eylül'ünde yaptığı bir açıklama şöyleydi: «Siz batılılar bizim
solumuzu anlamıyorsunuz. Bizim sözde solcularımız, devrimin en tehlikeli düşmanlarıdır. Bunlar Şah'a karşı mücadelede hiçbir şey yapmadılar. Şimdiyse işçilere greve gitmeye, saf vatandaşları gösteri yapmaya, taşradaki gruplan ayaklanmaya kışkırtıyorlar. Bunlar SAVAK ajanlarıdır.» Solcularla liberaller
arasındaki karşılıklı hoşnutsuzluk doğal olarak dincilerin işine yaradı.
Ne var ki, daha bu proje doğru dürüst uygulanamadan, 1963 Haziran'ında halk katmanları 'darbe rejimi'ne karşı hoşnutsuzluklarını kanlı bir ayaklanmayla gösterdiler. Öğrencilerin, kamu görevlilerinin,
aydınların, Çarşı esnafının ve din adamlarının halkçı bir koalisyonu Ervand Abrahamian'm 1978-79 Devriminin 'kostümlü provası' olarak adlandırdığıı olaylarda yer aldı. Solun sloganı, 'Reforma Evet, Diktatörlüğe Hayır' idi. Sağ (din adamları, Çarşı esnafı) toprak reformuna ve kadınların oy hakkına karşı çıkıyordu; aynı zamanda yeni devletin, kendilerinin bağımsız etkinliklerine ve mülkiyet haklarına el uzatmasından da kaygı duyuyordu. Bu ayaklanmada yer alan dinciler arasında, olayların hemen ertesinde Irak'a sürgün gönderilecek olan Ayetullah Humeyni
de vardı. Hareketin bastırılması, öğrenci örgütlerini yeraltına çekilmeye zorladı; bunlar yeraltında kendilerini yenilediler ve yeniden örgütlendiler.
Tudeh yanlıları, monarşiye karşı ve cumhuriyetin kurulması için gösteri yaptıklarında polisin saldırısıyla karşılaştılar. Nihayet, 1953 Ağustos'unda, Musaddık, Şah'ın kendisini görevden almasını yasalara aykırı bularak reddedince, hükümet bir darbeyle düşürüldü. Bir tek hamlede, milliyetçi hükümet, Tudeh Partisi ve sendika hareketi; Şah ve onun suç ortağı olan ikiz kızkardeşi Eşref Pehlevi, Tahran'ın kadın simsarları, fahişeleri ve katilleri, iki paralık bir general* ile CIA'nin birleşik güçleri tarafından yenilgiye uğratıldı ve ezildi. Hiç değilse iki önemli ayetullah da, Kaşani ve Behbehani, hayırdualarını eksik et-
mediler.
Rolünün bir gün geri gelecek olan Onikinci İmam'ınki ile benzeştiği düşüncesini uyandıracak bir biçimde, dinsel İmam ünvanı da ona uygun düşüyordu. Bu ünvanı üstlenmesinin bir nedeni de, bu sayede kıdemli ayetullah olmamasından doğan sorunu örtbas edebilmesi idi. Üstelik bu ünvan, kendisine Tanrı tarafından verilmiş güçler olduğunu düşündürebilecek bir dinsel otorite kazanmasını da sağladı.
İran Devrimi, 1789'dan beri çağdaş devrimlerin, pratikte çiğnenmiş olsalar bile en azından resmen, kabul ettikleri beş ilke içinde yer alan maddi ilerleme, ulusalcı yaklaşım, tarihsel meşruiyet ve demokratik egemenlik kavramlarını reddetmektedir.
İşin şaşırtıcı yanı, Humeyni 1906 laik anayasasına karşı çıkan muhafazakar yazarların geleneğinden söz etmez. Gerçekten de, 1906 Anayasasına başlangıçta hoşgörü ile yaklaştığı için, daha sonra tüm Anayasa Devrimi döneminden utanır görünmektedir.
Kitabı derleyen Dr. Serpil (Üşür) Sancar'ın giriş yazısındaki tanımlamasına göre; "İran'da yaşanan süreç Pehlevi'nin monarşik diktatörlüğünün yerini mollaların teokratik "popülist" diktatörlüğünün alması sürecidir."... "Teokratik Şii İslamcılığı, kapitalizmin ekonomik işleyişine dokunmadan, ona yerel özelliklere uygun bir siyasal ve ideolojik üst-yapı getirmiştir..."
"Bu derleme, İran Devriminin bazı yönlerini kavramayı kolaylaştıracağı umulan çalışmalardan bir seçme olarak oluşturulmuştur."
Kitapta bulunan makaleler;
İram devrimi: Eşitsiz gelişme ve dinci popülizm. Fred Halliday.
Rantiye devlet ve İran devriminde Şii İslam. Thoda Skocpol
Skocpol üzerine yorumlar, Eqbal Ahmad
Scocpol üzerine yorumlar. Nikki R. Keddie
Anti Emperyalizm mi, Sosyalizm mi? İran'da devrim ve sol. Val Moghadam.
İran'da Şii ulema ve devlet. Mansur Muaddel.