Türkler,at üstünde,sınır boylarında gâzî dervişler aracılığıyla İslâm'ı benimsedikleri için,saf nesep asabiyetini,güçlü bir sebep asabiyetine,din ve medeniyet uğrunda gazâ ruhuna dönüştürmeyi başarmışlar,bu aktivizm ile İslâm dünyasının liderliğini üstlenmişlerdir.