Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Dünya Dillerinin Yok Oluş Süreci

Kaybolan Sesler

Daniel Nettle

Kaybolan Sesler Sözleri ve Alıntıları

Kaybolan Sesler sözleri ve alıntılarını, Kaybolan Sesler kitap alıntılarını, Kaybolan Sesler en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Toplulukların esenlikte olmadığı yerde, dilleri tehlikededir. Diller, konuşucularını yitirdiklerinde ölürler. Kimileri de "dil öldürümü" ve "dil intiharı" terimlerini kullanagelmiştir. Bu terimler dillerin doğal ölümlerle ölmediğini düşündürüyor, İngilizce, Glanville Price'ın dediği gibi bir "öldürücü" dildir. Örneğin, İrlanda dilinin İngilizce eliyle öldürüldüğü söylenmiştir. Buna karşılık başkaları da dilin kendi kendine kıydığını söyleyerek İrlanda dilini suçlu çıkarmıştır...
"Burası Tevfik Esenç mezarıdır. Kendisi Ubıhça adı verilen dili konuşabilenlerin sonuncusuydu.." 1992'de Esenç'in ölümüyle, Ubıhça da, sürekli artan soyu tükenmiş diller arasına katıldı.
Reklam
"Beyaz adam bize bir çok söz verdi, hatırlayamayacağım kadar çok, ama yalnızca birini tuttu; toprağımızı alacaklarına söz verdiler, aldılar da." -Kızıl Bulut
Sayfa 167Kitabı okudu
ABD tek başına yüzlerce dilin mezarlığıdır. Günümüzde Birleşik Devletler'in kapladığı bölgede, Columbus'un ayak bastığı 1492'de konuşulan 300 dilden bugün yalnızca 175'i konuşuluyor. Ne var ki, bunların çoğu da ucu ucuna yaşayabiliyor. Yok oluşlarına, ola ki, yalnızca bir kuşak kalmış.
Bir çok durumda dil yitimi nüfus yitimi olmaksızın gerçekleşir. Örneğin Cornwall halkı dillerini yitirmiştir ama kendileri hâlâ büyük ölçüde hayattadır ve sayıca da artmışlardır. Bugün Cornwall dilinden çok İngilizce konuşmaktadırlar. Bu da bir dilden öbürüne geçiş yoluyla dil ölümüne örnektir
Sayfa 153Kitabı okudu
Bir dilin gördüğü işlev ne kadar özgülleşmiş olursa, dil seçenekleri o kadar azalır. Örneğin, BM'de, altı dilden oluşan küçük bir "resmi diller" kümesi, biraz daha büyük bir"çalışma dilleri" kümesi vardır. BM üyesi yaklaşık 200 ülkenin dillerinden çoğununsa hiçbir statüsü yoktur. Bir çok örnekte İngilizce ya da Fransızca ya da Arapça gibi bir dil, yaşayanların çoğunun evlerinde başka bir dil konuştuğu bir ülkenin "resmi" dili ilan edilmiştir.
Reklam
Dilin nabzı besbelli en genç kuşakta atar. Evde ana baba ya da bakımı üstlenen başkaları tarafından çocuklara doğal yollarla aktarılmaktan çıktıklarında diller tehlikededir. Topluluğun büyük yaştaki çocuklarının edindiği, küçüklerin edinemediği diller bile tehlikededir. Öyleyse kilit soru şudur: Bugün konuşulmakta olan dillerden kaçı artık çocuklarca öğrenilemez olmuştur?
Herhangi bir sorunun çözümünde ilk adım, sorunun varlığını kabul etmek ve kaynaklarını anlamaktır. Ancak bu tehdidi yaratan tarihsel ve toplumsal koşulları anlayarak durumu tersine çevirmeyi umabiliriz. Bu nedenle, bu kitabın başlıca amacı da, bilim topluluğunun daha geniş kesimlerini ve kamuyu, yeryüzünün dilleri ve kültürlerinin karşı karşıya kaldığı tehdit konusunda bilgilendirmektir.
Sayfa 50
Bir dilin varlığının son bulmasının ilk biçimi, o dili konuşan insanların varlığının son bulmasıdır. Bu, nüfus yitimi yoluyla dil yitimidir ve son beş yüz yıldır alabildiğine yaygındır. Avrupalılar Amerika'ya yayıldıklarında, Amerika yerlilerinin yüzde 50 ile yüzde 90 arasındaki bir bölümünü öldüren salgın hastalık dalgasını bilip bilmeden harekete geçirdiler.
Sayfa 152Kitabı okudu
Tarım ve dil yayılmaları ancak ekoloji o çeşit çiftçiliğe elvermediğinde ya da araya doğal engeller girdiğinde duru- yordu
Reklam
Genç kuşağa aktarılmayan diller sonuçta ölür gider.
Avrasya’da görünüm epey farklıydı. Büyüyen nüfuslar topraktan besin elde etmenin sürekli daha yoğun yollarını bulma dürtüsü uyandırıyordu.
Bir dilin söz varlığı, bir kültürün dünyaya anlam vermek ve yerel ekosistem içinde yaşayakalmak için konu edip sınıf- ladığı nesnelerin dökümüdür.
Dilin yeri, onu kullanan insanların zihinleri olmalıdır. Dil, kendi kendini ayakta tutan bir varlık değildir. Ancak konuşulup aktarılabileceği bir topluluk varsa, dil var olabilir. Toplulukların esenlikte olmadığı yerde dil tehlikededir. Diller, konuşucularını yitirdiklerinde, 'ölürler'.
Beyaz adam bize birçok söz verdi, hatırlayamayacağım kadar çok, ama yalnızca birini tuttu; toprağımızı alacaklanna söz verdiler, aldılar da.
66 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.