Kızıl Turan Gönderileri
Kızıl Turan kitaplarını, Kızıl Turan sözleri ve alıntılarını, Kızıl Turan yazarlarını, Kızıl Turan yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Vahidov'un, üç temel amacı vardı:
Tatar Feodalizmi'ne ve Müslüman Gericiliği'ne karşı mücadele... Müslüman-Türk Halkları'nın Rus Egemenliği'nden kurtarılması, Ulusal Kurtuluş ve sosyalizmin aynı dünyada birleşik zeferi.
Marksist olduğunu ilan eden ilk Tatar siyasal örgütü olan 'Müslüman Sosyalist Komitesi'nin kurucusuydu.
Sayfa 253 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Türkiye'de kemalist çizgiyi savunanlar ise kemalizm'in kendi içindeki bütünselliği ve tutarlılığı yeterli olduğu halde, Sultangaliyev ile Mustafa Kemal arasında zorlama bir köprü kurmaya çalışmışlardır.
Sayfa 243 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Bir kısım görüşler ise Sultangaliyevciliği Türk Milliyetçiliği'nin bir bayrağı olarak algılmaya çalışarak olayın özü ile baştan ters düşmüşlerdir.
Sayfa 243 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Mirseyid Sultangaliyev, anti-sömürgeci çıkışlı bir sol düşünürdür. Millî Komünist'tir. SSCB'nin yıkılacağını çok önceden görmüştür. Ve geleceği dönük olarak Sovyetler sonrası için üç aşamalı bir devrim projeksiyonu yapmıştır:
1. Kızıl Turan
2. Eski Sömürgelerin Devrimi
3. Dünya Devrimi
Sayfa 238 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Galiyev, Tataristan Cumhuriyeti'ne neden karşıydı?
Sultangaliyev'in, Başkurtlar'ı dışlayan bir salt Tataristan Cumhuriyeti kurulması fikrine karşı oluşu da ilginçtir. Sultangaliyev, bizzat kendi ağzından bunu şu şekilde açıklamaktadır:
"Biz şundan korkuyorduk. Düşünüyorduk ki, eğer Tataristan Cumhuriyeti kurulmasını kabul edersek, bu iki cumhuriyet arasında Ufa eyaleti gibi tampon bir bölge oluşturalacak, ki fillen öyle de oldu, bu durum ileride meselenin daha da karışmasına yol açacaktır."
Sayfa 236 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
1918 yılında Kızılordu, güçlü değildir. Doğu Cephesi'nin yarısı, Tatar-Başkurt birliklerinden oluşmaktadır. Bunların en küçük bir bocalaması, cephenin Kolçak tarafından yarılmasına neden olacaktır.
Sayfa 236 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Sözü edilen olgu; Tatar, Başkurt, Kazak, Özbek, Türk-Türkmen gibi millî kültürlerdir. Sultangaliyev'in kanıtlamaya çalıştığı sav şudur:
"Eğer bu kültürler bütün bir kütle haline gelmezlerse ve birbirlerini karşılıklı olarak asilime etmezlerse, onların Batı'da Rus... Doğu'da ise Çiniler ve Hintliler tarafından asilime edilmeleri süreci kaçılmaz olacaktır."
Sayfa 234 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Ona göre;
1) Başkurdistan, Tataristan, Çavuşistan, Mari eyaleti, ve Votyak Eyaleti'ni içine alan İdil-Ural Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Federasyonu
2) Güney Kafkasya'daki tüm millî cumhuriyetleri, Kuzey Kafkas millî eyaletlerini,
Dağıştan, Kalmuk eyaleti ve tüm bölgenin ekonomik bütünlüğü açısından Kuban-Karadeniz arazilerini içine alan Umum Kafkas Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri ve Eyaletleri Federasyonu
3) Bağımsız bir birim olarak Kazakistan
4 ) Özbekistan, Türkmenistan ve Kırgızistan'ı içine alan Orta Asya veya Öz Turan Cumhuriyeti eşit federatif birimler olarak birleşeceklerdir...
Rusya ise Sultangaliyev'in fikrince, genişletilmiş bölgelerden oluşan bir federasyon olarak kalacaktır.
Sayfa 233 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Mao Zedong, her ne kadar Ho Şi Minh gibi sözel olarak ifade etmiyorsa da, Sultangaliyev çizgisinden son derece etkilenmiş bir liderdir.
Sayfa 218 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
"...Tatar-Başkurt Cumhuriyeti! Uluğ Türkistan Cumhuriyeti! Dağıstan Cumhuriyeti!"
- Mustafa Suphi
Sayfa 207 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Sultangaliyev'e göre, iç gelişmelerin Doğu'daki devrim hareketleri ile yakın bir ilgisi bulunmaktadır. O, Türk Birliği'ni sadece kaçınılmaz bir olay olarak görmekle yetinmemekte, bunun olumlu bir gelişme olarak hızlandırılması, sağlamlaştırılması ve Doğu'daki devrimsel değişiklikler için kullanıılması gerektiğini savunmaktadır.
Türkistan'a; Türkistan Komünist Partisi, Yerel Kızılordu, bağımsız bütçe gibi en basit devlet ilkelerinin verilmesini istemesi de bu yüzdendir.
Sayfa 230 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Sultangaliyev; dış tehditler karşısında direnebilecek sağlam bir tampon devlet olarak özerk Türkistan Devleti'nin yerine, Sovyet Türk Cumhuriyetleri Federasyonu tasarlamıştır.
Sayfa 229 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
"Timur yönetimi altında değil midir ki Ruhlar, ölçüsüzce telef edilmiştir?"
- Karl Marks, Çin Egemenliği, New York Daily Tribune, 25 Haziran 1853
Sayfa 89 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Marks'ın ikiyüzlülüğü
"İngiliz silahları önünde Mançu Hanedanı'nın otoritesi dağıldı; Çin imparatorluğu'nun ölümsüzlüğüne ilişkin boş inanç yıkıldı; barbarlığı ve uygar dünyadan barbarca ve sımsıkı yalıtıklığı.." (Çin'de Devrim, Karl Marks, New York Daily Tribune 14 Haziran 1853)
Sayfa 89 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu
Marks ve Engels, Doğulu kavimlere karşı, son derece acımasız ve tek yanlıdırlar:
"Hindistan'da ayaklanan Hintli askerlerin yaptıkları, yalnızca ulusallıktan, ırklardan ve özellikle de dinden kaynaklanan ayaklanma savaşlarında beklenebileceği gibi, gerçekte dehşet verici, iğrenç, sözde anlatılmaz taşkınlıklardır.."
(Karl Marks, Hindistan Ayaklanması, New York Daily Tribune, 16 Eylül 1857)
Sayfa 90 - Wizart, 2. Baskı.Kitabı okudu