Kök Tengri'nin Çocukları
Ahmet TaşağılSözler ve Alıntılar
Kül Tegin’in vefatı üzerine kardeşi Bilge Kağan;
Bilge Kağan, onun adına diktirdiği kitabesinde, "Kardeşim Kül Tigin vefat etti. Kendim yas tuttum. Gören gözlerim görmez gibi, esen aklım esmez gibi oldu. Kendim düşünceye daldım. Zaman Tanrısı buyurunca insanoğlu hep ölümlü yaratılmış. Öyle düşündüm, gözlerimden yaş gelse engel olarak, gönülden feryat gelse geri çevirerek yas tuttum. Çok yas tuttum. Iki şad başta olmak üzere kardeşlerimin, oğullarımın, beylerimin ve halkımın gözleri, kaşları berbat olacak diye düşündüm" diyerek üzüntüsünü belirtmektedir.
Sayfa 171Kitabı okudu
Mo-tu, kendisine verilen birliği sıkı disiplin içerisinde eğitime tabii tuttu. Öyle ki, kendisinin ıslık çalan okunu attığı her hedefe adamları da atacaklardı. Böyle yapmayanlar derhal orada öldürülüyorlardı. Mo-tu, önce en sevdiği atına, daha sonra en sevdiği karısında ok attığında, onun gibi yapmayanların hepsini öldürdü. Daha sonra babasının en sevdiği ata ok attığında herkes atmıştı. Neticede herkesin yani on bin kişinin kendi istediği gibi yetiştiğine kanaat getirdi. MÖ 209'daki bu olayla birlikte Türk tarihinde ilk defa disiplinli bir askeri birliği kuruluşu kabul edilmektedir.
Sayfa 56
Eserini 9. yüzyıl ortalarında yazmış olan el-Cahız'a göre Uygurlar Mani dinini kabul ettikten sonra Karluklara yenilmeye başlamışlardır.
Sayfa 214 - Bilge Kültür SanatKitabı okudu
Kaynaklardan anlaşıldığına göre Göktürk ülkesinde cari cezai hükümler şunlar idi:
• Zina yapan evlilerin cezası, idam.
• Adam öldürme, idam.
• Soygun yapan, bağlı at çalan, idam.
• Genç kızları aldatanlar ağır bir şekilde mal ile tazminat ödemek zorunda bırakıldıktan sonra, o kızla mutlaka evlenmesi gerekirdi.
• Adam yaralayanlar, yaranın derecesine göre mal mülk ödemek suretiyle suçlarını tazmin ederlerdi.
• At ve koyun çalanlar on katından fazlasını ödemeye mahkûm edilirdi.
• Diğer hafif suçlar on günü geçmemek üzere cezalandırılırdı.
• Vatana ihanet edenler, ordudan kaçanlar ölüme mahkûm edilirdi.
Ceza işlemleri herkese hiçbir fark gözetmeksizin aynen uygulanırdı.
Sayfa 184 - Bilge Kültür SanatKitabı okudu
Ölen babaların amcaların, erkek kardeşlerin eşleriyle evlenme (leviratüs) vardı. Bu şekilde, ortada kalan eşlerin zor duruma düşmeleri önlenirdi. Bir başka ifade ile ailenin bütünlüğü korunmaya çalışılırdı. Dışarıdan evlenme (egzogami) vardı.
Sayfa 185Kitabı okudu