Kur'an Kıssalarının Mahiyeti
Mustafa ÖztürkSözler ve Alıntılar
Kur'an Kıssalarının Mahiyeti
... Amelie adlı bir sinema filmindeki, "Parmak gökyüzüne işaret ettiğinde yalnızca aptallar parmağa bakar" repliğinden hareketle "parmağın ucuna değil, işaret ettiği yere bakmak gerekir." şeklinde bir vecize(motto) üretmek ve bunun üzerinde düşünmek faydalı olabilir.
Sayfa 148Kitabı okudu
Bir kelimenin anlamı ya bir dizge içinde birlikte olduğu sözcüklerle ya da sosyal,kültürel,psikolojik çevreden oluşan”durum bağlamı”yla belirlenir.
(John R. Firth)
Oysa mit tümüyle uydurma, efsane, bâtıl şey demek değildir. Bilakis bir hakikatle ilgili olarak etrafını insan muhayyilesinin ördüğü bir izah denemesidir.
Sayfa 142Kitabı okudu
İnsan bir bakıma dil,dil de birçok yönden toplum demektir
Hak-Gerçeklik Kavramları
Kur'an'daki tüm kıssaların tarihi gerçekliğe uygun olduğuna ilişkin geleneksel anlayış özellikle bazı kıssalarla ilgili ayetlerdeki hak kelimesini referans gösterir. Buna göre sözgelimi Al-i İmran 3/62. Ayetteki "İşte bu tarihi açıdan gerçek (HAK) bir kıssadır" manasına gelir. Aynı şekilde Kasas 28/3. Ayetteki ifadeler Musa ve Firavun kıssasının tarihi açıdan doğru aktarılmasını belirtir, dolayısıyla bu ayetler kıssaların tarihi gerçekliğine bizzat Kur'an'ın tanıklığı olarak değerlendirilir26. Oysa Kur'an kıssaları bağlamında zikredilen hak veya el-kasasü'l-hak gibi kelimeler ve terkipler doğrudan doğruya tarihi gerçeklik meselesiyle ilgili değildir.
Ayetteki, "Müminlere gelince, onlar bunun (ennehu))rablerinden bir hak olduğunu bilirler" anlamına gelir. Ennehu lafzındaki zamir sivrisinek meseline racidir. Kâfirlerin, "Allah'ın böyle bir misal vermesinin ne anlamı var?" şeklindeki ifadeleri, sivrisinek meselini anlamsız, hatta saçma olarak gördüklerine, müminlerin hak nitelemesi ise bu meselin anlam ve amaç taşıdığına işaret eder. Dolayısıyla hak kelimesi burada sivrisinek meselinin tarihi olup olmadığını değil, anlam ve amaç taşıyıp taşımadığını ifade eder.
Sembolik yorum ve yaklaşıma göre Yunus figürü İsrailoğulları’nı imgelemektedir.Yunusun denize atılıp balık tarafından yutulması israiloğullarının sürgün hayatının ve çeşitli bölgelere dağılmalarının bir simgesidir.Kısacası,Yunus İsrail’i,balık motifi de Babil sürgününü sembolize etmektedir.Nabukadnezzar’ın İsrail’i işgal edip yutması gibi balık da Yunusu yutuvermiştir.Yunusun balığın karnında ölmemesi ise İsrail’in diğer milletlerce asimile edilemeyeceğine işarettir.
Dil sadece fikir,duygu ve düşünceleri iletme aracı değil,aynı zamanda toplumsal kültür,etkinlik ve tecrübenin bir parçası ve yansımasıdır.Dilsel ifadeleri çevreleyen bir ortam,bir kültürel yapı,yaşam ve yaşanmışlık vardır.