Liola' Köyün Çapkını
Luigi PirandelloLiola' Köyün Çapkını Gönderileri
Liola' Köyün Çapkını kitaplarını, Liola' Köyün Çapkını sözleri ve alıntılarını, Liola' Köyün Çapkını yazarlarını, Liola' Köyün Çapkını yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
"Kalbimin sesini dinleyeceğim."
"Hayır, sevgili arkadaşım, aynı yol değildi izlediğim.
Benim yolum doğru ve düzdü; seninki yanlış ve eğri."
"Sizi görmezden gelenler gelip benimle hesaplaşıyorlar sonradan."
"Bugünlerde herkes bizi görmezden geliyor."
Oyunun temel kaynağının Müteveffa Mattia Pascal'ın dördüncü bölümünden esinlendiği doğrudur. Oyunun oyuncularıyla romanın kahramanları arasında etkin boyutta benzerlikler yakalamak olanaklıdır. Örneğin Pascal, Liola'yı yansıtıyorsa, Malagna, Simone Amca'yı, Marianna, Croce Teyze'yi. Örnekler çoğaltılabilir. Ancak konum olarak iki yapıt farklılık göstermektedir. Pascal ne kadar güncel ise Liola' o kadar antiktir. Bir başka deyişle, antik ya da pagan ölçütler içinde gelişmekte ve antik perspektiflere eğilim göstermektedir. Bu nedenle Sicilya yazın tarihinde ortaya çıkan ve Verga ile etkin boyutlara varan Verizm'in etkilerini bu oyunda aramak, örneğin Verizm'in öne çıkardığı toplum kargaşasının, ekmek kavgasının izlerini burada görmeye kalkmak yanlıştır. Liola'nın sunduğu manzara idil dünyasına özgü bir manzaradır. Birlik ve beraberlik içeren bir kompozisyondur. Çatışma, kin ve nefret yerine uyum ve huzur dünyası egemendir. Doğal olarak, deyim yerindeyse, kimi “ayak oyunları”nın oynandığı gözlenecektir. Bu da, sanıyoruz, Akdenizli olmaya dayalı bir eğilimden kaynaklanmaktadır. Yoksa oyunun bütünü içinde olay örgüsü düz, pürüzsüz ve engel atlamaya zorlamayacak türden bir süreç içinde gelişir. Karşı karşıya gelmiş iyilerle kötüler; ezenlerle ezilenler yoktur bu oyunda.
Necdet Adabağ'ın (kitabın çevirmeni) önsözüKitabı okudu
Yazarın, bu oyunda görecelik yaklaşımını yumuşatarak ancak çok kapalı, zor anlaşılır bir lehçe kullanmasının ardında kendi insanıyla içli dışlı olmak sevdasının yattığını söyleyebiliriz. Bir başka deyişle,koptuğunu sandığı iletişimini yeniden kurmak gibi bir eğilimde olması ve yazarın yoluna devam etmek için kendi izleyicisinden destek istercesine
Necdet Adabağ'ın (kitabın çevirmeni) önsözüKitabı okudu
Pirandello'nun bizzat kendisi üzücü bir biçimde yaşayarak ayrımına vardığı “kişiliğin ikileşmesi” konusunu ilk kez bu yapıtında ortaya koyar. Çeşitli roman, öykü ve oyunlarında geliştirdiği bu konuyu "Biri, Hiçbiri ve Yüzbini" adlı romanında doruk noktasına ulaştırır. Mattia'nın gerçeğin onun sandığından farklı olabileceğini
Necdet Adabağ'ın (kitabın çevirmeni) önsözüKitabı okudu
Sicilyalı yazara göre herkes için geçerli kesin bir gerçek saptamak olanaklı değildir. O, gerçeğin göreli birşey olduğunu görmekte ve yapıtlarında bu konuyu oldukça başarılı bir biçimde işlemektedir.
Necdet Adabağ'ın (kitabın çevirmeni) önsözüKitabı okudu
Yazarın göreceliğine göre insan ruhu sürekli değişikliğe uğrayabileceği için bu ya da şu kişi olduğumuza inanmak olanaksızdır. Başkalarının da bizi kendimizin düşündüğü gibi tanıyıp tanımlamasının olanaksızlığı söz konusudur. İnsanı, diğerleri kendine göre, içinde var olan farklı yargılama tarzına göre görür. Bu nedenle insanın kendisine göründüğü gibi başkalarına da aynı şekilde görünmesi olanaksızlaşır. Onu, o insanı, tanıyan herkes onu kendine göre yorumlar. Daha doğrusu, gerçeğin herkese göre değişebileceği anlayışından kalkarak gerçeğe getireceği yorumunda da farklılık gösterir. Bunun tipik örneğini Müteveffa Mattia Pascal'da görmek olanaklı. Eğer kişilerin farklı ruh durumlarına göre bir olayın gerçekliği ile ilgili olarak yapacakları yorum ve değerlendirmelerin doğruluğu kesin değilse,
bunlar kişiden kişiye ve kişinin ruh durumuna göre değişebiliyorsa o halde doğru olan hangisidir? Herkes o olayda kendi gerçeğini gördüğü için hepsi ama, biri diğeri için geçerli olmadığından hiçbiri.
Necdet Adabağ'ın (kitabın çevirmeni) önsözüKitabı okudu
Öteki yapıtlarından farklı bir yapıt olduğunun ayrımındadır yazar*. Bir kere, büyük kentin kargaşasından uzak kırsal alanın dinginliğinde yazılmış bir yapıttır. Kentsoylu yaşam biçimi yerine yöresi için daha doğal olan köy yaşamını konu almıştır. İkincil farklılığı, bu yapıtında, özellikle o yılların yapıtlarına egemen olan acı, ıstırap ve hüznün yerine bu kez insanı yaşama bağlayan yanılsama ve mit dünyasının varlığıdır. Bir farlılık daha vardır: Yazarın yalnız o dönem yapıtları değil tüm yazın yaşamını denetleyen bir özelliği vardır. O da oyunlardaki düğümlerdir. Bu düğümleri bu oyunda da görmek ve saptamak olanaklı ancak, hem öteki yapıtlarındaki kadar sayıca çok değil hem de kolay kolay çözülemeyecek kadar derin boyutlu kördüğüm değil. Bir başka deyişle, tam tamına yazarın göreceliği üzerine kurulu olmamasıdır.
*Bir önceki alıntıda yer alan sözlerine ithafenKitabı okudu
Yazar oyunu on beş gün gibi kısa bir süre içinde yazdı. 24 Ekim 1916 tarihinde oğluna yazdığı bir mektupta şöyle diyordu: “Müteveffa Mattia Pascal'dan sonra önemsediğim bir yapıt oldu. Belki daha taze ve canlı. İsminin ne olduğunu zaten biliyorsun: Liola! Bu oyunla tatil yaptığımı yazarsam şaşma! Güzel bir tatil geçirmeme neden oldu. Olay kırsal kesimde geçmektedir. Sanıyorum sana daha önce söylemiştim. Oyunun kahramanı bir köylü şairdir. Oyunun tümüne şarkılar, oyunlar egemendir. Öylesine eğlenceli ki sanki ben yazmamışım gibi”.
Necdet Adabağ'ın (kitabın çevirmeni) önsözüKitabı okudu
Pirandello, Liola'yı Sicilya lehçesiyle yazdı. Lehçeyle yazdığı oyunlarının en başarılı olanıdır. Bunun ötesinde Pirandello'yu yeniden tiyatroya kazandırdığı ve yeniden tiyatro oyunu yazmaya ittiği de bir gerçektir. Başarısız deneyimlerinin ardından Liola'nın tutarlı bir oyun olarak karşımıza çıkması ve eleştirmenlerden olumlu oy alması Pirandello'nun sanat yaşamında etkin bir rol oynamıştır. Pirandello bu oyunu başrolü üstlenen Angelo Musco için yazmıştır. Aslında bu oyuncu için yazdığı dördüncü oyundur.
Necdet Adabağ'ın (kitabın çevirmeni) önsözüKitabı okudu
Luzza — İyi akşamlar, Mita.
Nela — İyi akşamlar, komşu Carmina.
Liola — Bana iyi akşamlar yok mu?
Ciuzza — Haydi oradan, ikiyüzlü seni!
Luzza — Ahlaksız
Nela — Yüzsüz
Ana gibi ana
Ben kız anası olsam, değil kızımı, dişi bir köpek bile emanet etmem oğlum gibi birine? Sakın ha, kızlar! Günahı çoktur benim oğlanın. Nasıl şeytandan uzak duruyorsanız benim oğlandan da öyle uzak durun.