Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Klasik Mantık

Miyar-ı Sedat

Ahmed Cevdet Paşa

Miyar-ı Sedat Sözleri ve Alıntıları

Miyar-ı Sedat sözleri ve alıntılarını, Miyar-ı Sedat kitap alıntılarını, Miyar-ı Sedat en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
"Çoğu kere zıt şeyler ve ön yargılar aklın önüne geçer."
Sayfa 162Kitabı okudu
İlk bilgi, ilk ilim
Sen bir şeyi idrak ettiğin vakit, zihninde onun sureti meydana gelir ki, o suretin zihinde bulunması (ve canlanması) o eşyanın geneli hakkındaki ilk bilgidir. Bu ilk bilgiden hareketle eşyanın geneli hakkında zihnimizde oluşan tasavvura kavram denir.
Reklam
İslam kültür dünyasında MANTIK
İbn-i Sina mantığı bir alet-i kanuniye olarak kabul eder. Ona göre, zihin bir bilgiyi elde ederken iki merhaleden geçer. Biz bir şeyleri ya tasavvur eder veya tasdik ederiz. Bundan dolayı mantık da "TASAVVURAT" ve TASDİKAT diye ikiye ayrılır. İslam kültür dünyasında mantık kitaplarında bu iki bölümde incelenmiştir.
Küllî ve Cüz'i Meselesi
Akıl, kavramın sadece zatına (özü) bakarak onun hariçteki bir çok şeyle müşterekliğini kabul etmezse, bu kavram tekil (cüz'i)dir. Eğer kabul ederse tümel (küllî) olur. Mesela: Zeyd, tekil, insan ise "tümel"dir. Çünkü Zeyd adında görüp bildiğimiz bir şahsın, zihnimizde meydana gelen sureti, hariçte ancak ona denk olup zihnimiz diğer şahısların ona iştirakini kabul etmez. Fakat insan kavramını düşündüğümüzde zihnimiz, hariçte bütün bireylerin bu kavrama iştirakini kabul eder (mütevatı tümel).
Bir ilmin konusu, özelliklerinden bahsedilen şeydir. Gayesi ise, gereken faydayı sağlamaktır. Mesela; hesap ilminin konusu sayılardır, gayesi ise buna ait özel bilgilerden hesabın (sayıların) bilinmeyenlerini çıkarmaktır. Mantık ilminin konusu da, "tasavvur" ve "tasdik"e dair bilgilerdir. Gayesi ise (bu ilim sayesinde) bir fikrin doğru veya yanlışlığını ayırmaktır. Her ilim, konusu ve gayesi itibariyle iki şekilde tarif edilir. Mantık ilminin konusuna göre tarifi şöyledir: "Bilinmeyenlere ulaşmak için bilinen (bir takım tasavvur ve tasdik)lerin hallerinden bahseden ilimdir." Gayesine göre tarifi ise: "Bir fikrin doğru veya yanlış olduğu kendisiyle bilinen ilimdir."
Sayfa 23 - Fecr YayınlarıKitabı okudu
Reklam
Kavram Nedir?
Sen bir şeyi idrak ettiğin vakit zihninde onun sureti meydana gelir ki, o suretin zihinde bulunması ve canlanması o eşyanın geneli hakkında ilk bilgidir. Bu ilk bilgiden hareketle eşyanın geneli hakkındaki zihnimizde oluşan tasavvura da kavram denir.
Sayfa 17 - Fecr YayınlarıKitabı okudu
kavramların delaletleri
Her kavramın maliyeti vardır. Fakat gerçek ancak hariçte fertleri bulunan kavramlara mahsustur. İnsanın hakikati denildiği ibi insanın mahiyeti de denilir. Yani insanın hem gerçeği hem de maliyeti vardır
Sayfa 21 - Fecr YayınlarıKitabı okudu
İki "kavram"dan yalnız biri (tek yönlü) diğerinin bütün fertlerini içine alıyorsa, bunlar arasında tam girişimlik (umum ve husus mutlak) vardır. Yani biri kesin/belirli olarak daha genel, diğeri ise belirli olarak daha özeldir. Mesela, hayvan yani canlı kavramı "insan" kavramına göre daha genel, "insan" ise ona göre daha özeldir. Çünkü "her insan hayvandır" fakat "her hayvan insan değildir",
Sayfa 19 - Fecr YayınlarıKitabı okudu
Insan akıl yürütmekle; bilinenlerin tasavvuru ile bilinmeyenlerin tasavvurunu ve bilinenlerin tasdiki ile de bilinmeyenlerin tasdikini kazanır. Fakat bu hususta bazen (belki de çok defa) hata edebilir.
Reklam
kavramların delaletleri
Konuşanın sözü, dinleyende tam bilgi ifade etmez ve söyleyenden onu tamamlayacak başka bir söz beklerse o söz eksiktir
Sayfa 21 - Fecr YayınlarıKitabı okudu
17 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.