Osmanlı'nın Tasfiyesi
Cengiz YazoğluOsmanlı'nın Tasfiyesi Gönderileri
Osmanlı'nın Tasfiyesi kitaplarını, Osmanlı'nın Tasfiyesi sözleri ve alıntılarını, Osmanlı'nın Tasfiyesi yazarlarını, Osmanlı'nın Tasfiyesi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Haberleşme
İttihat ve Terakki Cemiyeti kurulduğu sırada Avrupa ile
muhabere, Galata'daki Fransız postanesi ve Toustin Paşa
delaletiyle yapılıyordu. Harbiye mektebi muallimlerinden
bulunan bu Türk muhibbi, aynı mektep muallimlerinden
Çürüksulu Ahmet Bey'in (Paşa) ricasına teb'an mektup ve
gazeteleri Fransız postanesinden alır ve Ahmet Bey'e teslim
ederdi. Kendisinin ecnebi bulunması, nazar-ı dikkati celp
etmeden bu tavassutun ifasını kolaylaştırıyordu.
Elçiliğe varışım, ikindi zamanından biraz sonra idi. Ertesi
gün Lord Salisbury (o zaman İngiltere Başbakanı) tarafından
elçiliğe bir telgraf geldi. Elçinin bana okuduğu bu
telgrafta, benim, Kraliçe (Victoria) hazretlerinin misafiri
edilmekliğim yazılı idi.
Orada kalışım altı gün sürdü. Bu altı günün sonunda
tekrar evime dönmem gerekti.
İngiltere elçisi, Padişah'ın huzuruna çıktığında benden
söz ederek: "Sait Paşa'nın korunması devletimce özellikle arzulanmaktadır. Çünkü İngiltere devleti bu sorumluluğu çok öncelerden yüklenmiştir. Kendisi Avrupa'nın asayişine ve devletinize hizmet etmiştir... Geçici olarak İngiltere'ye gitmekte
isem de ... Sait Paşa'nın korunmasına önem vermesi için maslahat
güzara da talimat verdim. Siz Padişah hazretlerinin dikkatlerine
sunmak isterim, " demiş. "
Bu olaydan sonra Sadrazamlık mührü alınıyor
Yanko Fotiyadis Türkçe bilmez, yazılarını Fransızca
yazardı.
Yanko Fotiyadis Paşa (ö. Roma 1892) Osmanlı Devleti'nde valilik ve büyükelçilik görevlerinde bulunmuş Rum asıllı bir devlet adamıdır. Yanko Fotiyadis Paşa 1861 yılında Osmanlı Devleti'nin Atina büyükelçisi oldu. 1870 yılında ise Floransa elçiliğine getiri
Elçiliğe varışım, ikindi zamanından biraz sonra idi. Ertesi
gün Lord Salisbury (o zaman İngiltere Başbakanı) tarafından
elçiliğe bir telgraf geldi. Elçinin bana okuduğu bu
telgrafta, benim, Kraliçe (Victoria) hazretlerinin misafiri
edilmekliğim yazılı idi.
Orada kalışım altı gün sürdü. Bu altı günün sonunda
tekrar evime dönmem gerekti.
İngiltere elçisi, Padişah'ın huzuruna çıktığında benden
söz ederek: "Sait Paşa'nın korunması devletimce özellikle arzulanmaktadır. Çünkü İngiltere devleti bu sorumluluğu çok öncelerden yüklenmiştir. Kendisi Avrupa'nın asayişine ve devletinize hizmet etmiştir... Geçici olarak İngiltere'ye gitmekte
isem de ... Sait Paşa'nın korunmasına önem vermesi için maslahat
güzara da talimat verdim. Siz Padişah hazretlerinin dikkatlerine
sunmak isterim, " demiş. "
Bu olaydan sonra Sadrazamlık mührü alınıyor.
"Abdülhamit döneminde, Sadrazamlardan Hayrettin
Paşa (Tunuslu) Türkçe bilmez, Arapça bilen tercümanlar
kullanılırdı. Sultan Hamit'e Dışişleri Bakanı olan Turhan
Paşa (Yanko Fotiyadis) da Türkçe bilmez, yazılarını Fransızca
yazardı.
Hasılı bütün bu ölçüp biçmelerden sonra, İngiltere elçiliğine
misafir olmayı tercih ettim. Ettikten sonra da Sadrazamlığa
bir tezkere yazdım. Ailem ile birlikte yurt dışına
çıkmam için izin rica eyledim. 4 Aralık 1895.
Aslında Padişah bu konuda haklıdır. İmparatorluk zamanında Hıristiyanlar
askere alınmazlar, yurdu hep Türkler, Müslümanlar korurdu.
Batılılar işlerine gelince -er olarak değil- subay olarak bunlara
görev verilmesini istiyorlardı.
Padişah Hazretleri, bu beş maddenin kabulü konusunda
tereddüt gösteriyor, özellikle kır bekçiliği kurulması ile
jandarmaya Hıristiyan subayların atanmasına yanaşmıyordu:
Jandarma, zaptiye ve bütün Osmanlı askeri Müslüman
halktan meydana geldiği halde, bunların üzerine, mütevelli
gibi, Hıristiyan subayların konulması, devletimizin şerefi ile
bağdaşmadığı gibi dinimiz hükümleri ile de bağdaşamaz, ' diyerek,
Kur'an'dan ve Hazret-i Ömer zamanından örnekler
vererek, böyle davranmanın memleket, millet ve Müslümanlık
adına bir zillet teşkil edeceğini ileri sürüyordu ..
Aslında Padişah bu konuda haklıdır. İmparatorluk zamanında Hıristiyanlar
askere alınmazlar, yurdu hep Türkler, Müslümanlar korurdu.
Batılılar işlerine gelince -er olarak değil- subay olarak bunlara
görev verilmesini istiyorlardı.
Padişah Hazretleri, bu beş maddenin kabulü konusunda
tereddüt gösteriyor, özellikle kır bekçiliği kurulması ile
jandarmaya Hıristiyan subayların atanmasına yanaşmıyordu:
Jandarma, zaptiye ve bütün Osmanlı askeri Müslüman
halktan meydana geldiği halde, bunların üzerine, mütevelli
gibi, Hıristiyan subayların konulması, devletimizin şerefi ile
bağdaşmadığı gibi dinimiz hükümleri ile de bağdaşamaz, ' diyerek,
Kur'an'dan ve Hazret-i Ömer zamanından örnekler
vererek, böyle davranmanın memleket, millet ve Müslümanlık
adına bir zillet teşkil edeceğini ileri sürüyordu ... "
Kırım Savaşı, Rusya'nın Fener Patrikhanesi'ni kendi himayesine
alma iddia ve isteğinden doğmuştu.
Benden sonra Sadrazamlığa geçen Kamil, Rum
Patrikhanesi'nin imtiyazlarını yeniden genişiettikten başka,
Ermeni ve Katolik patrikhanelerini de o imtiyazlardan yararlandırdı. Lord Salisbury'nin Sadrazam Sait Paşa'ya mesajı: "Osmanlı devleti'nin ayakta durabilmesi ve yaşaması, İngiltere'nin Rusya ile ittifak etmesine bağlıdır. Eğer biz ikimiz ittifak edersek
Osmanlı devleti için tehlike azalır.
Üç devletin (İngiltere, Fransa, Rusya) ıslahat isteklerinden
bazılarını geri aldırmıştık. Ancak şu beş madde üzerinde
ısrarla duruyorlardı:
1 . Hapishaneler için yeni tüzükler hazırlanacaktır.
2. Bucak müdürleri bölge halkı tarafından seçimle işbaşına
getirilecektir.
3. Hıristiyanlara yeterli derecede memurluk verilecek, jandarmaya
Hıristiyan subaylar atanacaktır.
4. Bölgelerde kır bekçiliği görevi kurulacaktır,
5. Altı vilayette ıslahat yapacak komisyon, elçiliklerin kendi tercümanları aracılığı ile verecekleri bilgileri kabul ve
göz önünde tutacaktır.