İstenmeye Değer Olan Özgür İrade Çeşitleri

Özgürlük Alanı

Daniel C. Dennett

En Yeni Özgürlük Alanı Sözleri ve Alıntıları

En Yeni Özgürlük Alanı sözleri ve alıntılarını, en yeni Özgürlük Alanı kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Belirlenimcilikte bizi korkutan şey temel olarak onun kontrolü ortadan kaldırabileceğinden duyulan korkudur;³ kontrolü kaybetmeyi, kontrol mevkiinden uzaklaştırılmayı veya bir kukla gibi başka bir şey ya da başka birisi tarafından kontrol edilmeyi kesinlikle istemeyiz.⁴ Tayin edici konumda olmayı ve hem kendimizi hem de kendi kaderimizi kontrol edebilmeyi arzu ederiz. Peki, kontrol nedir ve nedensellik ve belirlenimcilikle ilişkisi nasıldır? Çok ilginçtir ki, önemi su götürmez olan bu soru filozoflar tarafından pek sık sorulmamıştır.⁵
Yerine getirmesi gereken önemli bir biyolojik işlevi olmadığı sürece dil kadar karmaşık bir şey asla evrimleşemez. Ama dil bir kez evrim sahnesine çıktığında, biyolojik anlamda önemsiz, alakasız veya barok (işlevsiz) olan pek çok girişime ev sahipliği yapar: dedikoduya, bilmeceye, şiire, felsefeye. Evrimin aklı nasıl pratik hale getirdiğine tanıklık ederken, beraberinde pratik olmayan aklı da nasıl doğurduğunu görme şansımız olur.
Reklam
Ellerimizi üzüntü ve çaresizlik içinde ovuşturmaya gerek yoktur, çünkü geçmişi geri almamız, gerçekleşmekte olan bir olayı ön­lememiz, kendimizi hiçlikten yaratmamız, karar anında seçeneklerin ikisini birden tercih etmemiz ve mükemmel olmamız olanaksızdır.
Sayfa 307 - PdfKitabı okudu
Özgür olmayı istediğimizde aslında istediğimiz şey kendi eylemlerimize yön verebilme gücü; beklenti ve ar­zularımız ışığında yapıp edeceklerimizi akıllıca karara bağlayabilme becerisidir. Kendi kendimizi kontrol etmek ister, başkasının kontrolü altına girmekten kaçınırız.
Sayfa 301 - PdfKitabı okudu
Hepimiz kendi kendini sabote edecek şekilde pasif bir izleyici konumuna geçip bir sonraki adımda ne yapaca­ ğımızı merak etmemize neden olan varoluşsal bir deh­ şet hissetmişizdir.
Sayfa 299 - PdfKitabı okudu
Bizler doğuştan gelen bencil genlere meydan okuma gücüne sahibiz. Saf ve kayıtsız bir özgeciliği-doğada [Hobbes'un doğa durumunda) yeri olmayan ve dünya tarihinde hiçbir şekilde var olmamış olan özgeciliği- dahi bile isteye işleyip besleyebilecek durumdayız... Yeryüzünde bencil eşleyicilerin tiranlığına kafa tutabilecek olan tek varlık biziz (Dawkins, 1976, s. 215).
Reklam
75 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.