Roman ve Gerçek Etkisi
Roland BarthesRoman ve Gerçek Etkisi Sözleri ve Alıntıları
Roman ve Gerçek Etkisi sözleri ve alıntılarını, Roman ve Gerçek Etkisi kitap alıntılarını, Roman ve Gerçek Etkisi en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Romanın biçimsel kurallara fazla bağlı kalmayışı, gerçekçi olabilmek için ödediği bedeldir.
Sayfa 17
Romanın başlıca ölçüsü bireysel yaşantı çerçevesinde düşünülen hakikatti ve söz konusu bireysel yaşantı her zaman benzersiz, dolayısıyla da yeniydi, Böylece roman, son yüzyıllarda orijinalliğe, yeniliğe o zamana kadar görülmemiş ölçüde önem veren bir kültürün en uygun edebi aracı haline geldi: Romanın novel diye adlandırılması bu yüzdendir.
Sayfa 16Kitabı okudu
... "gerçek"in saf ve yalın "gösterim"i, "varolan"ın (ya da varolmuş olanın) çıplak ifadesi, anlam'a direnmekten başka bir şey değildir. Bu direniş, yaşantı (canlı olan) ile akılla kavrama arasındaki büyük mitsel karşıtlığın onaylanması demektir.
Kültürlü yazar ve eleştirmenlerin açıkça benimsedikleri postulat'a göre, bir yazarın yeteneği sözcükleri gösterdikleri nesnelere uygun bir şekilde kullanmaktaki titizliğiyle değil, üslubunu işlediği konuya yaraşır dilsel süslemelerle bezeyebilecek bir edebi duyarlılığa sahip olmasıyla ölçülmeliydi.
Sayfa 44Kitabı okudu
Romanı diğer edebi türlerden ve kendisinden önceki kurmaca biçimlerinden ayıran nokta, kahramanları bireyleştirmeye ve onların çevresini ayrıntılı bir şekilde sunmaya verdiği önemin büyüklüğüdür.
Sayfa 25Kitabı okudu
b) Descartes ile Locke'un yöntemi, onlara düşüncelerini bilincin doğrudan verilerinden başlayarak ileri
götürmek olanağını sağlamıştı; romanda da, gerçekliğin bireysel düzeyde aynı kolaylıkla anlaşılmasını sağlamak için, kurmaca geleneğinde, konunun yanısıra,başka pek çok şeyin de değişmesi gerekiyordu. İlk önce tarihsel kişilikler ve onların eylem alanları yeni bir
edebi perspektif içine oturtulmalıydı: Eskiden olduğu gibi, genel insan tiplerinin uygun bir edebi çerçevede
önceden belirlenmiş bir fon üzerinde boy göstermesi yerine, olay örgüsü tek tek kişiler arasında ve özel koşullarda gelişmeliydi.Edebiyattaki bu değişiklik, genel değerlerin, tümel-
lerin bir kenara bırakılmasıyla ve felsefi gerçekçilikte olduğu gibi, tek tek gerçeklere önem verilmesiyle bağ
lantılıydı. Bizi “tikel fikirlere yönelten ve zihnin boş mekânını dolduran" şeylerin duyular olduğunu söyleyen Locke'un bu görüşünü herhalde Aristoteles de
kabul ederdi. Ancak onun daha sonra şu noktaya işaret etmesi de beklenmelidir: Tek tek durumların titizlikle incelenmesi başlı başına bir değer taşımaz; çünkü
insanın asıl düşünsel hedefi, bir anlamı olmayan duyum akışının karşısında yeteneklerini bir araya getirmek ve tek nihai ve değişmez gerçeklik olan tümellerin bilgisine ulaşmaktır
Romanın gerçekçiliği sunduğu yaşam tarzından değil, onu sunuş tarzından kaynaklanır.
Sayfa 11Kitabı okudu
Bazı ressamlar resimlerini fiilen yapmakta oldukları zamanlarda, belli bir aşamaya gelince resimlerini bir aynaya bakar gibi inceleme alışkanlığı edinirler. O noktada aynada gördükleri, eserlerinin ters çevrilmiş halidir. Böyle yapmakla neyi murat ettikleri sorgulandığında, kendilerinin bu yolla resimlerini yeniden görme, eserlerine yepyeni bir gözle bakma imkânı bulduklarını ifade ederler. Aynada bir ân için gördükleri, resmin odaklandığı
gelecekteki ânın içeriğine benzer bir şeydir. Ayna, bir ressam olarak o ândaki bakışlarını yarı yarıya unutma ve gelecekteki bir izleyicinin bakışından
bir şeyleri ödünç alma fırsatı sağlamaktadır.Yukarıda yazdıklarım belki yine fotoğraflarla kıyaslamaya gidilirse da-
ha berrak bir dille ifade edilebilir. Fotoğraflar geçmişin kayıtlandır. (Fotoğrafçının ve bu kayıttaki öznelliğinin taşıdığı rolün önemi, fotoğrafların birer
kayıt olması gerçeğini değiştirmez.) Resimler ise geçmişten alman kehanetler, izleyicinin resme bakmakta olduğu ânda gördüğü şeyle ilgili kehanetlerdir.
Bazı kehanetler çabuk tükenir, resmin odaklandığı şey kaybolurken, bazılarında bunun tersi olur.
Oysa bir roman için, başka bir ede-
bi yapıtla herhangi bir benzerliğe sahip olmak kadar cansıkıcı bir şey düşünülemez. Bunun sebebi herhalde
şuradan kaynaklanmaktadır: Romancının ilk görevi insan yaşantısına sadık kaldığı izlenimini vermek olduğuna göre, önceden belirlenmiş herhangi bir kurala
bağlılık, onun başarısına gölge düşürmekten başka bir sonuç doğurmaz. Romanda, sözgelimi trajedi ya da od
ile karşılaştırıldığında genellikle biçimden yoksunluk gibi gözüken şey, herhalde şöyle açıklanabilir: Romanın biçimsel kurallara fazla bağlı kalmayışı, gerçekçi olabilmek için ödediği bedeldir.
a) Descartes'ın büyüklüğü, öncelikle yönteminden, hiçbir şeyi incelemeden kabul etmemek gibi önemli bir
kural koymuş olmasından kaynaklanır; onun Yöntem Üzerine Konuşma (Discours de la methale) ve Düşünceler
(Meditations) adlı yapıtları, hakikat araştırmasını, mantıksal olarak daha önceki düşünce geleneğinden bağımsız, Ve fiilen de, sözkonusu gelenekten kopmuş yeni bir atılımla gerçekleştirilme şansı çok daha yüksek, bütünüyle bireysel bir çaba olarak değerlendiren modern ilkenin yerleşmesine önemli katkılarda bulunmuştur.
Roman bu bireyci ve yenilikçi yönelimi en iyi yansıtan edebiyat biçimidir. Daha önceki edebi biçimler, ait oldukları kültürlerin, geleneğe sadakati hakikatin
temel ölçüsü sayan genel eğilimini yansıtıyorlardı: Örneğin klasik döneme ve Rönesans'a ait epik şiirler konuların ı {plot) tarihsel olaylar ya da masaldan alıyorlar
ve yazarın üslubu, büyük ölçüde, türün önceden belirlenmiş modellerini esas alan edebi bir beğeniye göredeğerlendiriliyordu. Bu edebi gelenekçiliğe ilk kez ve
her yönden karşı çıkan tür roman oldu: Romanın başlıca ölçüsü bireysel yaşantı çerçevesinde düşünülen hakikatti ve sözkonusu bireysel yaşantı her zaman
benzersiz, dolayısıyla da yeniydi, Böylece roman, son yüzyıllarda orijinalliğe, yeniliğe o zamana kadar görülmemiş ölçüde önem veren bir kültürün en uygun edebi aracı haline geldi: Romanın novel diye adlandırılması bu yüzdendir.