Türk Cumhuriyetleri`nin bağımsızlıklarının 20. yılında Rusya`nın Orta Asya politikaları

Rusya'nın Orta Asya Politikaları

İlyas Kamalov

Rusya'nın Orta Asya Politikaları Gönderileri

Rusya'nın Orta Asya Politikaları kitaplarını, Rusya'nın Orta Asya Politikaları sözleri ve alıntılarını, Rusya'nın Orta Asya Politikaları yazarlarını, Rusya'nın Orta Asya Politikaları yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Kazakistan ile Özbekistan, bağımsızlıklarından itibaren Orta Asya’da Orta Doğu’daki İran-S. Arabistan rekabetine benzer bir liderlik mücadelesi içindedirler. Bu rekabet çerçevesinde Rusya’nın desteğini elde etmek, taraflara önemli avantaj sağlamaktadır.
Özbekistan’daki 2005 Andican olayı ve devrim denemeleri, sadece bu ülkenin değil, diğer Orta Asya ülkeleri liderlerini de koltuklarını koruma amacıyla Moskova’ya yakınlaştırmıştır.
Reklam
Putin döneminde Rusya’ya karşı politikasını en belirgin şekilde değiştiren Özbekistan olmuştur. İslam Kerimov’un Rusya’ya karşı tutumunu değiştirmesinin nedeni Putin’in politikasından ziyade, radikal islamcı grupların Özbekistan’da faaliyetlerini artırmaları ve Kerimov’un bu sorunu Moskova’nın yardımıyla çözmek istemesidir. Nitekim Kerimov, bu tehdit karşısında Özbekistan’ın Rusya’nın Orta Asya’daki çıkarlarına saygı duyduğunu ve Rusya’nın ortağı olduğunu belirtmiştir
Vladimir Putin, ülke içerisinde merkeziyetçi politika başlatarak Rusya’ya bağlı cumhuriyetlere Boris Yeltsin döneminde verilen hakları tek tek geri almıştır.
Bağımsızlıklarının ilk yıllarında yaklaşık bir asır boyunca Rus hâkimiyeti altında kalan Orta Asya cumhuriyetleri de aynen diğer eski SSCB cumhuriyetleri gibi, yeni ayrıldıkları “çatı”dan imkânları dâhilinde uzaklaşmaya çalışmışlardır. ABD, AB ve Çin açısından büyük önem arz eden enerji kaynaklarına sahip olan Türkmenistan ile Kazakistan ve kısmen de Özbekistan’ın bu süreçteki işi daha kolay olmuştur. Enerji kaynakları, bu cumhuriyetlere transit konusunda Rusya’ya bağlılığa rağmen ekonomik açıdan kâr getirdiği gibi, Rusya ile siyasi ilişkilerinde de kendilerini daha güçlü hissetmelerini ve diğer küresel ve bölgesel güçlerle münasebetlerini geliştirmelerini sağlamıştır. Enerji kaynaklarına sahip olmayan Tacikistan ile Kırgızistan ise bu kadar şanslı değillerdir. Dolayısıyla baştan beri bu cumhuriyetler gerek askerî, gerekse ekonomik sorunlarını, Rusya’nın yardımıyla çözmeye çalışmışlardır. Bu husus ise, daha Boris Yeltsin döneminde bu ülkelerde Rus etkisinin artmasına neden olmuştur.
Kırgızistan, Kazakistan’dan farklı olarak altın hariç hem yer altı zenginliklerine, hem de gelişmiş sanayiye sahip değildir. Bundan dolayıdır ki, ekonomik bağlamda Kırgızistan her zaman başka ülkelere daha fazla dayanmak zorunda kalmış ve bu konuda önceliği Rusya’ya tanımıştır.
Reklam
22 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.