İlk kez 1636 yılında Paris'te, Henricus Valesius adlı klasik filolog tarafından yayımlanan Excerpta Valesiana iki fragmandan oluşan anonim bir metindir. Bu fragmanların ilki olan Origo Constantini Imperatoris, hem Diocletianus'un kurduğu tetrarkhia (dörtler erki) sistemine son vermesiyle hem de Hıristiyanlığı yasallaştırmasıyla tanınan İmparator Constantinus'un 305-324 yılları arasındaki siyasi faaliyetleri üzerine yoğunlaşmaktadır. Genel olarak Constantinus'un bütün imparatorluk dönemine ışık tutmakla birlikte daha çok 306 yılında Eboracum'da babasının ölümü üzerine tahta geçişinden 324 yılında Chrysopolis (Üsküdar) savaşında Licinius'u bertaraf ederek Roma dünyasının tek hakimi oluşuna kadar geçen süreyi ele almaktadır. 550 yılı civarında barbarların Latincesiyle kaleme alınan Chronica Theodericiana başlıklı diğer fragman ise 474-526 yılları arasını kapsamakta ve esas olarak 493 yılından itibaren İtalya'yı kontrol altına alan ve 551 yılına kadar burada hüküm süren Ostrogotların ilk bağımsız kralı ve 493 yılından itibaren İtalya'nın hakimi olan Theodericus'un hayatını konu almaktadır. Theodericus'un yaşamındaki dönemeçlerin ve ünlü filozof Boethius'u ölüme götüren süreçlerin çarpıcı bir dille anlatıldığı metin, dönemin siyasi yaşamını analiz ederek Batı Roma İmparatorluğunun son yıllarını gözler önüne sermekte ve 470'lerden 520'lere kadar geçen elli yıllık sürede İtalya tarihine yaklaşımımızı oluştururken önemli bir başlangıç noktası olma niteliğini taşımaktadır.

Yazar: