Bu yıl, pek bilinmeyen bir zaferimizin, Kûtü’l-Amare Zaferi’nin 100. yılı.
Plevne’nin benzeri ve Çanakkale’nin devamı olarak vasıflandırılmış bu zaferi İngilizlere karşı kazanmıştık. Kûtü’l-Amare, İngilizlerin tarihlerindeki en büyük yenilgilerinden biridir ve Çanakkale’den sonra ikinci büyük Osmanlı zaferidir.
Bağdat’a 2 saatlik mesafedeki bu kasabada yaşananlar, esasında İngilizlerin petrol zengini bu topraklara karşı besledikleri iştahın bir semeresiydi. 1903;’te donanmalarını buharlı motor teknolojisinden mazotlu motor sistemine geçiren İngilizler, kimselerin daha pek uyanmadığı o tarihlerde, Irak petrol sahalarına dair politikalarını çoktan belirlemişlerdi. Her ne surette olursa olsun, bölgede söz sahibi olmak için daha savaşın ilk aylarında Basra Körfezi’ne çıktılar ve kısa süre sonra da Basra’yı işgal ettiler. Nihai hedefleri ise Bağdat’a ve petrol bölgelerine hâkim olmaktı. Ne ilginçtir ki yeni nüfuz sahaları için giriştikleri bu mücadeleyi İngilizler, çok önemli bir sömürgeleri olan Hindistan üzerinden idare ettiler başlarda.
Diğer taraftan, Büyük Harb’in başlamasından beş yıl önce tahttan indirilen Sultan İkinci Abdülhamid’in, “yad ellere geçmesin” diye petrol bölgelerine dair takip ettiği dâhiyane politikalar ise ehlince malumdur. Merak edenler, dergimizin 6. Sayısına (Şubat 2009;) müracaat edebilirler.
Bu ay kapak konumuz olan Kûtü’l-Amare Zaferi’nin arka planını, konu üzerine doktorasını henüz tamamlamış bulunan Dr. Sezai Dumlupınar yazdı.
Nisan, aynı zamanda Mimar Sinan’ın vefat ayı. Binaenaleyh, Mimar Sinan’ın 7 şaheseri dergimizin sayfalarını süsledi. Ama işin asıl acı tarafı olarak, onun Hürrem Sultan adına inşa ettiği Eminönü Haseki Hamamı’nın nasıl yıktırıldığını, Ahmet Hamdi Bülbül’ün kaleminden okuyacaksınız.
Eski kültürümüzde hayatın her safhasında yer edinmiş ebced hesabını Hicabi Yıldız; Osmanlı’nın ilk ve son Medeni Kanunu olan Mecelle’nin en iyi şerhini ve şârihini Mevlüt Çalışkan ve padişah mektupları olan nâme-i hümâyûnların hususiyetlerini Ebul Faruk Önal yazdılar. Tecrübe Konuşuyor bölümünde ise Prof. Dr. Necdet Öztürk Bey sorularımızı cevapladı.
Bilvesile Regaib Kandili’nizi (7 Nisan - Perşembe) tebrik ederiz.
Gelecek sayımızda da buluşmak temennisiyle...
