Yitik Paradigma: İnsan Doğası
Edgar MorinYitik Paradigma: İnsan Doğası Gönderileri
Yitik Paradigma: İnsan Doğası kitaplarını, Yitik Paradigma: İnsan Doğası sözleri ve alıntılarını, Yitik Paradigma: İnsan Doğası yazarlarını, Yitik Paradigma: İnsan Doğası yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Bilimsel olanlar da dahil bütün kuramların, gerçekliği kuşatamadığını ve konusunu paradigmalar içine sıkıştıramadığını biliyoruz. Kuram açık olmaya mahkûmdur, yani tamamlanmamış, yetersiz olarak kalmaya, belirsiz ve bilinmeyene açık olmaya.
Sayfa 205Kitabı okudu
Gerçekten de güncel sorunlar bizi bir insan siyaseti tanımlamaya zorluyor ve bu siyaset sadece iyi niyetler, dini buyruklar, ampirik kurallar, teknokratik reçeteler, tekboyutlu doktrinler ve her zaman tek hakiki bilim olduğunu iddia eden dinlerin yardımıyla tasarlanabilecek bir şey değildir.
Sayfa 205Kitabı okudu
Hayallerden fikirlere, mitolojik yapılardan mantıksal yapılara uzanan eşsiz evren hâlâ koyu bir sis perdesiyle kaplanmış durumdadır.
Sayfa 202Kitabı okudu
Entokültürel dağılıma rağmen bütün insanlar temelde kendilerini gülümseyerek, gülerek ve gözyaşlarıyla ifade ederler.
Sayfa 200Kitabı okudu
(...), büyük göçle bütün dünyaya yayılan, kültürel açıdan sınırsız şekilde çeşitlenen de yine bir ve aynı Homo sapiens olabilmiştir. Hiçbir yeni tür doğmamıştır. Pigmeler, Zenciler, Beyazlar ve Sarılar birbiriyle çiftleşebilir. Irklar arasındaki somatik farklar talidir; beyinsel farklılıklar, şayet varsa, tali fenomenlerdir ve istatistiki açıdan önemsizdirler. Büyük bir bönlükle zekâ testi adı verilen testlerde elde edilen farklı sonuçların, ırklar arasındaki çok küçük yatkınlık farklılıklarını belirlemesi imkân dahilindedir, fakat bu fark dikkate alınsa dahi, manaca değersizdir; yani sadece, farklılıkları hiyerarşiye hamletmek heveslisi, ahlaki düşüklüğünü üstünlük kompleksiyle ifade eden sefil bir ırkçılık açısından manidardır.
Sayfa 199Kitabı okudu
İnsan davranışı:
[...] filogenetik olarak seçilen ve genlerle aktarılan, tarihsel olarak seçilen ve dil ve kültürel sembollerle aktarılan, birey tarafından pekiştirilen veya bir ömür içinde edinilen, öğrenilen bilgilerin insan beyninde entegre edilmesinin sonucudur".
Sayfa 195Kitabı okudu
İnsan söz konusu olduğunda muğlaklık üç boyutludur: İnsanın "ereği"nin, "gerçeği"nin, "özünün " türde mi, toplumda mı, yoksa bireyde mi olduğunu bilmiyoruz, toplum ve tür mü bireyin hizmetinde, birey ve toplum mu türün hizmetinde, yoksa tür ve birey mi toplumun hizmetinde bilmiyoruz.
Sayfa 193Kitabı okudu
İnsan sadece genetik veya sadece kültürel olabilecek tekil bir öze sahip değildir. İnsan, neredeyse jeolojik biçimde biyolojik katmanın üstüne binmiş bir kültürel katmandan oluşmaz; insanın doğası, bu çokmerkezlilik içinde ve onun dolayımında gerçekleşen etkileşimlerde, karşılıklı ilişkilerde ve eklemlenmelerdedir.
Sayfa 192Kitabı okudu
Kültürün gelişmesi insana en muhtelif ortamlara uyum sağlama ve bu ortamları kendine uydurma imkânı verdi; dışarıdaki ekolojik meskenlere gidip kendisi için gereken kaynakları kullanmasını mümkün kıldı. Böylece insanlık gitgide doğanın efendisi olduğuna ve doğadan özgürleştiğine inandı.
Sayfa 191Kitabı okudu
Bugün ölmekte olan insan kavramı değil, tabiattan ve kendi doğasından kopartılmış, yalıtılmış bir insan kavramıdır; son bulması gereken şey, kendi akılcılığının şatafatlı imgesine hayran kalan insanın kendini putlaştırmasıdır.
Sayfa 189Kitabı okudu
İnsanların doğa karşısında sınırlanmış davranışları onların kendi aralarındaki sınırlanmış davranışlarını koşullar.
Karl Marx, Alman İdeolojisi
Çok aşikâr olan ilginç de değildir.
Soljenitsin
Sayfa 187Kitabı okudu
Aşırı karmaşıklığın müjdecisi mitler iki asırdan bu yana tarih sahnesinde boy gösterdi: Demokrasi, sosyalizm, komünizm, anarşizm hep aynı ideal sistemin farklı veçheleridir: Dayatmaya değil, dahili iletişime dayanan; tek merkezli değil, çokmerkezli olan, herkesin yaratıcı katılımından beslenen, hiyerarşi düzeyi düşük, örgütleyici, icatçı, evrimsel imkânlarını, zorlamaları azaltarak artıran bir sistem...
Sayfa 184Kitabı okudu
(...) savaş, tarihli toplumlarda görülen endemik bir fenomendir.
Sayfa 180Kitabı okudu
Arkaiklik:
Değişerek ve farklılaşarak birbirini takip eden ve çoğalan, ancak tarihsel toplumların sahneye çıkışıyla parçalanmadan önce temelde değişmeyen bütün toplumlardır.
Sayfa 144Kitabı okudu
Sapiens'ten önce kurulmuş toplumlara ilkel toplumlar dedik. Sapiens'in tarihöncesi toplumu içinse arkhe toplum (eski toplum) adını kullanıyoruz. Arkhe terimi ilke, temel, köken anlamlarına gelir. Artık, okurun pekâlâ bildiği üzere, bize göre toplumu kuran ne Homo sapiens, ne insangiller ne de hatta primatlardır; toplum, karmaşıklaşma sürecinin her düzeyinde yeniden kurulur. Dolayısıyla bize göre eski toplum nihai temel değildir. Eski toplum yeni bir temel, yeni bir doğuş, toplumun ikinci doğuşu, yani sapiens toplumunun ilk kez doğuşudur ve dolayısıyla da bütün tarihöncesi sapiens toplumları için bir temel teşkil eder.
Sayfa 143Kitabı okudu