k
Kürtler
4 üyeTakip
Hilafet kaldırıldıktan sonra dâhilde bazı gruplar tepki göstermişlerdir. Türkiye Cumhuriyeti'nin karşı karşıya kaldığı birçok isyan meydana gelmiştir. Bu isyanların etkili olanlarından biri 13 Şubat 1925 tarihinde başlayan ve 15 Nisan'da yakalanmasıyla sona eren Şeyh Said (1865-1925) ayaklanmasıdır. Her ne kadar içeride bir Kürt isyanı olarak gösterilmişse de dışarıya tekrar hilafeti getirmek isteyen bir hareket olarak gösterilmiştir. Aslında Şeyh Said ayaklanmasının temel vurgusu hilafetin kaldırılmasına yönelik tepkidir; ancak Kürtlerin bir mağduriyeti de söz konusudur. Çünkü Devleti Kuran irade, önceleri devleti, Türklerle Kürtlerin ortak devleti olarak gördüklerini ifade etmişlerdir. Ancak sonradan Kürtlerin dışlandıkları ve yok sayıldıkları bir süreç yaşanmıştır.
Sayfa 141 - Beyan Yayınları, Nisan 2021Kitabı okudu
Halis Öztürk'ün aşireti, Serhat yöresinde Kürt aristokratları olarak tanınan Torin tabakasındandır, Sipki aşiretine Torina Mala Sêrxûn denilir.' Halis Öztürk, anılarında Kürtler arasında "Meco" diye adlandırılan babasının aile kökeninin Ali Torun Beyoğulları'na dayandığını belirtir.
Sayfa 142
Okuduğum en güzel kitaplardandı:)
Memduh Selim' in yaşamı üzerine Kürt yazarlarından Mehmed Uzun'un yazmış olduğu Aşkın Gölgesi (Siya Evinê) adlı yarı-biyografik romanda, bu Kürt aydınının bir portresi çiziliyor. Son yıllarını büyük bir yoksulluk içerisinde geçiren Memduh Selim' i ziyaret edenler, kendisinin zengin bir kitaplığının olduğunu aktarırlar.
Sayfa 45
Yasin Serdeşti' nin incelemesinden:
Kelbihlihan Nahçiwani'nin İran Maku güçleri bir grup Ararat direnişçisiyle birlikte dağlık alanda bulunan Haci İsmail Awri Celali kabilesine saldırmak amacıyla Siyahçeşme bölgesinde askeri yığınak yaptı. İran'ın bir askeri birliği 1931 yılının Temmuz ayının başlarında aşağı Ziwe bölgesine ve Dumanlı yamaçlarına saldırdılar. Bu çatışmada Eyub Ağa şehid düştü ve Kürd savaşçıları Qirixlar'a doğru geri çekildi. Kelbihlihan Nahçiwani büyük hazırlıklardan sonra doğudan Sariocax dağlık alanına saldırdı. İran ve Kürd güçlerinin göğüs göğüse geldiği kanlı bir çatışma oldu. Bu çatışmada tanınan Kürd lideri Broyê Heskê Telo öldürüldü. Sonuçta İran güçleri bu dağlık alanı ele geçirdi. Açıktır ki Kürd savaşçıları büyük bir savunma yapmışlar. Kürdler, İran güçlerine büyük zararlar vermenin yanında İran Kuzey-Batı ordusunun genel komutanı general Kelbihlihan Nahçiwani'yi bu savaşta öldürüyorlar.
Sayfa 129
Memduh Selim ' in öğrencilerinden Cemil Meriç
Antakya'da öğretmenlik yaptığı sıralarda, kendi öğrencileri olan ve daha sonraları Türkiye'nin önemli şahsiyetleri arasına katılan düşünce adamlarından Cemil Meriç, Sendikacı Kemal Sülker ve Avukat Halit Çelenk anılarında Memduh Selim'den övgü ile söz ederler. Cemil Meriç şöyle der:
...Memduh Selim İkinci Meşrutiyet'in Avrupalılaşmış bir mekteblisi. Ali İlmi nerede yetişmişti bilmiyorum. Memduh Selim Mülkiye'den mezundu, Fransızca, Ermenice ve galiba Kürtçe biliyordu. Abdullah Cevdet'in rahle-yi tedrisinden geçmişti. Metin, çetin ve lüzumundan fazla ciddi bir adam. İlk kompozisyon dersinde kağıda mürekkep damlattığım için numaramı bir hayli kırmıştı. Laubalilikten hiç hoşlanmazdı. Noktalama, satır başlarına dikkat etme gibi, yazı yazmanın işçilik diyebileceğim yönleri üzerinde ne kadar titiz davranmak gerektiğini usanmadan ihtar ederdi. Memduh Selim daha sonra tercüme hocamız da olacaktı. Chateaubriand'ın Son İbn-i Saraç'ın Maceraları adlı eserini onun sınıfında Türkçeye çevirdik. Memduh Selim için ayrı bir jurnal yazmalıyım.
Sayfa 44
Süreya Bedirhan Amerika'daki çalışmaları ve görüşmeleri konusunda İngiltere'nin Amerikan Detroit Konsolosu John Camiron'un 18 Nisan 1929 tarihinde Büyük Britanya Dışişler Bakanı Austen Chamberlain'e gönderdiği şifreli yazıda ayrıntılı bilgiler yer alır. Rapor'da sözkonusu olan bu bilgilerin birçoğunun kaynağı olarak Ermeni asıllı "Thomas Efendi" gösteriliyor. Dr. Thomas Birinci Dünya Savaşı öncesi Britanya'nın Diyarbakir Konsolosunun yardımcısıdır. O sıralarda İngiliz vatandaşlığına geçmişti. Asıl ismi Thomas K. Mizirçiyan'dır.
Sayfa 94