Öncelikle Niyazi Berkes gibi bu kadar değerli bir insanımızı bu kadar geç tanımış olmaktan dolayı kendi adıma, sonra da onu vatanını terke zorladığımız için ülkem adına utandım ve üzüldüm.
Berkes bu araştırma incelme kitabında Osmanlı ve tüm İslam âleminde geri kalış ve çağa ayak uyduramamanın altında yatan en önemli sebebi şu şekilde izah eder:
