hazm
@mehmum
"Mutlu ya da mutsuz olmanız küçük bir şeye bağlıdır: düşünce biçiminize."
Hukuk Fakültesi
İstanbul
10 okur puanı
Ocak 2024 tarihinde katıldı
Y.A: Fedakârlık nedir?
G.A: Bundan en ufak çıkarı bile olmamasına rağmen, insanın bir başkasına iyilik yapmasıdır.
Bilgi, elmayla birlikte dışarıdan geldi. İnsan beyni öyle yapılandırılmıştır ki ne olursa olsun hiçbir şey oluşturamaz. Yalnız dışarıdan sağlanan materyali kullanabilir. Sadece bir makinedir ve otomatik olarak çalışır, irade gücüyle değil.
Adem'in düşünceleri ona dışarıdan geldi. Sen ölüm korkusuna sahipsin. Onu kendin icat etmedin. Konuşmalar ve telkin sayesinde dışarıdan aldın. Adem'in ölüm korkusu yoktu, hem de hiç.
Okur Takip Önerileri
Hiçbir insan, bir şey oluşturamaz. Tüm düşünceleri, tüm dürtüleri dışarıdan gelir.
İnsan makinesi. Kişisel olmayan insan ma- kinesi. İnsanın ne olduğu, kendi yapısıyla birlikte kalıtsal özellikleri, yaşam alanı ve ilişkilerinin getirdiği etkilere de bağlıdır. Sadece dış etkenler tarafından yönlendirilir, yönetilir, komuta edilir. Hiçbir şey oluşturmaz, fikir bile.
G.A: Tamam. "Her şeyin limiti vardır. Demir madeni eğitilerek altın hâline getirilemez."
Y.A: Altın insanlar, teneke insanlar vardır. Bakır, kurşun, çelik... Böyle devam eder. Hepsi doğalarının, kalıtımlarının, öğrenimlerinin ve çevrelerinin limitlerine tabidir. Bu metallerin her birinden, çalışan makineler inşa edebilirsin. Fakat zayıf olanların güçlü olanlarla eşit şekilde iş yapmasını beklememelisin. En iyi sonucu elde edebilmek için her seferinde eritme ya da arıtma gibi işlemleri kullanarak ona engel olan ön yargılarından, metali kurtarmalısın.
Altınlarını cam karşılığı dağıtan Kızılderiliyi hiçbir zaman gülünç bulmadım. Cam, altından çok daha asil. İsrail peygamberlerinden beri lanetlenmiş bir maden, altın. Adı, tarihin bütün cinayetlerine karışmış. Pıhtılaşmış kan, insan kanı. Cam güzel, çünkü kirli bir mazisi yok. Cam güzel, çünkü kalbi var, kırılıverir.
Mezar taşlarına şiir okumak, güzel; taşlar ayakta dinler sizi. Çölde vaaz etmek mutluluk!
Kumlar perestişle ürperir.
Dante tek başına yürüyen adam: mağrur ve münzevi. Sevgileri de kinleri de kendinin.
Cehennem'i ve Cennet'i olan bir Tanrı. Hem ölülerin yargıcı, hem dirilerin. Oysa ne bir tarikatı temsil ediyor, ne bir devleti. Vatanı bile yok.
Yunancada dâhi ile şairin kökleri bir, ikisi de yaratıcı demek. Deha ilahi bir cezbedir, Eflatun'a göre. Kant için, "sanata kaideler sunan bir meleke." Hegel "Gerçek sanat ne öğrenilir, ne aktarılır", diyor.
Kabiliyet ile dehayı şöyle ayırıyor Schopenhauer: kabiliyet, belli bir hedefe başkalarından daha ustaca ok atmak; deha, oklarını, başkalarının bakışlarıyla dahi ulaşamayacağı bir hedefe saplamak. Taine, dehayı girift bir varlık olarak vasıflandırıyor. Önce sanatçının mizacı, üslubu, yapıcılığı, sonra çevre. Tabiat, insiyak, deha, mizaç, sinir sistemi, beyin veya kan... Bu esrarlı varlığa ne ad verirseniz verin, her büyük eserin ilk kaynağı o. Sabırmış, emekmiş, çevreymiş, hiçbir şey o cevherin yerini tutamaz.
Kitaplar bileziklerin onda biri kadar etse beyefendilerimizle hanımefendilerimiz arada bir okumak hevesine kapılırdı belki. Birçokları kitabı ucuz olduğu için almaz. Düşünmez ki kitabın tek değeri okunmasındadır. Bir değil birçok defalar okunmasında, çizilmesinde, tanınmasında.