Son ders-i felâket neye maloldu düşünsen;
Beynin eriyip yaş misli akardı gözünden.
Akif
Fikret'in Fransız ders kitaplarından tercüme hümanizmi karşısında, Akif ilme çok daha saygılı. (..) Akif zâhidâne, Gökalp alimane, Yahya Kemal şairane olarak bakar dine.
Jacobinler'in hepsi Machiavelli'ye hayrandılar, Napoleon keza. Napoleon için iki büyük adam vardı tarihte: Machiavelli ve Tacitus. İhtilâlden evvel intiharı çok düşünmüştür, talih kendisine güldükten sonra "Prens" başucu kitabı olur. Katerin de Medici oğlu IX. Charles'a ders kitabı olarak okutur, İsveç kraliçesi Katerin ve Richelieu onun hayranıdırlar. Yalnız hepsi söylemez. Mussolini, Stalin ve Lenin yüksek sesle ona olan hayranlıklarını haykırırlar.
"Son ders-i felâket neye maloldu düşünsen Beynin eriyip yaş misli akardı gözünden." diyor Akif.
Sosyal ilimlerle uğraşan her insanın alacağı ilk ders, sosyal ilimlerin relatifliğidir.
İdeolojiler de, kilise gibi yobaz yetiştirir. Taraf tutmayan insan, şahsiyeti felce uğramış insandır. Kimse tarafsız değildir ve tarafsız bir sosyoloji de yoktur. Sosyal ilimlerle uğraşan her insanın alacağı ilk ders, sosyal ilimlerin relatifliğidir
