Tabakhaneye Bok Yetiştirmek
Tabakhane'nin adı debbağhane'den geliyor. Deri tabaklanan, yani hayvan postlarının yaş ya da tuzlan mış olarak gelip çeşitli aşamalardan sonra tabaklanmış/bit miş deri haline geldiği yer. Debbağ da eski dilde deri işleyen kişi demek. Osmanlı döneminde deri tekeli Safranbolu' day mış. Deri kıl, yağ ve et tabakalarından mekanik olarak temiz lendikten sonra kimyasal olarak işlendiği aşamaya geçilirmiş. Derinin yumuşak, kıl köklerinden arınmış, gözenekleri açık, ince, homojen olması için gerekli bir enzim varmış, ki o da dumanı tüten taze köpek dışkısında saklıymış. Bakınız o yıllarda bu iş için köpek çiftlikleri kurulur, bin lerce köpek beslenirmiş. Dışkıyı sıcak ve kurumadan yetiştirmek önemli olduğundan, çoluk çocuk dahil halk, ellerinde tenekeler, maşrapalar, köpek dışkısı toplar, koşa koşa tabak hanelere yetiştirirmiş. Hatta Safranbolulu bu zanaatkarlara sitem etmek isteyenlerin kullandığı dabbak mısın it bokuna muhtaçsın sözü de buradan geliyormuş
Sayfa 170Kitabı okudu
TABAKHANEYE BOK YETİŞTİRME EYLEMİ
Tabakhaneye bok yetiştirme diye bir deyim vardır. Bunun manası eskiden tabakhanelerde koyun postları tabaklanırken tabaklama havuzuna taze köpek boku katılırmış . Köpek boku olmadan deri üzerindeki tüyleri bırakmazmış. Buna kibarca köpek dışkısı diyelim. Eğer köpek dışkıladığı anda hemen toplanıp tabakhaneye yetiştirmek lazımmış. Zira kuru dışkının hiçbir faydası olmazmış. Ondan dolayı TABAKHANEYE BOK YETİŞTİRMEK DEYİMİ BURADAN ÇIKMIŞ.
tabakhaneye b** yetiştirmek
Osmanlı döneminde deri tekeli Safranbolu'daydı. Tabaklanmayan deriyi satanlardan, o dönemin tüccarları alış veriş yapmazlardı. O dönem çok para kazanan Safranbolu'lu iş adamları; köşkler, konaklar ve 99 odalı evler yaptırmış, bazı evlerin içine çeşme dahi getirilmiştir. Safranbolu'da taze köpek dışkısı için tabakhanelerde yaygın
Eski tabakhaneler kalabalık çırak ve kalfa ekiplerinin sabahtan akşama sağlıksız koşullarda çalıştığı ikişer üçer katlı binalardı. Her tabakhanenin hayvanla döndürülen birer değirmeni bulunur, burada deri tabaklamada kullanılan palamutlar öğütülürdü. Deri işlerken çok suya ihtiyaç duyulduğundan bostan kuyusu büyüklüğünde kuyuları ve büyük kazanları, fıçıları vardı. Eski tabaklama yöntemlerinde bu fıçılarda su ile eritilen köpek dışkısı kullanılır, böylece derinin daha parlak olması sağlanırdı. Köpek dışkılarının özel toplayıcıları vardı; bunlar sepetlere doldurdukları malzemeyi öğleden önce tabakhaneye yetiştirmek için birbiriyle yarış ederlerdi. “Hayrola, tabakhaneye bok mu yetiştiriyorsun, ne acelen var?” deyimi bu telaşlı yarıştan ortaya çıkmış olmalıdır.
Sayfa 69
Tabakhaneye Bok Yetiştirmek
Osmanlı döneminde deri tekeli Safranbolu'daydı. Tabaklanmayan deriyi satanlardan, o dönemin tüccarları alış veriş yapmazlardı. O dönem çok para kazanan Safranbolu'lu iş adamları Köşkler, konaklar ve 99 odalı evler yaptırmış, bazı evlerin içine çeşme dahi getirilmiştir. Safranbolu'da taze köpek dışkısı için tabakhanelerde yaygın olarak binlerce