Sadreddin Konevi Sözleri ve Alıntıları
Sadreddin Konevi sözleri ve alıntılarını, Sadreddin Konevi kitap alıntılarını, Sadreddin Konevi en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Bu mertebeyi uluhiyet mertebesi takip eder.
İşaret edilen zatın tümel mertebesi açısından iki itibari veya nispeti vardır: Birincisi zatın daha önce dikkat çekilen, cem ve ihata nispeti cihetinden cem makamı ve ahadiyet-i cem mertebesi vb. diye isimlendirilir. (Çünkü o bütün hakikatleri kendinde toplamıştır. Burası ahadiyet ve taayyün-ü evvel mertebesidir.) Bu mertebeyi uluhiyet mertebesi takip eder.
Sayfa 48
Onları bilen alimin zatındaki malumların suretleri
Mufassalı mücmelde, çoğu birde, hurma ağacını, dallarına, meyvelerini ve hurmaya ait şeyleri çekirdekte görmek demektir. Bunların hepsi (üç kısma ayrılan ilahi isimler ve lazımları) kendilikleride yoktur ve Rablerinin zâtında gerçek bir çoğalmayı gerektirmezler. Bütün bunlar Hakk’ın bilgisinin nispetleridir. Onların çoğalması onları bilen alimin zatındaki malumların suretleri itibari ile gerçekleşir. Binaenaleyh hiçbirinin kendilerini bilenin zatının dışında varlıkları yoktur. Bu ilmi nispetlerin zikredilen hakikatlerin istilzam ettikleri taayyün ve hakikatler, dış varlıkların suretleridir.
Sayfa 44
Vech-i has
İkinci kısım ise mümkün olmasına rağmen yine de var olması sadece salt Hak Varlık’a değil başka bir varlık durumuna bağlı olan kısımdır. Binaenaleyh söz konusu kısımdaki mümkünlerin varlıklarının iki sebebi vardır. Bu kısmın Hakk’a bağlanması ‘bir yönden’ veya daha önce belirtildiği üzere ‘bir bağla’ bağlı değildir. Aksine bu kısımdaki varlıklar iki farklı yön ve bağ ile hakka bağlanırlar. Bu iki yönün birincisi vasıta ve şart ile onun hükmüyken ikincisi vech-i has (özel yön) diye isimlendirilir.
Sayfa 39
Zat isimleri
?
Metafiziğin mevzusu hakkın varlığı iken ilkeleri onun varlığının lazımı olan ana hakikatlerdir. ‘Zat isimleri’ diye isimlendirilen bu hakikatlerin bir kısmı alemde hükmü ortaya çıkan ve kendileriyle hakkın bilindiği isimlerdir. Bir kısmı ise Hakk’ın tesir perdesinin ardından tanıdığı isimlerdir ki bu kısım ebrar(iyiler) sınıfından olan ariflerin payıdır. İsimlerin bir kısmı ise Allah‘ın perde ve ve vasıta olmaksızın keşf ve vecd yoluyla tanınmasını sağlayan isimlerdir ki bu kısım kamillerin ve Hakk’a yakın insanların payıdır. Zat isimlerini diğer kısmının ise alemde bir hükmü berilmez. Bunlar hakkın ilmin de kendisine ayırdığı isimlerdir.
Sayfa 17
Tasdik ile ilgili
Tasdikler ilmin, üzerine kurulduğu öncüllerdir. Bunların bir kısmı kesin bilgiyle, bir kısmı da haber verenin bu konudaki bilgisinin önceliğine hüsnü zan besleyerek inançla kabul edilmişlerdir.
Sayfa 16
Mizan
Metafiziğin her mertebeye, ilahi isimlerin her bir isme, makama, mekana, hale, vakte, nimete, şahsa, ilahi isme ve burada belirtilen unsurlara münasip bir mizanı vardır.
İlahi ve Melek kaynaklı sahih ilham ile kendisine itimat edilmemesi gereken şeytan ilhamı arasındaki farklar o mizan ile tespit edilir.