Mark Leyner

Allahım korusun, tehlikeli...

İnsanın dilini yutması mümkün değildir. Dil gerçekten de solunum yolunu bloke edebilir ki ilkyardım dersinde öğretilen en temel şeylerden biri, soluk almakta güçlük çeken kişinin kafasını geri yatırıp çenesini kaldırmaktır. Böylece dil tıkaç olmaktan çıkar.

Altın KitaplarKitabı okudu

S.

Aman aman kapatın.

Hapşırık, beynin birçok bölgesini içeren, çok karmaşık bir şeydir. Burundaki membranların duyumsal uyarımının tetiklediği bir reflekstir ve sonucunda ağızdan ve burundan koordineli şekilde güçlü bir hava atımı gerçekleşir. Guinnes Dünya Rekorlar Kitabı'na göre şimdiye kadarki en uzun hapşırma nöbeti, İngiltere'de yaşayan öğrenci bir kıza ait. Kız hapşırmaya 13 Ocak 1981 'de başlamış ve 978 gün boyunca da devam etmiş. Hapşırıkla atılan havanın saatte 100 mil kadar seyahat ettiği söylenir, ayrıca engellenmemiş bir hapşırık da, havaya iki ila beş bin arasında bakteri dolu damlacık gönderir. Hapşırığı tutmanın burun kıkırdağında hasara, burun kanamasına, kulak zarı patlamasına, işitme kaybına, vertigoya, retinal ayrışmaya ya da yüz amfizemi denen geçici bir şişmeye yol açma ihtimali vardır. Bu yüzden de, hapşırığınıza engel olmamanız en iyisi, ama lütfen ağzınızı ve burnunuzu kapatın.

Altın KitaplarKitabı okudu

Reklam

S.

Beynimizin sağ tarafı bedenimizin sol tarafından bilgi alır ve sol tarafı kontrol eder, beynimizin sol tarafı ise bedenimizin sağ tarafından bilgi alır ve sağ tarafı kontrol eder. Bu yüzden sağ elini kullananların genelde sol beyninin baskın ve sol elini kullananların da sağ beyninin baskın olduğu söylenir. Beynin her bir yarım küresinin belli birtakım yetenekleri olduğu biliniyor. Sağ beyin görsel ve uzamsal yeteneklerden, sol beyin ise dil ve konuşma yeteneğinden sorumlu ama yine bu da, her zaman için geçerli olmuyor. Nöropsikologlar sol ve sağ elini kullananların arasındaki zeka farklılıklarını test etmeye çalıştılar, ama önemli hiçbir sonuç elde edemediler. Erkeklerin solak olma ihtimali kadınlara kıyasla 1.5 ila 2 kat daha fazla. Bunun neden böyle olduğuna dair herhangi bir bilimsel kanıt mevcut değil ama Mark'ın evrime dayalı bir açıklaması var.(...)

Altın KitaplarKitabı okudu

S.

Filmler yalan söyler, uydurma ve kestirme yolları seçer.

Eski Western filmlerinde kurşun çıkarmanın, sanki hayat kurtaran bir hareketmiş gibi hep bir aciliyeti vardır. Gerçekte ise doktorların derdi kurşunun varlığı değil, onun içeri girerken ya da dışarı çıkarken yarattığı hasardır. Başka bir nedenden röntgen çektirip de, vücutlarında bir yaralanmadan kalan kurşunu keşfeden hastamız çok olmuştur. Ancak kurşunu kişinin vücudunda bırakmaktan çekindiğimiz bazı özel durumlar da mevcuttur. Kurşun ya da parçalar ana kan damarlarına, sinirlere (özellikle de omuriliğe) ya da bir ekleme yakınsa, o zaman yerlerinden kıpırdayıp hasara neden olabilirler. Bu gibi durumlarda kurşun genelde çıkartılır. İnsanlar bazen vücutta kalan kurşunun zehirlenmeye neden olup olmayacağını da soruyorlar. Genelde yumuşak doku içindeki kurşun parçalarının etrafını lifli dokular sarar, bu yüzden de atıldırlar. Ancak eğer kurşun ekleme saplanmışsa, ortaya kurşun zehirlenmesi durumu çıkabilir. Los Angeles'da 2002 yılında yapılan bir çalışma, bedenlerinde kurşun kalmış dört yüz kişiyi incelemiş. Hastaların çok küçük bir yüzdesinde kurşun seviyesinde artış gözlenmiş. Kurşunlar ya da saçmalar %50 ile %100 arasında kurşundan yapılır ve insanlar ancak vücutlarında birden fazla kurşun ya da parça varsa, zehirlenme sorunuyla karşı karşıya kalırlar.

Altın KitaplarKitabı okudu

S.

Filmlerdeki gibi bir hafıza kaybı var mı?

Amnezi (hafıza kaybı) hikayenin yönünü kolayca değiştirebilmek için yazarların sıkça başvurdukları yöntemlerden biridir. "Hafıza kaybı" üzerine yapılmış filmler saymakla bitmez: Geçmişi Olmayan Adam, 50 İlk Öpücük, Susan'ı Arıyorum Çaresizim, Eternal Sunshine of the Spotless Mind (Lekesiz Zihnin Ebedi Günışığı), Gerçeğe Çağrı bunlardan sadece birkaçı. Ancak doktorların karşılaştıkları türden hafıza kaybı, beyazperdedekilerden çok farklı. Amnezinin en iyi tanımı, bilgiyi uygun bağlam içine yeniden getirememek veya yerleştirememek şeklinde olabilir. Amnezi nadiren geçmişe ait tüm anıları siler. Amneziden mustarip olan hiç kimse, hayatının geri kalanını kimliksiz ya da geçmişe ait bilgilerden yoksun geçirmez. Hafıza kaybı genelde geçici bir durumdur ve sadece kişinin yaşamının kısa bir dönemine yöneliktir.

Altın KitaplarKitabı okudu

S.

Ruhunuzu dinlendirmek için uzun bir banyo gibisi yoktur. Buradaki tek sorun, banyonun sonrasında ellerinizde ve ayaklarınızda ortaya çıkan o kötü görüntüdür. Bu görüntünün neden oluştuğu sorusunun en basit yanıtı, uzun bir banyo sırasında cildimizin dış tabakasının (yani epidermisin) suyun bir kısmını emmesidir. Buyrun size yaşlı nine cildi! Ayaklar ve ellerdeki deri, vücudun geri kalanını saran deriden daha kalındır bu yüzden de, buradaki değişiklikler daha kolay fark edilir. Epidermis genişlediği zaman altında bulunan tabaka, yani dermis şişmez, bu yüzden de epidermis yer yer büzüşür. Ne hoş, değil mi?

Altın KitaplarKitabı okudu