Hakkında
1924 yılında Bakü’ya yakın Hırdalan köyünde çiftçi bir aileden gelen Nebi Hazri 1947’ye kadar Bakü’da gazetecilik yapmıştır. Aynı zamanda Azerbaycan Radyosu’nda çalışan Hazrî 1947’de girdiği Edebiyat Fakültesi’nden geçtiği Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü’nü 1952’de bitirmiştir. 1958’de “Yazarlar Birliği Sekreterliği”ne getirilen Nebi Hazri, 1965’te TV Dairesi başkanlığına atanmış, uzun süre milletvekili olmuş. Kültür Bakanı yardımcılığı da yaptıktan sonra 1974’ten bu yana: Azerbaycan’ın Yabancı Ülkelerde Dostluk ve Kültür İlişkileri Konseyi’nin başkanı bulunmaktadır.
Görülüyor ki Nebi Hazri, Sovyet Rejimi ile iyi geçinmiş ve genellikle üst makamlarda dolaşmıştır. Bu tutumu, ona şiir alanında da geniş imkânlar sağlamıştır. Daha ilk şiirleri, 1944’te Rusça başta olmak üzre “bütün Sovyet halklarının dillerine” hatta Fransızca, İngilizce ve Bulgarcaya da çevrilerek yayınlanmıştır. Bu sayede, çağdaşı usta şairler arasında, çabucak sivrilmenin yolunu bulmuştur.
67 kitabı olduğu söylenen Nebi Hazrî’nin çok gayretli bir kimse olduğu şüphesizdir. Bunlardan 15 adedi Rus dilindedir.
Serbest vezinli ve kırık heceli şiirlerinde Nâzım Hikmet etkisi apaçık görünen Nebi Hazrî’yi Türkiye’de ilk tanıtan Dr. Ali Yavuz Akpınar, hakkında bilgi vermiş ve ondan yaptığı seçmeleri “Azerî Türkçesi ile Seçilmiş Şiirler” (1st. 1976) adıyla yayımlamıştır. Daha sonra İ.Ünver Nasraddinoğlu “Azerbaycanlı Şair Nebi Hazrî’ (1988) kitabında, eserlerini ayrıntılı olarak vermiş ve şiirlerinden parçalar yayımlamıştır. Prof. Dr. Sadık Kemal Tural “Zamanın Elinden Tutmak’ (1982)’ta (s. 199- 207) “Yuhuda” şiirinin tahlilini yapmıştır.
Şair Hazrî’yi de Azerbaycan şiirinin (yukarıda sayılan) genel temaları içinde, lirizmden daha çok bilgi vermeğe… Olayları az çok acıklı yönünden terennüme, yurduna güzellemeler yapmaya ve “ölüm” etrafında geniş bir düşünce trajedisi yapmaya yatkın görünmektedir. Nâzım etkisi, bu şairde, kelimeler, isimlere ve hatta eserlerinin başlıklarına kadar sinmiştir. Tevfik Fikret’in imaj ve kelimelerini de kullanan Hazrî kendi şiir anlayışını ve “şair” kavramını aşağıda aldığımız güzel bir parça ile, şairce açıklamıştır.
Birçok kereler İstanbul’a da gelen Nebi Hazrî’nin de halk şairi Elesger’in hayranı olduğu, onun tarzında koşmalar da yazdığı, Hazer Denizi’ni en güzel öven şairlerden olduğu görülüyor. Zülfü yare dokunur korkusu ile sosyal memleket şiirleri yazmaktan sakınan Hazrî aşk, tabiat, hüzün şiirleri yazmakta ısrarlıdır. Yavuz
Akpınar onun: “Sumyagıt Sahifeleri, Yürek, Küçük Tepe, Ana, Güneşin Bacısı, İki Hazer, İlk Görüş” adlı “poema” (uzun şiir)’larında başarılı olduğunu yazmıştır.
Unvan:
Azerbaycanlı Gazeteci, Yazar, Şair
Doğum:
Hırdalan, Bakü, Azerbaycan, 1924
Okurlar
12 okur beğendi.
39 okur okudu.
18 okur okuyacak.
Sözler ve Alıntılar
Təkcə Ümid Qalsın...
İstəsən
sükuta bürünsün cahan.
heç nə yox,
al məndən gülüşlərini...
Al məndən ömrümlə
əbədi qalan
o ani,
o ani
Sayfa 147 - LiderKitabı okudu
Gəl, - demək istəyir, gəl, - deyə bilmir,
Əllər dediyini dil deyə bilmir.
Sayfa 42 - LiderKitabı okudu
Qışqıran sevgilər məyər sevgimi?
Səssiz baxışlardır əsil məhəbbət.
Sayfa 32 - LiderKitabı okudu
Küsəyən...
Eşqin özündədir
Qəribə sirlər,
Məgər şirin sözdən
Küsərmi insan?
Artar küsəyənin
Payı, - deyirlər.
Sənə sevgim artır
Sən küsən zaman!
Sayfa 238 - LiderKitabı okudu
Külək
Yenə payız gəldi qonaqlar kimi,
Soldu məhəbbətim yarpaqlar kimi,
Ürək pıçıldayır dodaqlar kimi,
Külək, niyə belə əsirsən, külək?
Niyə ümidimi kəsirsən külək?
Sevgilim görüşə çağırmış məni,
Mən necə unudum olub-keçəni?
O deyir astaca: "Sevmirəm səni..."
Sən niyə sözünü kəsirsən, külək?
Külək, niyə belə əsirsən, külək?
O ürək ağrıtdı, ürək incitdi,
Bir eşqin sevimli nəğməsi bitdi.
Sanki məhəbbətim xəyaldı, getdi...
Külək, niyə belə əsirsən, külək?
Səndəmi sevgimi gəzirsən, külək?
Sayfa 155 - LiderKitabı okudu
İletiler
Onlar görüşdülər... Aylı gecəydi..
Oğlan pıçıldayır: "Sevirəm" -dedi,
- Əhdindən dönənin gözü oyulsun!
Ay da sevgimizə qoy şahid olsun!
Onlar ayrıldılar... Aylı gecəydi...
Oğlan başqasına: "Sevirəm" -dedi
Ay girdi buluda üzündə kədər,
Qorxdu, bir də onu şahid çəkərlər..
Nəbi Xəzri
Dərdlilər dünyada yarı peyğəmbər.
Dərdsizlər dünyada yarım insandır!
Nəbi Xəzri
Söylə, bəs hardaydın sən bu vaxtacan?
Sən gəldin,
Zülmətdən gün çıxdı birdən,
Nə qədər ecazkar göründü cahan?
Səni gözləmişdim ömrüm boyu mən,
Söylə, bəs hardaydın sən bu vaxtacan?
Elə bil üzləşdim
ilahi sirlə,
Bu nə möcüzədir, bu nə heyrətdir?!
Məhəbbət ölçülmür illə, əsrlə,
Məhəbbət ölçüsü əbədiyyətdir.
Zöhrə ulduzu tək
yanıb obaşdan,
Üfüqlər aşırdın xəyallarımda.
Sən hələ dünyaya göz açmamışdan,
Küsüb-barışırdın xəyallarımda.
Sən gəldin ömrümün
qarlı qışında,
Ruhumda ehtiras, ürəyimdə qəm.
Cənnət qapısının elçi daşında,
Hazırdım min il də səni gözləyəm.
Nəbi Xəzri
Yorumlar ve İncelemeler
Güzel başarılı değerli bir eser. Farklı bir lehçe bile olsa dili tam anlamadan hele ki şiirde, manasını kavramak çok zor....
Ellerine sağlık Nebi Hezri Nəbi Xəzri
