Paul Bushkovitch Gönderileri
Paul Bushkovitch kitaplarını, Paul Bushkovitch sözleri ve alıntılarını, Paul Bushkovitch yazarlarını, Paul Bushkovitch yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Büyük Petro, tuhaf, cezbeli, inatçı, romanesk, iddialı bir devlet adamının biyografisi değil sadece. Bir Doğu toplumunun Avrupa'yla hesaplaşmasının, modernleşme seyrinin de hikâyesi. Kısa, tok ve güçlü bir dönem analizi...
Büyük Petro
1724'te St.Petersburg'da bir Bilimler Akademisi kurdu. Bu kurumun, Rusya ve dünya için faydalı olabilecek Avrupalı bilim insanlarını bulup desteklemesi öngörülmüştü. Bir başka görevi de genç Rusların bilim alanında eğitilmesiydi; Petro bu amaçla akademiye bağlı olarak, bir tür üniversite denebilecek bir okul açılmasını planlıyordu. Kurduğu akademi, Çarlardan da Sovyetler'den de uzun yaşadı ve bugün hâlâ ayakta.
Prens Menşikov, Çar Deli Petro'nun en önemli gözdesiydi. Yeni kurulan başkent St.Petersburg şehrinin savunması ve inşaatı Menşikov'a emanetti. Çok geçmeden Menşikov'un entrikaları ortalığa serildi. Orduda ve St.Petersburg'un inşaatında kullanılacak malların tedariki için gider kalemini şişirerek haksız kazanç sağlamıştı. Tahıl fiyatlarını ve Amsterdam'da bulunan kendisine ait acentenin getirdiği lüks malların fiyatlarını manipüle etmişti. Devlet hazinesinin parasını kendisi için harcamış ve giderleri gozlemişti. Sonunda, yasadışı kazancının hazineye dönmesi için bir milyon rubleyi aşkın, müthiş bir ceza ödemeye mahkûm edildi. İşlediği suçlara ortak olan Rimskiy-Korsakov, Senatör Prens Volkonskiy ve ayrıca yolsuzluğu idare etmiş olan Senatör Aputkin kırbaçlandı, burun delikleri yırtıldı ve Sibirya'ya sürüldüler.
Ruslar Deli Petro'dan önce Batı düşüncesine ait ne bilgi ne de ilgi sahibiydiler. Onun devrinde ise bu durum değişti. Başta soylular olmak üzere Ruslar, Avrupa'ya seyahat etmeye, Batı dillerini öğrenmeye ve Batılıların yazdıklarını okumaya başladıkça yepyeni bir siyasi kelime dağarcığıyla ve yansıttığı fikirlerle tanıştılar. Petro devrinin sonlarına doğru, artık onun ve taraftarlarının zihinlerinde, Rus geleneğinin yerini Avrupa mutlakıyeti kavramları almaya başlamıştı.
Zaman ilerlediğinde bir sedir gibi yükseldi
Tüm Çarların üzerinde kanun koyucu Petro;
Çalışıyor, nöbet tutuyor, Rusya'yı diriltiyor,
Yeni gökler ve yeni bir dünya gösteriyor;
Zihinlere ışık, kalplere anlayış veriyor;
Tebaasına zafer getirdi ve Kendisini ölümsüz kıldı.
[Mihail Heraskov, "Numa ya da Bayındır Roma" şiiri]
Bana göre, doğru olan, bir hükümdarın kendisini topraklarını genişletmeye, ülkesini daha da bayındır kılmaya adaması değil, aynı zamanda, meydana getirdiği eseri ölümünden sonra nasıl koruyacağını da bilmesidir. Büyük Petro
Rusya’nın Kısa Tarihi | Rus Kültürünün Altın Çağı
Ordudayken okuyup yazma imkanı bulan Dostoyevski, 1859’da sandığında bir deste kitap taslağıyla Avrupa Rusyasına döndü. Bu taslaklar arasında yer alan Ölü Bir Evden Hatıralar (1860-61) ona hızla şöhret kazandırdı. Hapishane yaşamına dair bu yürek parçalayıcı anlatı, halkın serflerin özgürleştirilmesi dönemindeki ruh halini yansıtıyordu ve pek çok okuyucu, eserde bahsi geçen imandan kaynaklanan tövbe izleğini ıskalamış gibi görünüyordu.
Sayfa 242 - Boğaziçi Üniversitesi YayıneviKitabı okudu
Serflikten Kapitalizmin Emekleme Dönemine
Şehirlerdeki kadın işçilerin okuma yazma oranı erkeklerinkine kıyasla düşüktü, erkek işçilerden daha az kazanıyorlardı ve erkek müdürlerin ya da ustabaşılarının tacizine uğruyorlardı. Fakat işçi sınıfından kadınlar sonunda intikamlarını alacaklardı: Mart 1917’de devrimi başlatıp monarşinin sonunu getirenler, ekmek kuyruklarındaki kadınlar oldu. Erkekler de onlara katılınca, Romanov hanedanının sonu geldi.
Sayfa 228 - Boğaziçi Üniversitesi YayıneviKitabı okudu
Rusya’nın Kısa Tarihi
Asya standartları bakımından olmasa da Avrupa standartlarına göre Rusya’yı geri bırakan unsur, değişmelerine karşın modernleşmeyen Rus köyleriydi.
Sayfa 225 - Boğaziçi Üniversitesi YayıneviKitabı okudu
Rusya’nın Kısa Tarihi
Nikolay, demiryolunu desteklemişti, ama Rusya’nın büyük bir sanayi altyapısı edinmesini istemiyordu; çünkü sanayiyi hem devrimin fideliği olarak görüyor hem de esasen gerekli olmadığını düşünüyordu.
Sayfa 168 - Boğaziçi Üniversitesi YayıneviKitabı okudu
Rusya’nın Kısa Tarihi
Gençlik dönemini Fransız Devrimi’ne denk gelen Aleksandr, babasının (Pavel) aksine, bu devrimi göğüslenmesi gereken bir tehdit olarak değil, Avrupa toplumunu sürükleyen engin değişimin bir parçası ve zamana ayak uyduramayan hükümdarlara bir uyarı olarak görüyordu.
Sayfa 153 - Boğaziçi Üniversitesi YayıneviKitabı okudu
Rusya’nın Kısa Tarihi
Büyük Petro’nun veraset yasasının yerine, 1797’de kendi yasasını geçiren Pavel, kadınların tahta çıkmasını yasaklamış, erkek soyundan en büyük oğlun tahta çıkması kuralını getirmişti. Dolayısıyla, Pavel’in tahtı bırakması ya da ölmesi durumunda, veraset emin ellerde olacaktı.
...
Başkalarının kendisi hakkında be düşündüğünü fark edemeyecek kadar benmerkezci olan Pavel daima düşmanlarını dost, dostlarını düşman bilmişti. Bu seferki hatası, kelimenin tam anlamıyla ölümcül olacaktı.
...
11 Mart 1801 gecesi, su gibi içki içilen bir akşamın ardından komplocular Aziz Mihail Kalesi’ne girdi. Saklanmaya çalışan Pavel’i bulup tutukladılar; yaşanan arbedede subaylardan biri Çar’ı boğarak öldürdü.
...
Halka, Çar’ın beyin kanaması yüzünden öldüğü, yeni çarın Aleksandr olduğu duyuruldu. Bu haber bütün Petersburg’da sevinçle karşılandı.
——————
İşte Rusya’yı bulunduğu çağın gerisinde kalmaktan kurtarmış bir kadın hükümdar olan Çariçe Yekaterina’nın oğlu Çar Pavel’in kısa bir öyküsü.
Sayfa 153 - Boğaziçi Üniversitesi YayıneviKitabı okudu
Rusya’nın Kısa Tarihi
Rusya’nın 1917 Devrimi’ne dek görüp görebileceği en büyük dönüşüm Büyük Petro’nun saltanatında gerçekleşmiştir. Sovyet Devrimi’nin aksine, Petro’nun başlattığı dönüşüm, toplumsal düzeni pek etkilemedi; çünkü ne serflik kurumu yıkıldı ne de soylular serflerin efendisi olmaktan çıktılar. Petro’nun değiştirdiği şey, devletin yapısı ve biçimiydi; geleneksel Rusya çarlığını, Avrupa monarşilerinin bir çeşidine çevirdi. Bunu yaparken Rus kültürünü de epey dönüştürdü; bu katkısı, yeni kurduğu başkent Petersburg’la birlikte günümüze dek ulaştı.
Sayfa 95 - Boğaziçi üniversitesi yayınlarıKitabı okudu